Fragment artykułu z dodatku "Księga kresów wschodnich"
Jan Szczepanik, urodzony na Kresach, w Rudnikach, powiat Mościska, był najprawdopodobniej nieślubnym synem lwowskiego lekarza i jego służącej. W opracowanym przez Romana Włodka biogramie w 193. zeszycie „Polskiego słownika biograficznego" czytamy, że Szczepanika nazywano polskim Edisonem, a najwybitniejszych odkryć ten samouk (ukończył seminarium nauczycielskie, nie miał studiów politechnicznych) dokonał w dziedzinie telewizji, kolorowej fotografii i filmu.
Albert Abramson w „The history of televison 1880 – 1941" zaliczył go do najwybitniejszych pionierów telewizji. W 1896 r. opatentował (wraz z Ludwikiem Kleinbergiem) urządzenie do przesyłania na odległość kolorowego obrazu i dźwięku za pomocą impulsów elektrycznych. Z powodu niedoskonałości komórek fotoelektrycznych nie powstał jednak model działający.
W 1899 r. opracował technikę wytwarzania barwnego filmu małoobrazkowego. Wynalazł barwoczuły papier fotograficzny. Wyprodukował w latach 20. kilkanaście znakomitych kolorystycznie filmów krajobrazowych. Jak pisze Roman Włodek, większość wynalazków Szczepanika była oparta na odkrywczych przesłankach teoretycznych, ale ze względu na niemożność osiągnięcia doskonałości technicznej i wysokie koszty rzadko były wdrażane do masowej produkcji.
Szczepanik uratował życie królowi Hiszpanii Alfonsowi XIII, który podczas zamachu na niego nosił kuloodporną kamizelkę podarowaną mu przez polskiego wynalazcę, a zrobioną z wymyślonej przez niego tkaniny.
