Powstanie bilans instytucji kultury niszczonych przez PiS

Zespół pacyfikowanego przez rząd Zjednoczonej Prawicy miesięcznika „Dialog” wyda trzy numery z dotacji miasta Warszawy. Jeden z nich poświęcony będzie niszczeniu instytucji publicznych oraz wolności kultury przez obecny rząd.

Publikacja: 27.05.2023 11:27

Antoni Winch (na zdjęciu) zastąpił na stanowisku Jacka Sieradzkiego, który po ponad trzydziestu lata

Antoni Winch (na zdjęciu) zastąpił na stanowisku Jacka Sieradzkiego, który po ponad trzydziestu latach sprawowania tej funkcji, przeszedł na emeryturę.

Foto: mat.pras.

Miesięcznik zespołu ma się ukazać pod roboczym tytułem „Dialog Puzyny”. Konstanty Puzyna, wybitny teatrolog, redaktor przełomowej edycji „Dramatów” Witkacego z 1962 r., eseista i poeta był założycielem miesięcznika.

Miesięcznik wydany zostanie przez Fundację „Dialogu” im. Konstantego Puzyny. Jak pisze zespół „w uruchomionym w trybie awaryjnym, funkcjonującym do jesiennych wyborów piśmie, planujemy opublikowanie szeregu tekstów opisujących działania rządów PiS zmierzające do zniszczenia wolnej kultury w Polsce oraz przejęcia najważniejszych instytucji kultury w naszym kraju”.

W numerach znajdą się między innymi teksty autorów planujących wcześniej publikację w miesięczniku „Dialog”, a obecnie w imię solidarności z protestującym zespołem, bojkotujących miesięcznik kierowany od niedawna przez Antoniego Wincha. Akcja wolnego „Dialogu” ma charakter protestu.

Zespół przedstawia następujący kontekst: 26 kwietnia 2023 roku dyrektor Instytutu Książki Robert Jaworski (instytut podlega Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego) bez konsultacji z zespołem redakcyjnym mianował naczelnym miesięcznika „Dialog” Antoniego Wincha. Nominację tę, zarówno zespół redakcyjny, jak i olbrzymia część środowiska teatralnego, uznał za niemerytoryczną, podyktowaną przede wszystkim przesłankami politycznymi.

Jak napisał prof. Leszek Kolankiewicz, wybitny antropolog: „W związku z narzuceniem redakcji «Dialogu» redaktora naczelnego – w bezprecedensowym trybie bez konsultacji z Zespołem redakcyjnym i z Radą Naukową pisma rozwiązaniu uległa Rada Naukowa „Dialogu”, z której wystąpili także prof. Dariusz Kosiński, prof. Janusz Degler, prof. Lech Sokół oraz prof. Małgorzata Szpakowska”. To autorytety środowiska teatralnego.

O niemożności dalszej współpracy z pismem kierowanym przez Antoniego Wincha poinformowało wielu z jego dotychczasowych autorów (w tym szerokie grono dramatopisarzy), zespół zaś wezwał Antoniego Wincha do rezygnacji, w związku z czym dyr. Instytutu Książki wyciągnął konsekwencje dyscyplinarne wobec dwóch osób z redakcji za „okazywanie nowemu przełożonemu wrogości […] mające na celu sprawienie, by sam dobrowolnie zechciał odejść ze swojego stanowiska”.

W wydanym przez Instytut Książki oświadczenie czytamy, że nieprawdą jest jakoby wydawca nie prowadził konsultacji: „Dyrektor Instytutu Książki prowadził w tym zakresie rozmowy z przedstawicielami redakcji i otrzymywał personalne rekomendacje z jednoczesnym bezwarunkowym postulatem powołania na to stanowisko osoby wyłącznie z grona osób wskazanych, zatrudnionych w redakcji”.

Zespół podtrzymuje swoją opinię.

Instytut Książki wskazuje też, że mianowanie nowego naczelnego ma otworzyć „Dialog” na nowe środowiska i tematykę, ponieważ obecny profil powoduje spadek zainteresowania, sprzedaży i prenumeraty. Czytamy:

„W 2023 roku „Dialog”, czasopismo wydawane od roku 1956, mające opinię periodyku opiniotwórczego, prenumerowane jest przez: 24 teatry w Polsce, 17 instytucji kultury, 10 szkół i akademii. Jego sprzedaż w wersji papierowej i elektronicznej sukcesywnie spada i wynosi: w roku 2021 – 795 egz./m-c, w roku 2022 – 733 egz./m-c, od początku roku 2023 – 564 egz./m-c.”.

