Dorian Gray, prezydent Rosji

Polsko-rosyjskie relacje poddawane są nieustannie trudnym politycznym próbom i testom z ekonomii.

Zobacz galerię zdjęć

Natomiast w teatrze trwa odwzajemniona miłość. Kolejny jej akt rozpoczął się od tygodnia polskiego teatru w Moskwie w 2011 r. zorganizowanego przez Instytut Adama Mickiewicza i najważniejszy rosyjski festiwal Złota Maska. Pokazaliśmy „Marylin" Lupy, „Apolonię" Warlikowskiego, „Teoremat" Jarzyny i „Babel" Kleczewskiej.

Kochanek premiera

– Polskie prezentacje wywołały furorę: w teatrze, w tym jednym jesteśmy dla Rosji potęgą – powiedziała „Rz" Agnieszka Lubomira Piotrowska, tłumaczka Kolady i Wyrypajewa, która jest kuratorem „Da! Da! Da!" wraz z Romanem Pawłowskim. – Rosjanie zobaczyli nową formę i odwagę wypowiedzi na tematy prywatne. Sensację wywołali nasi aktorzy – Sandra Korzeniak i Sebastian Pawlak. Rosyjscy reżyserzy nie kryli, że polski teatr zniszczył ich dobre samopoczucie. To był dla nich mocny impuls.

Spektakl „Rozpal mój ogień" Saszy Denisowej i Jury Murawieckiego o rock'n'rollowej młodzieży, który zobaczymy w Warszawie, powstał właśnie w odzewie na naszą prezentację. Denisowa dostała się na próby Lupy i postanowiła przenieść jego styl pracy do Rosji.

Także Konstantin Bogołomow, najbardziej zbuntowany rosyjski reżyser, nie ukrywa, że jest zainspirowany Warlikowskim. Widać to na pierwszy rzut oka w „Idealnym mężu" na motywach „Portretu Doriana Graya" Wilde'a, „Trzech sióstr" Czechowa, „Fausta" Goethego. Spektakl otworzy festiwal – będzie to bezpośrednia transmisja z moskiewskiego Teatru MChAT.

Bogołomow, podobnie jak Warlikowski w „Apolonii", posłużył się kolażem tekstów, by stworzyć wstrząsający portret swojej ojczyzny. Jak w pracach Małgorzaty Szcześniak, scenografię zdominował szklany sześcian z sypialnią i łazienką, odsłaniający prywatność polityków. Narrację zbudowano na partiach śpiewanych.

– Głównym bohaterem jest Dorian Gray przedstawiony jako prezydent Rosji, który nie starzeje się od lat – mówi Agnieszka L. Piotrowska. – Żona premiera wygrywa wszystkie przetargi, a kiedy czuje, że na jej konto przychodzi przelew – dostaje orgazmu. Premier ma kochanka – gwiazdę estrady, ten zaś bardzo lubi małych chłopców, których dostarcza mu Patriarcha, co jest aluzją do tego, że deputowani mają dostęp do małoletnich chłopców z sierocińców kierowanych przez Cerkiew.

Hitler i Stalin

Jest też satyra na złotą młodzież. Trzy siostry siedzą w najmodniejszej moskiewskiej kawiarni Vogue. Klepią w iPhony wysadzane diamentami i mówią: „Oj, nada rabotat". (Trzeba pracować!). Nic dziwnego, że na „Idealnego męża" wszystkie bilety są wyprzedane z półrocznym wyprzedzeniem. A kosztują równowartość 2600 zł.

Szok w Rosji wywołał inny polityczny spektakl Konstantina Bogołomowa „Lear. Komedia" – przede wszystkim ze względu na porównanie hitleryzmu ze stalinizmem.

– Mit wojny ojczyźnianej jest wciąż w Rosji największą świętością, której kalać nie można, dlatego masowo opuszczano teatr podczas sceny tortur na Łubiance – mówi Piotrowska.

Niestety, w Teatrze Narodowym nie udało się przygotować na otwarcie festiwalu polskiej premiery „Lodu" według książki Sorokina o formowaniu się rosyjskiego totalitaryzmu. Ale Bogołomow doprowadzi do niej na początku 2014 roku.

Klasyk Dodin

Gwiazdą „Da! Da! Da!" będzie też młody reżyser Dmitrij Wołkostriełow, inscenizujący sztuki Białorusina Pawła Priażki. – W ich spektaklach praktycznie nic się nie dzieje – mówi Piotrowska. Dokumentują codzienność, pokazują, jak język przeciętnego człowieka ograniczony jest do kilkudziesięciu słów – wytrychów i wulgaryzmów.

W „Zamkniętych drzwiach" Priażko sportretował szeregowych pracowników galerii handlowych.

W „Jestem wolny" duet opisuje swoich bohaterów poprzez kilkaset potwornie nudnych zdjęć. Z kolei „Żołnierz" pokaże piekło służby wojskowej.

Z lekkim opóźnieniem, 22 czerwca, odbędzie się w Teatrze Studio polska prapremiera sztuki Priażki „Życie jest piękne" – groteskowego portretu młodego pokolenia, które od nudy i przeciętności ucieka w alkohol i przypadkowy seks.

O napięciach między narodami d. ZSSR opowie „Uzbek" Tałgata Batałowa ze słynnego Teatru.doc. Autor, aktor, reżyser opisał własną historię. Urodził się w Taszkiencie w rosyjskojęzycznej rodzinie tatarskiej. Dla Uzbeków był Rosjaninem, a gdy przyjechał do Moskwy Uzbekiem.