Prawie co trzeci Polak na własnej skórze doświadczył gorszego traktowania. Największy był odsetek (12 proc.) dyskryminowanych z powodu wieku - wynika z badań przeprowadzonych przez Centrum Ewaluacji i Analiz Polityk Publicznych Instytutu Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego dla Kancelarii Premiera. 10 proc. respondentów było gorzej traktowanych z powodu płci. Trzecim powodem dyskryminacji są poglądy polityczne i bieda. Na drugim biegunie są osoby niepolskiego pochodzenia (0,3 proc.) i wyznania innego niż katolickie (1 proc.).
Badania pokazują także dość zaskakującą diagnozę zjawiska związanego z nierównym traktowaniem: odsetek osób, które doświadczyły dyskryminacji czy gorszego traktowania jest zdecydowanie większy, niż sądzono i niż wynikałoby to z poprzednich badań socjologów. Według Diagnozy Społecznej z 2011 r. dyskryminacji doświadczyło niecałe 2 proc. osób, natomiast z badania Europejskiego Sondażu Społecznego (z 2010 r.) wyszło, że około 4 proc. osób należy do grupy, która jest w Polsce dyskryminowana. Zdaniem naukowców z UJ pojęcie „dyskryminacja" zastosowane we wcześniejszych badaniach okazało się dla wielu ankietowanych trudne i niezrozumiałe, w efekcie zjawiska niedoszacowano.
Większość Polaków nie rozumie pojęcia „dyskryminacja" w sposób właściwy. To pojęcie worek, do którego wrzuca się przeróżne oceny i formuły, choć to pojęcie bardzo wąskie, dotyczące naruszenia prawa np. ze względu na płeć czy poglądy polityczne. Nawet w wywiadach z ekspertami okazało się, że znaczenie tego słowa jest bardzo szerokie - mówi Dorota Pawluś, koordynatorka projektu.
Badacze z Krakowa zapytali więc Polaków, czy kiedykolwiek w życiu zostali gorzej potraktowani ze względu na jakąś konkretną cechę - płeć, poglądy polityczne, orientację seksualną, religię. Takich cech wymieniono 12. „Tak" zaznaczyło aż 29 proc. Polek i Polaków. - Wyniki pokazują, że nie żyjemy w świecie idealnym, skłaniają do dyskusji społecznej na ten temat - przyznaje dr Jolanta Perek-Białas z zespołu pracującego nad projektem rządowym.
Z sondażu UJ wynika, że poczucie gorszego potraktowania ze względu na wiek mają Polacy w każdej grupie wiekowej, ale relatywnie najczęściej dotyka to osób po 50. roku życia.
