recenzja ksiązki “Polskie orły, bawarskie lwy”

Ślady obecności Polaków w Bawarii datują się od czasów średniowiecznych.

Publikacja: 01.10.2010 17:19

Herb Teresy Kunegundy Sobieskiej i jej męża Maksymiliana II Emanuela

Herb Teresy Kunegundy Sobieskiej i jej męża Maksymiliana II Emanuela

Foto: Rzeczpospolita

W kościołach, pałacach i zamkach bawarskich napotkać można polskie orły. Widniały one w herbach wydanych za Wittelsbachów córek naszych książąt i królów. W katedrze w Monachium piastowski orzeł widnieje na grobowcu córki Bolka Świdnickiego, żony Ludwika IV. To jedna z polskich pamiątek opisanych w książce „Polskie Orły, bawarskie Lwy. Na tropach wspólnych historycznych śladów”. Wiele z nich znajduje się w rezydencji Wittelsbachów i pałacu Nymphenburg w Monachium. Są tam cenne przedmioty z posagów i portrety Teresy Kunegundy, córki Jana III, żony elektora bawarskiego pochowanej w monachijskim kościele teatynów. Co cztery lata w mieście Landshut inscenizuje się Wesele Landshuckie upamiętniające opisany jako najwspanialsza uroczystość schyłku średniowiecza ślub Jadwigi, córki Kazimierza Jagiellończyka, z księciem Jerzym Bogatym.

W Andechs, gdzie urodziła się Jadwiga, żona Henryka Brodatego, późniejsza święta, na terenie klasztoru, skądinąd słynącego z produkcji piwa, upamiętniają ją wizerunki wykute w kamieniu.

W monachijskiej akademii studiowali Matejko, Chełmoński, Brandt, Fałat, Wyczółkowski. Maksymilian Gierymski pozostał w Bawarii na zawsze. Zmarł i został pochowany w Bad Reichenhall. Grób nie zachował się, lecz o Gierymskim mówi pamiątkowa tablica na cmentarzu. Ostatnim z polskich malarzy – monachijczyków był zmarły w 1945 r. we Fryzyndze Roman Kochanowski. Szkoda, że autorzy książki nie wspomnieli o jego grobie na cmentarzu Waldfriedhof w Monachium. Jak również o grobie Alfreda Schutza, autora melodii „Czerwone maki na Monte Cassino”. Notabene ciekawe, kto wpadnie na pomysł, żeby wykupić z rąk niemieckich prawa autorskie do tej pieśni.

Najwięcej śladów i wspomnień związanych z Polakami pochodzi z XX stulecia. Wiele – z najgorszych jego lat. Rzeźbie Chrystusa frasobliwego autorstwa Henryka Tofila na terenie byłego obozu koncentracyjnego Dachau towarzyszy tablica informująca, że co trzecia ofiara była Polakiem. Na terenie byłego obozu we Flosenburgu w kaplicy, pod polskim orłem, widnieje liczba 17 546 – tylu Polaków zabito lub zmarło w tym obozie. Na alianckim cmentarzu wojennym w Durnbach polskie orły wykute są na nagrobkach pilotów eskadr bombowych, w Murnau spoczywają zmarli w oflagu, w tym trzech generałów.

W Monachium w budynku przy Ogrodzie Angielskim mieściła się rozgłośnia polska Radia Wolna Europa, z którą związany był pisarz Włodzimierz Odojewski, do dziś zamieszkały w tym mieście. Do śmierci mieszkał tu Józef Mackiewicz.

A do kiedy pozostanie w Monachium, w Bawarskiej Bibliotece Państwowej pontyfikał z XIV w. będący własnością biblioteki kapitulnej w Płocku, skonfiskowanej przez Niemców w 1940 r. i wywiezionej do Królewca? Bawarska biblioteka nabyła go na aukcji w 1973 r. I choć wie, że zabytek jest polską własnością, trzyma go u siebie. Mimo polskich wniosków o zwrot, o których autorzy książki zapomnieli napisać.

[i]Nina Kozłowska, Ewa Krasińska-Klaputh, Aleksander Menhard „Polskie Orły, Bawarskie Lwy”. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Departament Dziedzictwa Kulturowego, Warszawa 2010[/i]

W kościołach, pałacach i zamkach bawarskich napotkać można polskie orły. Widniały one w herbach wydanych za Wittelsbachów córek naszych książąt i królów. W katedrze w Monachium piastowski orzeł widnieje na grobowcu córki Bolka Świdnickiego, żony Ludwika IV. To jedna z polskich pamiątek opisanych w książce „Polskie Orły, bawarskie Lwy. Na tropach wspólnych historycznych śladów”. Wiele z nich znajduje się w rezydencji Wittelsbachów i pałacu Nymphenburg w Monachium. Są tam cenne przedmioty z posagów i portrety Teresy Kunegundy, córki Jana III, żony elektora bawarskiego pochowanej w monachijskim kościele teatynów. Co cztery lata w mieście Landshut inscenizuje się Wesele Landshuckie upamiętniające opisany jako najwspanialsza uroczystość schyłku średniowiecza ślub Jadwigi, córki Kazimierza Jagiellończyka, z księciem Jerzym Bogatym.

Literatura
Stanisław Tym był autorem „Rzeczpospolitej”
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Literatura
Reiner Stach: Franz Kafka w kleszczach dwóch wojen
Literatura
XXXII Targi Książki Historycznej na Zamku Królewskim w Warszawie
Literatura
Nowy „Wiedźmin”. Herold chaosu już nadchodzi
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Literatura
Patrycja Volny: jak bił, pił i molestował Jacek Kaczmarski