– Zabiegamy o to od roku – mówi „Rz” Sławomir Radoń, Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych i przewodniczący Polskiego Komitetu programu „Pamięć Świata".
Konferencja naukowa, którą organizujemy wspólnie z prof. Wojciechem Fałkowskim, dyrektorem Ośrodka Kultury Polskiej na Sorbonie, jest ważnym etapem tych starań. – Będziemy na niej mówić o intelektualistach Europy Środkowej, przeciwnikach reżimu komunistycznego,którzy po drugiej wojnie światowej znaleźli się na emigracji, głównie we Francji. Znaczna część wystąpień jest poświęcona Instytutowi Literackiemu i jego założycielowi Jerzemu Giedroyciowi.
– Myślę – dodaje Radoń, że sprawę wpisu całego Archiwum paryskiej „Kultury" uda się sfinalizować jeszcze w tym roku. Wśród 20 uczestników konferencji są m. in. Joie Springer, przedstawicielka UNESCO, prof. Andrzej Paczkowski, Natalia Gorbaniewska.
Program UNESCO „Pamięć Świata" (Memory of the World) powstał w 1992. Jego celem jest ochrona dziedzictwa dokumentacyjnego o światowym znaczeniu. Na listę wpisano już 158 dokumentów, w tym siedem z Polski. M.in. autograf dzieła Mikołaja Kopernika „De revolutionibus”, rękopisy Fryderyka Chopina, podziemne archiwum getta warszawskiego (tzw. Archiwum Ringelbluma), Archiwum Komisji Edukacji Narodowej jako dokument pierwszego nowoczesnego ministerstwa edukacji w Europie, a także 21 Postulatów Gdańskich z Sierpnia 1980.
Założony w 1946 roku Instytut Literacki „Kultury” był jedną z najważniejszych polskich instytucji na emgigracji. Współpracowali z nim Józef Czapski, Gustaw Herling–Grudziński, Andrzej Bobkowski,Konstanty Jeleński Witold Gombrowicz, Zbigniew Herbert, Czesław Miłosz. Materiały zgromadzone w nim obejmują m.in. potężny zespół korespondencji redaktora naczelnego Jerzego Giedroycia z autorami i oryginały tekstów, publikowanych w „Kulturze” „Bibliotece Kultury” i w „Zeszytach Historycznych”.