Zespół odpowiada, że rządowy Instytut dokonywał cięć nakładu i nie dbał o dystrybucję pisma. Wiadomo, że istnieje czarna lista tytułów, które mają być nie prenumerowane przez instytucje i spółki opanowane przez Zjednoczoną Prawicę. Ale, jak tłumaczy zespół, z wydrukowanych egzemplarzy sprzedaje się 90 proc., rośnie zainteresowanie stroną www.

Wedle uzyskanych przez „Rzeczpospolitą” danych o sprzedaży kilku tak zwanych pism patronackich wydawanych przez Instytut Książki, tendencje dotyczące sprzedaży są podobne i nie wywołały zmian redaktorów naczelnych – poza „Dialogiem”.

„Dialog” ma zresztą wyniki lepsze niż „Twórczość”, przejęta przez kojarzonego z obecną władzą Mateusza Wernera, który wprowadził do redakcji wspomnianego już Antoniego Wincha, obecnie naczelnego „Dialogu”.

Sprzedaż „Twórczości” w 2020 r. wyniosła prawie 4700 egz., zaś w 2022 r. poniżej 4000 tys. egz.

Sprzedaż „Dialogu” w 2020 r. wyniosła 6040 egz., zaś w 2022 r. 4993 r. egz.

W 2020 r. rozeszło się 4625 egz. miesięcznika „Teatr”, zaś w 2022 r. – 4096 egz.

Zespół „Dialogu” wspomina, że powołany przez Instytut Książki Antoni Winch wytwarza „istotne konflikty interesów”. Jest już bowiem zatrudniony na etacie kierownika literackiego w Teatrze im. Jaracza w Łodzi.

To ten teatr, w którym władze samorządu wojewódzkiego zdominowane przez Zjednoczoną Prawicę, wiele razy próbowały osadzić na fotelu dyrektora Michała Chorosińskiego, tak się składa, męża Dominiki Chorosińskiej, posłanki PiS.

Pierwsze próby skończyły się odrzuceniem Chorosińskiego przez komisję konkursową, protestował również zespół, obawiający się utraty prestiżu. Nie przeszkadzało to Urzędowi Marszałkowskiemu mianować Chorosińskiego p.o. dyrektora. W kolejnym konkursie Chorosiński w końcu został dyrektorem.

Zespół „Dialogu” podkreśla też, że Antoni Winch – co wspominaliśmy - ma też etat w „Twórczości”, wydawanej także przez Instytut Książki.

To  popularna wśród obecnej władzy praktyka: za zasługi w pacyfikowaniu niezależnych zespołów i instytucji nagradza się wpływami z kilku etatów, gdy osoby o niezależnych od władzy poglądach tracą pracę.

Warto przypomnieć, że po likwidacji Narodowego Instytutu Audiowizualnego (NInA) przez obecny rząd, wydawany przez NInA „Dwutygodnik Kulturalny” miał być zlikwidowany.

Finansowany przez władze Warszawy - wydawcą został Dom Spotkań z Historią, instytucja Miasta Stołecznego Warszawy - wydawany on line, jest liderem wśród pism poświęconych kulturze w Polsce.

Miesięcznik zespołu ma się ukazać pod roboczym tytułem „Dialog Puzyny”. Konstanty Puzyna, wybitny teatrolog, redaktor przełomowej edycji „Dramatów” Witkacego z 1962 r., eseista i poeta był założycielem miesięcznika.

Miesięcznik wydany zostanie przez Fundację „Dialogu” im. Konstantego Puzyny. Jak pisze zespół „w uruchomionym w trybie awaryjnym, funkcjonującym do jesiennych wyborów piśmie, planujemy opublikowanie szeregu tekstów opisujących działania rządów PiS zmierzające do zniszczenia wolnej kultury w Polsce oraz przejęcia najważniejszych instytucji kultury w naszym kraju”.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Kultura
Warszawa: Majówka w Łazienkach Królewskich
Kultura
Plenerowa wystawa rzeźb Pawła Orłowskiego w Ogrodach Królewskich na Wawelu
Kultura
Powrót strat wojennych do Muzeum Zamkowego w Malborku
Kultura
Decyzje Bartłomieja Sienkiewicza: dymisja i eurowybory
Kultura
Odnowiony Pałac Rzeczypospolitej zaprezentuje zbiory Biblioteki Narodowej
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił