22.16
Tymczasem w Gdańsku przemawiał Paweł Kukiz. - To jest czas na to, żebyśmy wzięli naszą Polskę i na jesieni ją weźmiemy – mówił do publiczności zgromadzonej na koncercie.
Na kilka godzin przed ciszą wyborczą poprzedzającą II turę wyborów Kukiz z zespołem Piersi zagrał w Gdańsku koncert będący częścią Technikaliów, czyli Festiwalu Studentów Politechniki Gdańskiej.
22.13
Z informacji "Rzeczpospolitej" wynika, że prezes Sądu Okręgowego nie przyjmując pozwu wyborczego od sztabu PiS nie wykorzystał możliwości, które dawało prawo.
Nasi dziennikarze poznali główne tezy ekspertyzy prawnej, którą dysponuje sztab Dudy. Wynika z niej, że prezes Sądu na ostatnie dni mogła wprowadzić w swojej placówce system zmianowy - wtedy z przyjęciem wniosku od PiS nie byłoby problemu. Istnieje też druga możliwość. - Pani prezes mogła przyjechać do sądu sama, otworzyć go i ten wniosek przyjąć - tłumaczy nam osoba znająca kulisy sprawy. - Nie robiąc tego, tak naprawę ograniczyła na kilka godzin możliwość skorzystania z ustawowych praw obrony przed oszczerstwem - dodaje nasz rozmówca.
22.11
Tymczasem prezydent Warszawy na Twitterze:
22.10
Andrzej Duda jest w Krakowie. Za chwilę będzie przemawiał.
22.08
22.00
Do godz. 16 wniosek PiS nie wpłynął ani do biura podawczego Sądu Okręgowego w Warszawie, ani Sądu Okręgowego Warszawa-Praga - powiedziała zeczniczka prasowa ds. cywilnych Sądu Okręgowego w Warszawie Katarzyna Kisiel.
Jak dodała, mimo iż sprawy w trybie wyborczym są rozpatrywane w trybie 24-godzinnym, wniosek trzeba złożyć w godzinach urzędowania sądu - w piątek było to do godz. 16.
21.58
- To nie czas na ciszę. To czas na radykalizm - mówił dzisiaj w Gdańsku do publiczności zgromadzonej na koncercie zespołu Piersi Paweł Kukiz.
21.56
- Chciałam bardzo serdecznie podziękować za to pospolite ruszenie, które miało miejsce w ostatnich dniach - powiedziała Pierwsza Dama Anna Komorowska. Dodała, że zachęca Polaków do głosowania w niedzielnych wyborach prezydenckich. - Z maleńkim wskazaniem, bo ja wiem, na kogo będę głosować - powiedziała Komorowska.
21.55
21.53
- Na koniec chciałem podziękować mojej żonie Ani za tę moją rodzinę i za tworzenie dobrego klimatu dla rodzin w Polsce. Chcę podziękować moim dzieciom, które zawsze chroniły swoją prywatność, ale w obliczu żaru politycznego zdecydowały się udzielić mi poparcia. Serdecznie Wam za to dziękuję. To dla mnie też jest potwierdzenie, że rodzina jest siłą - zakończył swoje przemówienie Komorowski dodając, że zachęca Polaków do głosowania w niedzielnych wyborach.
21.52
- Zamierzam, jako prezydent, podjąć próbę złagodzenia podziałów i zatrzymać falę nienawiści - powiedział Komorowski.
21.49
- Wszyscy wiemy, że Polska rodziną stoi. Razem zbudowaliśmy dobry klimat dla rodziny. To wielki sukces. (...) Wychowaliśmy z Anią pięcioro dzieci i wiem, co to znaczy. Myślę, że Polska jest taką wielką rodziną - powiedział prezydent Bronisław Komorowski.
21.47
21.46
21.43
- Bronisław Komorowski staje na czele obrony polskiej ziemi. Dziś to mówię do polskich rolników - powiedział w Grodzisku Mazowieckim Władysław Kosiniak-Kamysz przed ostatnim wystąpieniem Bronisława Komorowskiego w czasie tej kampanii wyborczej.
21.39
Listowne zawiadomienia o wyborach i warunkach ważności głosu, przezroczyste urny wyborcze czy możliwość nagrywania liczenia głosów przez mężów zaufania to wszystko zbędne rozwiązania – ocenia prof. Jerzy Stępień, były prezes Trybunału Konstytucyjnego w rozmowie z Michałem Cyrankiewiczem.
21.31
- Za prezydentem od pierwszego spotkania po przedostatnie krążą bojówki - powiedział doradca Bronisława Komorowskiego prof. Tomasz Nałęcz w TVN24. Zaznaczył jednak, że nie ma dowodu, by napastnik z Torunia był "inspirowany przez PiS". - Ja tak mocno bym nie powiedział - podkreślił.
- Dzisiejsze wydarzenie wydaje mi się mało wiarygodne - ocenił z kolei Jarosław Gowin z Polski Razem.
21.25
21:19
Duda kończy w Krakowie - korespondencja Marcina Pieńkowskiego z finału kampanii wyborczej Dudy.
21:11
21:03
PiS złożyło w trybie wyborczym pozew nie tylko wobec szefa klubu PO Rafała Grupińskiego, ale również wobec europosła PO Adama Szejnfelda za wypowiedzi sugerujące, że za piątkowym atakiem na prezydenta Bronisława Komorowskiego w Toruniu stoją ludzie związani ze sztabem Andrzeja Dudy.
Wcześniej Grupiński i Szejnfeld na piątkowej konferencji w Sejmie odnieśli się do incydentu, który miał miejsce przed południem podczas spotkania wyborczego Komorowskiego w Toruniu. Gdy prezydent wchodził do ratusza, w jego kierunku ruszył gwałtownie młody mężczyzna.
Szejnfeld wyraził przekonanie, że była to zorganizowana akcja, "były tam skandujące grupy, a obowiązki, które wykonywali policjanci, zostały podsumowane przez niektóre osoby okrzykami >gestapo<". - To jest coś nieprawdopodobnego, to absolutny skandal. W obliczu takiego skandalu i zachowania się ludzi, którzy popierają Andrzeja Dudę, bo tam skandowano "Andrzej Duda" i "gestapo", chcielibyśmy wiedzieć, jak odniesie się do tej oburzającej historii sam kandydat Andrzej Duda - mówił.
20:49
Prezydent dostał łupnia - Andrzej Stankiewicz podsumowuje kampanię wyborczą.
20:38
Rzecznik PiS Marcin Mastalerek dla "Rzeczpospolitej": Jestem zaskoczony frekwencją w Bełchatowie, bo jeszcze wczoraj nie wiadomo było, że będzie tam wiec. To największe spotkanie w tej kampanii. To pokazuje jak duża jest mobilizacja i entuzjazm naszych zwolenników i struktur.
20:33
- Takiego poziomu nienawiści jak w tej kampanii wyborczej w życiu nie widziałem - mówił podczas spotkania z mieszkańcami Kielc starający się o reelekcję prezydent Bronisław Komorowski. Komorowski zapewnił, że po wyborach wyciągnie w stronę opozycji rękę do zgody.
- W swoim życiu przeżyłem i uczestniczyłem w kilkunastu kampaniach wyborczych. Proszę mi wierzyć, takiego poziomu nienawiści, takiego poziomu agresji jak w tej kampanii, w życiu nie widziałem. Nawet wtedy, kiedy kampania dotyczyła głównego sporu ideowego o Polskę, tuż po przełomie ustrojowym, kiedy obóz Solidarności. zmierzył się z tzw. siłami starego porządku, nie było takiej nienawiści - mówił. - Co się z nami stało? Dlaczego uruchamia się poziom nienawiści, agresji, poziom nieprawdopodobnego zupełnie oskarżania bezpodstawnego, poniżania, ubliżania? Dlaczego robi się to bezkarnie? - pytał prezydent.
Komorowski dodał, że w każdym miejscu, które odwiedził jako kandydat w wyborach prezydenckich, towarzyszyła mu "grupa zorganizowanych awanturników, głoszących hasła nienawiści, mówiących rzeczy straszne, bezpodstawne". - Ja mam grubą skórę, ja już jestem w polityce ostrzelany, ale to jest demoralizujące dla innych. Bo przecież przyjdzie zakończyć tę kampanię i żyć razem w Polsce, we wspólnocie - podkreślił.
Według niego sytuacja przypomina trochę bajkę o uczniu czarnoksiężnika, który uruchomił złe moce i nie jest w stanie ich zatrzymać. - One się po prostu rozwijają, niszczą wszystko wokół siebie. Tak jest według mnie i dzisiaj - ktoś uruchomił złe moce nienawiści, pogardy, lekceważenia, niszczenia wszystkiego, co jest wartościowe w człowieku, żeby uzyskać doraźny efekt polityczny. Jeśli my tego nie powstrzymamy, to ten uczeń czarnoksiężnika tego na pewno nie zrobi - przekonywał.
- Właśnie ze względu na ten poziom nienawiści, który sam odczuwałem, który mnie groził cały czas, obiecuję wam, że hasło zgody, współpracy, szukania tego, co wspólne będę traktował poważnie. Jako najważniejsze zadanie na po wyborach - zapewnił prezydent.
Komorowski przypomniał, że po poprzednich, wygranych wyborach wyciągnął w stronę opozycji, także do PiS, rękę na zgodę i zaproponował uczestnictwo w obradach Rady Bezpieczeństwa Narodowego. - Moja ręka wyciągnięta do zgody zawisła w powietrzu. Usłyszałem wtedy, że jestem uzurpatorem, że mój wybór jest przypadkowy, że nie chce się nawet ręki prezydentowi podać. Ja to pamiętam, to bolało. To wywoływało obawy jednak nie o siebie, ale o Polskę. Dlatego obiecuję państwu, że ja tę rękę wyciągnę do zgody raz jeszcze po wyborach - podkreślił.
20:32
Kancelaria Prezydenta przesłała do konsultacji centralom związków zawodowych, organizacjom pracodawców oraz ministrowi pracy projekt ustawy przewidujący możliwość przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez osoby z co najmniej 40-letnim stażem składkowym.
20:20
– Będę głosował przeciwko panu prezydentowi, przeciwko Platformie i przeciwko ośmiu latom nieustannych kłamstw i manipulacji. Nie wierzę Andrzejowi Dudzie i PiS-owi, ale nie boję się Prawa i Sprawiedliwości, choć wiem, z czym się łączy – tak Krystian Legierski, działacz ruchów LGBT, tłumaczył w „Po przecinku” w TVP Info, dlaczego poprze Andrzeja Dudę.
20.08
Wśród Polonii w USA zainteresowanie drugą turą wyborów prezydenckich w Polsce jest większe niż pierwszą turą. Nadal jednak jest niewielkie.
Do głosowania w drugiej turze zarejestrowało się w USA 29 339 osób; w pierwszej turze było to 22 070 osób.
Potencjalnie największy elektorat polonijny znajduje się w okręgu konsularnym Nowego Jorku, w których mieszka ok. 3,6 mln osób polskiego pochodzenia.
20.00
Za cztery godziny w całej Polsce zacznie się cisza wyborcza. Zabronione będzie prowadzenie kampanii wyborczej, nakłanianie do głosowania na określonych kandydatów - za co grozi grzywna. Surowa kara, bo aż od 500 tys. zł do 1 mln zł grozi za publikowanie sondaży wyborczych.
Cisza wyborcza potrwa do końca głosowania, czyli do niedzieli do godz. 21.
19.46
19.43
Mężczyzna, który chciał zaatakować Bronisława Komorowskiego, późnym popołudniem został doprowadzony do prokuratury.
- Mężczyzna został przewieziony do Prokuratury Rejonowej Centrum Zachód. Prokurator najpierw musi zapoznać się z materiałem zgromadzonym przez policję, a następnie przesłucha zatrzymanego - powiedział PAP rzecznik Prokuratury Okręgowej w Toruniu Artur Krause.
19.36
19.33
19.11
19.10
Kandydat Prawa i Sprawiedliwości został także zdecydowanym liderem wzmianek w mediach społecznościowych.
Na jego temat ukazało się w ciągu analizowanych 18 dni aż 13,4 tys. materiałów, czyli ponad dwa razy więcej niż w poprzednim raporcie.
Natomiast wynik Komorowskiego prawie się nie zmienił – w obu zestawieniach oscylował w okolicach 9 tys. wzmianek.
19.08
Press Service Monitoring Mediów podaje, że media faworyzowały Andrzeja Dudę.
Duda był liderem zestawienia publikacji o pozytywnym wydźwięku. Na jego temat ukazało się 8,4 tys. materiałów o takim nacechowaniu, co stanowiło 27 proc. ogółu przekazu na jego temat. Z kolei o Komorowskim pojawiło się zaledwie 3,2 tys. pozytywnych publikacji (8 proc.).
19.04
– Będę głosował na Bronisława Komorowskiego, ponieważ jest on dla mnie zapewnieniem ewolucji społecznej, politycznej, gospodarczej; elementem stabilności w dziedzinie polityki zagranicznej – mówił w TVP Info Andrzej Seweryn, aktor i dyrektor Teatru Polskiego w Warszawie.
Dodał, że zastanawia się, "w jaki sposób Barack Obama rozmawiałby z panem europosłem Andrzejem Dudą".
19.00
Kandydat PiS na prezydenta nieznacznie przewyższa poparciem Bronisława Komorowskiego. Na Andrzeja Dudę głos chciałoby oddać 45,8 proc. badanych, a na Bronisława Komorowskiego - 45,3 proc. - wynika z sondażu Millward Brown dla "Faktów" TVN.
18.59
18.58
18.53
- Nie wolno odchodzić od węgla, to nasz surowiec strategiczny. Mamy go na miejscu - powiedział Andrzej Duda.
18.47
Andrzej Duda mówi, że trzeba podwyższyć kwotę wolną od podatku i obniżyć wiek emerytalny.
18.46
- Czy Polskę dzisiaj na to stać, żeby wyrzucać pieniądze? Żeby nie zostawały w naszym portfelu? - pytał Andrzej Duda. Dodał, że wtedy można mówić, że "nie możemy pomóc emerytom, niepełnosprawnym..." - Wszystko możemy, ale potrzeba uczciwości i mądrej polityki - dodał kandydat PiS na prezydenta.
18.45
Widać po liczbie ludzi na wiecach, że Polska potrzebuje zmiany - powiedział na wiecu w Bełchatowie Andrzej Duda.
18.40
Prof. Janusz Czapiński przyznał w TVN24, że to nie debaty decydują o zwycięstwie w wyborach prezydenckich, ale "suma ryzyk".
18.38
Z kolei Joanna Szczepkowska powiedziała TVP Info, że "Bronisław Komorowski nie generuje entuzjazmu, to co mówi Andrzej Duda generuje emocje, jego wyborcy się zawiodą".
18.36
Krystian Legierski powiedział w TVP Info, że nie głosuje na PiS i Andrzeja Dudę, ale przeciw Bronisławowi Komorowskiemu i PO.
18.30
18.29
- Fanatyzm religijny Andrzeja Dudy jest groźny dla Polski - powiedział w rozmowie z TVN24 doradca premier Ewy Kopacz, Michał Kamiński.
18.26
18.20
Bronisław Komorowski zadzwonił do Moniki Kuszyńskiej. Piosenkarka zakwalifikowała się wczoraj wieczorem do finału Eurowizji.
Monika Kuszyńska powiedziała w rozmowie z TVP Info, że prezydent złożył jej gratulacje w imieniu swoim i małżonki.
18.17
18.16
18.06
18.02
17.59
Metodologia niedzielnego badania exit poll przeprowadzanego przez Ipsos będzie taka sama jak w I turze wyborów prezydenckich.
Maksymalny błąd też może wynieść 2 pkt. proc., ale ryzyko jego wystąpienia może być większe - powiedział PAP Paweł Predko z Ipsos.
17.51
17.25
Przypominamy, że PiS złożył w trybie wyborczym pozew wobec szefa klubu PO Rafała Grupińskiego za wypowiedzi sugerujące, że za atakiem na prezydenta Bronisława Komorowskiego w Toruniu stoją ludzie związani ze sztabem Andrzeja Dudy.
17.19
Dziennikarz działu krajowego "Rzeczpospolitej" Marcin Pieńkowski:
17.17
Na finiszu walki przed drugą turą wyborów prezydenckich niemiecka prasa wyjaśnia fenomen popularności Andrzeja Dudy. Zdaniem "Berliner Zeitung" kandydat PiS na prezydenta Polski jest faworytem emerytów.
17.16
Marian Opania boi się rządów PiS-u. Aktor w rozmowie z portalem Onet.pl mówi:"Nie chcę powrotu syndromu strachu. Wielu moich przyjaciół zostało za czasów PiS wykończonych - popadli w depresję, stracili pracę. I to jest już nie do odrobienia! Mówię tu na przykład o wybitnym neurochirurgu prof. Janie Podgórskim".
17.12
"Zachęcamy Was wszystkich do skorzystania z pełni Waszych obywatelskich praw i oddanie ważnego głosu. Ważnego - po to by nikt później nie miał łatwości, powołując się na domniemania - fałszowania procesu wyborczego przez dostawienie dodatkowego krzyżyka. I przypisania takiego zachowania Wam, dumnym wyborcom Pawła Kukiza" - pisze Paweł Kukiz na kilka godzin przed ciszą wyborczą na salon24.pl
17.09
17.04
Jeśli drugą debatą któryś z kandydatów na prezydenta miał aktywizować wyborców niezdecydowanych, kukizowców i lewicę, to na pewno nie był nim Bronisław Komorowski. Co nie znaczy, że 24 maja nie zostanie ponownie wybrany prezydentem RP - pisze dziennikarz "Rzeczpospolitej" Jacek Nizinkiewicz.
16.56
16.52
Bronisław Komorowski przemawia na konwencji w Gliwicach. Prezydent powiedział, że szczyt NATO w Warszawie odbędzie się 8-9 lipca.
16.47
16.40
Ostatnie dwa tygodnie były dla mnie dużym rozczarowaniem. Nie spodziewałem się tak wielkiego rozdźwięku między ogromnym zainteresowaniem, jakim zaczęła cieszyć się kampania wyborcza na ostatniej prostej (sygnałem była choćby gigantyczna widownia telewizyjnych debat) a reakcją głównych kandydatów - pisze o wyborach szef działu krajowego "Rzeczpospolitej" Michał Szułdrzyński.
16.23
16.17
34-letni mężczyzna próbował zaatakować prezydenta Bronisława Komorowskiego, gdy wychodził z limuzyny podczas wizyty w Toruniu. Napastnika odciągnęli funkcjonariusze - podaje TVN24.
16.07
CBOS publikuje nowy sondaż dotyczący wyborów parlamentarnych.
Gdyby wybory odbywały się w najbliższą niedzielę, 35 proc. wyborców poparłoby PiS, a 34 proc. PO.
Do Sejmu weszłyby także PSL i partia KORWiN, zdobywając po 5 proc.
16.00
- Musimy obronić Rzeczpospolitą przed powrotem "niebezpiecznych ludzi" o poglądach "rodem z wykopalisk archeologicznych" - mówił w Toruniu prezydent Bronisław Komorowski.
Zaznaczył, że zabiega o każdy głos, bo w II turze wyborów może on okazać się decydujący.
15.53
15.42
15:25
Politycy PO, b. działacze opozycji demokratycznej zaapelowali o głosowanie w II turze wyborów na Bronisława Komorowskiego. Jak przekonywali, obecny prezydent jest gwarantem skutecznej polityki zagranicznej i tego, że nie będzie "prezydentem naszych sumień".
Na piątkowej konferencji prasowej wystąpili wspólnie: szef klubu PO Rafał Grupiński, wicemarszałek Senatu Jan Wyrowiński oraz posłowie: Antoni Mężydło i Jerzy Borowczak.
15:20
15:18
15:08
15:00
14:59
14:55
Szef Rady Europejskiej Donald Tusk liczy na to, że frekwencja podczas II tury wyborów prezydenckich przekroczy 50 proc. Zapewnił, że kibicuje Bronisławowi Komorowskiemu. Nie można być jednak pewnym zwycięstwa - ocenił.
Były premier wypowiadał się po zakończeniu szczytu Partnerstwa Wschodniego w Rydze.
Pytany o czwartkową debatę wyborczą dwóch kandydatów Bronisława Komorowskiego i Andrzeja Dudy powiedział, że był pod dużym wrażeniem „determinacji, spokoju i kompetencji" prezydenta. „Nie jest tajemnicą, że bardzo mocno ściskam za niego kciuki, nie tylko, dlatego że jestem jego przyjacielem od wielu lat", ale także patrząc z perspektywy szczytu PW w Rydze - powiedział.
„Świat wokół nas jest tak niespokojny i mamy tyle problemów, że ja bym bardzo chciał mieć pewność, że mogę jako Polak i szef Rady Europejskiej mieć solidne oparcie w kimś solidnym i stabilnym” - tłumaczył.
14:49
Szef polskiej dyplomacji Grzegorz Schetyna zaapelował do Polaków, by poszli do urn podczas niedzielnych wyborów prezydenckich. Liczy, że frekwencja przekroczy 50 proc. Schetyna uczestniczył w Szczycie Partnerstwa Wschodniego, który odbywał się w stolicy Łotwy Rydze.
Pytany przez polskich dziennikarzy o to, kto jego zdaniem wygrał czwartkową debatę prezydencką w TVN powiedział, że „nie było takiej różnicy” jak podczas pierwszego starcia Bronisława Komorowskiego i Andrzeja Dudy, w ubiegłą niedzielę.
„Koniec lepszy prezydenta Komorowskiego. Jak będzie w niedzielę? Będzie remis do poniedziałku rano, a na końcu zwycięży prezydent Komorowski” – ocenił Schetyna.
14:42
14:30
Polska 24 godziny na dobę - Nowe Miasto nad Pilicą
14:25
Jeżeli jesteśmy już przy tematach okołowyborczych to warto przypomnieć o wyborach na prezydenta FIFA. Tutaj zaskoczenia pewnie nie będzie. Zdecydowanym faworytem jest obecny szef Joseph Blatter. Wczoraj z rywalizacji wycofał się Luis Figo
14:16
Jesteśmy na ostatniej prostej kampanii prezydenckiej. Nie tylko w naszym kraju kandydaci prześcigają się w deklaracjach. Hillary Clinton zapowiada, że chce wspierać właścicieli małych firm. Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych odbędą się w listopadzie 2016 roku
14:13
Biuro Ochrony Rządu musiało interweniować także przed spotkaniem z wyborcami w Toruniu
14:05
13:56
Podczas kampanii wyborczej gospodarka znalazła się na drugim planie - ocenia analityk finansowy ING TFI Paweł Cymcyk
13:49
13:43
13:35
Małżonka prezydenta Anna Komorowska, która w Ustrobnej k. Krosna na Podkarpaciu uczestniczyła w szkolnych uroczystościach z okazji Dnia Matki powiedziała, że macierzyństwo "nie zawsze jest łatwe, ale zawsze jest przyjemne".
"Jestem mamą, mam pięcioro dzieci i wiem co to znaczy macierzyństwo. Wiem, że nie zawsze jest łatwe, ale zawsze jest przyjemne; daje możliwość patrzenia na to, jak dzieci rozwijają się. Dostarcza tak dużo radości, że zapomina się wszystkie trudy" – podkreśliła Anna Komorowska.
13:33
Państwo polskie powinno się bardziej pochylić nad rodzinami – powiedział po spotkaniu w rodzinnym domu dziecka w Śmiechowicach na Opolszczyźnie kandydat PiS na prezydenta Andrzej Duda. To kolejny przystanek na trasie Dudy w ostatnim dniu kampanii.
Po spotkaniu w rodzinnym domu dziecka Duda powiedział dziennikarzom, że tematem rozmów przy śniadaniu, którym podjęła go rodzina Czajków, były właśnie problemy rodzin.
„Rozmawialiśmy o tym, jak państwo funkcjonują jako właśnie rodzinny dom dziecka” – mówił Duda i wyjaśniał, że rodzina, którą odwiedził, wcześniej była już również rodziną zastępczą. „To długa historia, bo to już ponad jedenaście lat. 25 dzieci, które wychowywali, znalazło swoje nowe rodziny, poszło do adopcji. Tak, że to są ludzie już, można powiedzieć, z ogromnym doświadczeniem w opiece nad dziećmi, które są sierotami, najczęściej sierotami społecznymi" – opowiadał kandydat na prezydenta.
13:28
13:25
Przypominamy, jeszcze tylko dziś można otrzymać zaświadczenie o prawie do głosowania. Daje ono możliwość oddania głosu w niedzielnych wyborach prezydenckich w dowolnym lokalu wyborczym w kraju i za granicą.
13:19
Andrzej Duda dziękuje za wsparcie w czasie swojej kampanii i wysyła listy do mieszkańców województw. Zobacz więcej
13:09
Politycy PO: Marcin Święcicki i Łukasz Abgarowicz zarzucili kandydatowi PiS na prezydenta Andrzejowi Dudzie, że skłamał podczas czwartkowej debaty prezydenckiej w TVN, mówiąc, że KNF nie zrobiła nic, by zapobiec "malwersacjom" w SKOK Wołomin.
Duda podczas debaty powiedział, że "przez 2 lata o malwersacjach w SKOK-u Wołomin informowana była Komisja Nadzoru Finansowego". "Nie zrobiła nic, nie zawiadomiła nawet prokuratury; to przez Komisję Nadzoru Finansowego ci ludzie stracili pieniądze" - powiedział kandydat PiS.
"W czasie wczorajszej debaty kandydat Andrzej Duda był uprzejmy powiedzieć, że KNF nic nie zrobiła w sprawie malwersacji w SKOK Wołomin. Jest to kolejne kłamstwo pana Andrzeja Dudy w sprawie SKOK-ów" - stwierdził Święcicki na piątkowej konferencji prasowej.
13:07
12:59
12:55
Prezydent Bronisław Komorowski nie wykluczył, że jego kancelaria wesprze inicjatywę ustawową PSL w sprawie obrotu ziemią. W piątek w Toruniu zapowiadał także zmiany w Prawie łowieckim dot. wyceny strat spowodowanych przez zwierzęta łowne na polach.
1 maja 2016 r. kończy się okres przejściowy i obcokrajowcy będą mieli swobodę nabywania nieruchomości.
"Rozważam dołączenie do inicjatywy rządowej, bo w Sejmie jest inicjatywa PSL, by na poziomie przepisów wykonawczych, jak we Francji, szukać możliwości gwarancji dla ograniczenia obrotu ziemią, z korzyścią dla polskich nabywców" - mówił Komorowski na spotkaniu z przedstawicielami samorządu rolniczego w Toruniu
12:46
Bronisław Komorowski skierował list do polskich przedsiębiorców.
"Polska przedsiębiorczość jest kołem zamachowym polskiej gospodarki. Jej siła stanowi o sile kraju, o dobrobycie jego obywateli i perspektywach na przyszłość. Ale przedsiębiorczość to nie tylko gospodarka" Czytaj dalej
12:41
12:28
12:20
Biuro Pomocy Prawnej, założone przez kandydata PiS na prezydenta Andrzeja Dudę, okazało się niesłychanie potrzebne ludziom - mówił europoseł PiS Janusz Wojciechowski. Do Biura zgłosiło się ponad 750 osób; w ponad 200 sprawach ma być podjęta dalsza pomoc.
Jak podkreślił Wojciechowski na konferencji prasowej, biuro, które powstało 14 maja, w ciągu siedmiu dni przyjęło ponad 750 osób. "Wszyscy zostali przyjęci, bądź krótko wysłuchani" - zapewnił.
12:10
Premier Ewa Kopacz powiedziała, że chciałaby, aby większość Polaków zagłosowała w niedzielę na Bronisława Komorowskiego. Na urzędzie prezydenta potrzeba doświadczenia, wyważenia i rozsądku - podkreśliła.
Premier - która jest w Rydze, gdzie uczestniczy w szczycie Partnerstwa Wschodniego - pytana była przez dziennikarzy o ocenę czwartkowej debaty w TVN Bronisława Komorowskiego i jego konkurenta, kandydata PiS Andrzeja Dudy.
"Oczywiście wygrał prezydent Bronisław Komorowski. Był bardzo konkretny, merytoryczny, spokojny; w przeciwieństwie do swojego oponenta, który nerwowo odpowiadał na pytania, nieszczególnie popisał się wiedzą merytoryczną" - oceniła Kopacz.
12:03
11:57
Bronisław Komorowski prowadzi w sondażu IBRIS. Na prezydenta zamierza głosować 45,5 proc. ankietowanych. Andrzeja Dudę poparło 44,5 proc. osób. Udział w wyborach zapowiedziało 59,2 proc. ankietowanych. 39,3 proc. osób nie zamierza oddać głosu.
Badanie przeprowadzono wczoraj przed debatą w telewizji TVN. Badanie zrealizowano telefonicznie na grupie 1100 osób.
11:55
Pod hasłem „Unieważnić przetarg” przed Pałacem Prezydenckim protestują w Warszawie pracownicy WSK PZL Świdnik SA - firmy, której oferta w przetargu na dostawę dla wojska 50 wielozadaniowych śmigłowców w różnych wersjach została odrzucona.
"Przyszliśmy upomnieć się o zamówienia i miejsca pracy" - mówią protestujący dodając, że ich protest jest skierowany przeciwko polityce zbrojeniowej rządu. "Polska uzbrojona w śmigło bezrobocia", "Unieważnić przetarg!" - głoszą ich transparenty.
11:54
11:43
Na kolejnym przystanku Bronisław Komorowski nakłaniał do głosów mieszkańców Torunia. Prezydent mówił, mówił, że Andrzej Duda i jego środowiska mają na sumieniu nie tylko dorobek IV Rzeczpospolitej, ale także mają konserwatywne poglądy. Jego zdaniem, wybierając Andrzeja Dudę, de facto głosuje się na "prawdziwe" poglądy PiS, wyrażane na przykład przez Krystynę Pawłowicz czy Krzysztofa Szczerskiego.
11:35
11:25
11:23
Konserwatywny czeski dziennik "Lidove Noviny" wyraził opinię, że w drugiej turze wyborów prezydenckich w Polsce znaczna część głosujących da wyraz swemu niezadowoleniu z dotychczasowego rozwoju sytuacji społeczno-gospodarczej.
"Polacy są zmęczeni po ośmiu latach rządów Platformy Obywatelskiej. Pozytywne zmiany gospodarcze, na które się tak chętnie wskazuje, bynajmniej nie w równym stopniu osiągnęły wszystkie regiony i wszystkie grupy społeczne" - wskazała gazeta.
11:20
11:19
11:16
11:09
11:01
10:57
10:43
Niedzielne wybory prezydenckie w Polsce mogą zapoczątkować proces zmiany władzy - z rąk rządzącej od ośmiu lat, zorientowanej na reformy PO, do jej bardziej populistycznego i nacjonalistycznego rywala, czyli PiS - pisze w piątek "Financial Times".
10:34
Z serwisu YouTube został usunięty spot Bronisława Komorowskiego "Andrzej Duda...was wyduda!"
10:30
Drugi pojedynek telewizyjny kandydatów przyciągnął mniej Polaków niż niedzielna debata. – To był dzień roboczy, inny jest też zasięg telewizji – tłumaczy "Rzeczpospolitej" dr Jarosław Flis, politolog z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
10:24
Prezydent powinien strzec godła - mówił podczas wczorajszej debaty Andrzej Duda. Kandydat na prezydenta nawiązywał do czekoladowych orłów, które pojawiły się podczas święta narodowego. Internauci zwrócili uwagę, że Duda otrzymał dziś chleb ozdobiony wizerunkiem białego orła
10:22
Prezydent zapewnił w wywiadzie dla radiowej Jedynki, Trójki i Radia Gdańsk, że nie poluje, a jedynie uczestniczy w polowaniach swoich dzieci. "Mąż pani szefowej sztabu wyborczego pana Andrzeja Dudy, pani Szydło, też jest myśliwym od 20 lat i syn także został myśliwym" - mówił prezydent.
10:20
Dofinansowanie zatrudnienia osób młodych nie spowoduje powstania nowych miejsc pracy - tak zaprezentowany przez prezydenta Bronisława Komorowskiego program "Pierwsza praca" komentuje ekspert Konfederacji Lewiatan Jeremi Mordasewicz.
"Dofinansowanie zatrudnienia osób młodych jest bardzo kontrowersyjnym rozwiązaniem. Jeśli przyjmujemy, że pracodawca zatrudniający pracownika do 30. roku życia dostaje dotację w wysokości 1,5 tys. zł miesięcznie, to oczywiście zwiększa to szansę na rynku pracy osób w wieku 28 czy 29 lat, ale zmniejsza szanse na rynku osób w wieku 31 albo 32 lata. Przecież od tego rozwiązania nie przybywa nam nowych miejsc pracy. Jeśli dostajemy dotację na zatrudnianie blondynów, a nie dostajemy na zatrudnianie brunetów, to będzie zatrudniać blondynów" - powiedział PAP Mordasewicz.
10:14
10:11
Prezydent Bronisław Komorowski ocenił, że jego konkurent, kandydat PiS Andrzej Duda zalicza się do kategorii polityków radykalnych, m.in. dlatego, że opowiadał się za karą więzienia za stosowanie metody in vitro; ma też - według niego - "obsesyjne" poglądy na katastrofę smoleńską.
"Polska jest racjonalna, tylko politycy bywają bardzo radykalni, myślę że Andrzej Duda też się do tej kategorii zalicza, no bo ma pomysły, takie jak kara więzienia za stosowanie metody in vitro, wzywał do zawetowania konwencji przeciwko przemocy w rodzinie, ma swoje obsesyjne poglądy na katastrofę smoleńską, nazywając ją zamachem i zdradą. To są fakty, ale z tymi faktami można sobie poradzić, ponad tymi faktami i poglądami można szukać porozumienia" - powiedział prezydent w Radiu Gdańsk.
10:07
Ostateczny wynik wyborów prezydenckich nie wpłynie zasadniczo na relacje Polski z USA z prostego powodu: w strategicznym interesie obu krajów jest kontynuowanie pogłębionej współpracy - ocenia w rozmowie z PAP Wess Mitchell dyrektor amerykańskiego think-tanku CEPA.
09:58
09:57
09:55
09:53
W internecie - oceny diametralnie odmienne niż w telewizji i prasie. To jeden z zasadniczych skutków tej kampanii. Z prawie dziesięcioletnim opóźnieniem nabrała i u nas mocy rewolucja w komunikacji społecznej, która w USA na przykład zmiotła "rozprowadzaną" na prezydenta przez establishment polityczny i medialny starą insajderkę Hillary Clinton i wypromowała nikomu nie znanego Baracka Obamę - napisał Rafał Ziemkiewicz dla portalu Interia.
09:49
Nowy spot Bronisława Komorowskiego
09:46
Jarosław Gowin w Radiu Zet ocenił, że Andrzej Duda wygrał wczorajszą debatę prezydencką. Lider Polski Razem nie krytykował jednak Bronisława Komorowskiego, a Tomasza Lisa, który w rozmowie z Tomaszem Karolakiem cytował wpis z fałszywego profilu twitterowego córki kandydata PiS na prezydenta. - Nie sądzę żeby kiedykolwiek był w stanie odbudować wiarygodność jako dziennikarz – mówił Gowin.
09:40
Bronisław Komorowski utrzymał się na poziomie z poprzedniej debaty w telewizji publicznej - powiedział w rozmowie z Polskim Radiem szef fundacji imienia Stefana Batorego Aleksander Smolar
09:32
Monika Olejnik zwróciła uwagę, że wczoraj – w przeciwieństwie do niedzielnej debaty – Andrzej Duda nie zwracał się do Bronisława Komorowskiego per „panie prezydencie”
09:28
Monika Olejnik powiedziała rano w Radiu Zet, że nadal nie zna wszystkich poglądów Andrzeja Dudy. Wspomniała przede wszystkim o sprawie dotyczącej aborcji i tego, że kandydat PiS nie ustosunkował się do pytania dotyczącego możliwości aborcji w przypadku gwałtu. Dziennikarka podkreśliła, że w trakcie wczorajszej debaty nie mogła prosić kandydatów o odpowiedź na pytania, ponieważ musiała trzymać się ustaleń ze sztabami, które nie wyraziły zgody na dopytywanie.
09:25
To nie jest czas na eksperymenty z urzędem prezydenta i uczenie się tego urzędu - tak Bronisław Komorowski argumentował, dlaczego właśnie na niego powinni zagłosować w niedzielę wyborcy.
Prezydent odwiedził Gdańsk, gdzie spotkał się z mieszkającą tam ponad 90-letnią matką Jadwigą Komorowską.
"Pozycję międzynarodową, kontakty międzynarodowe prezydenta buduje się latami, pełniąc ważne funkcje publiczne" - przekonywał na briefingu prasowym.
09:08
09:00
Wynik wyborów prezydenckich w Polsce już dawno nie był tak nieprzewidywalny - ocenia rządowa "Rossijskaja Gazieta", podsumowując polską kampanię wyborczą.
Informując, że "prezydent (Bronisław) Komorowski idzie na wybory z hasłem 'Jeśli chcecie wolnej Polski, głosujcie na mnie!', dziennik zauważa, że "hasło to po 26 latach od pierwszych demokratycznych wyborów w tym kraju wygląda, co najmniej, dziwnie". "Tym bardziej, że Bronisław Komorowski już od pięciu lat przewodzi krajowi i, jak się wydawało, miał wszystkie możliwości, by zatroszczyć się o wolność" - dodaje.
08:59
W drugiej turze prezydenckich wyborów wygra jednak Bronisław Komorowski - uważa były prezydent Lech Wałęsa. Zwraca uwagę na rozsądek obecnego prezydenta i na to, że lepiej zna on możliwości państwa niż Andrzej Duda.
08:55
08:45
08:34
08:32
Populizm w tej kampanii jest do wybaczenie - ocenił w TVP Info ostatnie dni przed drugą turą wyborów medioznawca ze Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej Maciej Mrozowski
08:25
Sądzę, że tak jak poprzednią debatę, przy remisowym rozstrzygnięciu, wygrał prezydent Komorowski, to tym razem, z lekką przewagą, też przy remisie, należałoby wskazać jako zwycięzcę Andrzeja Dudę - powiedział w TVN24 Leszek Miller
08:12
W każdej gazecie dopadnie Was polityka - zapraszamy na poranny przegląd prasy
07:30
W ostatnich 24 godzinach kampanii Andrzej Duda ma bardzo intensywny plan. Jego i otoczenie napędza przebieg debaty - relacjonuje Paweł Majewski
07:09
Bronisław Komorowski ostatni dzień kampanii rozpocznie w Gdańsku. Prezydent odwiedzi także mieszkańców Torunia i zakłady PESA w Bydgoszczy. Po południu uda się na konwencję do Gliwic. Na wieczór zaplanowano spotkanie z mieszkańcami Kielc. Dzień zakończy w Grodzisku Mazowieckim
07:00
06:53
06:30
- Nie ma zgody na zamykanie polskich kopalń. Polski przemysł wydobywczy i energetyczny trzeba unowocześniać, wdrażać nowe technologie, chociażby spalania węgla czy jego przetwarzania. To jest droga, którą musimy podążać – powiedział Duda dziennikarzom.
Zwrócił uwagę, że Polska posiada 90 procent europejskich złóż węgla i że możemy go wydobywać ponad 200 lat. "To jest nasz narodowy skarb, gwarancja naszej suwerenności energetycznej. Tego powinniśmy się trzymać, powinniśmy o ten przemysł dbać. To są także miejsca pracy, a więc dochody dla budżetu państwa" – podkreślił.
- Śląsk jest bardzo ważnym miejscem, dla Polaków jest symbolem ciężkiej pracy, ludzi, którzy są bardzo zaangażowani. Praca górnika jest pracą szczególną, ci ludzi zasługują na wielki szacunek – mówił.
06:23
06:10
05:55
05:00
04:20
03:20
03:15
03:08
03:12
Duda dotarł do Nowego Miasta n. Pilicą (mazowieckie) około 2.00 w nocy. Spotkał się z właścicielami i pracownikami rodzinnej piekarni w tym mieście. Duda dopytywał ile pracowników zatrudnia firma i o to gdzie sprzedaje pieczywo. Otrzymał chleb ozdobiony wizerunkiem białego orła.
Następnie udał się do pobliskiego szpitala, gdzie krótko rozmawiał z lekarzami i pielęgniarkami. "Sytuacja jest bardzo poważna, jeśli chodzi o państwa grupę zawodową. (…) To jest kwestia bezpieczeństwa obywateli. Drzwi Pałacu Prezydenckiego będą otwarte i będziemy rozmawiać na ten temat" – zwrócił się kandydat PiS do pielęgniarek.
02:55
02:12
01:35
Kampania wyborcza Andrzeja Dudy zakończy się jutro wieczorem na rynku głównym w Krakowie - informuje serwis 300polityka.pl. Wiec rozpocznie się o 21.40
01:30
Firma Uber przygotowała promocję z okazji drugiej tury wyborów. Użytnikownicy w Warszawie i Krakowie będą mogli za darmo dojechać do swojej komisji wyborczej.
Po wpisaniu kodu WYBORY2015 użytkownik otrzyma dwa darmowe przejazdy do 25 złotych każdy, do dowolnej komisji wyborczej.
01:26
01:20
01:17
Andrzej Duda prowadzi przed II turą wyborów - wynika z sondażu 18 największych dzienników regionalnych w Polsce. Na kandydata PiS zamierza zagłosować 51 proc. ankietowanych. Bronisława Komorowskiego poparło 49 proc. osób
Badanie przeprowadzono w dniach 18-20 maja przez dziennikarzy gazet, które wchodzą w skład Polska Press Grupa, we współpracy z Ośrodkiem Badania Opinii Publicznej "Dobra Opinia" na próbie 6 tysięcy respondentów.
01:15
Podczas starcia w TVN Andrzej Duda tak bardzo chciał odpowiedzieć na wszystkie haki, które przeciw niemu zastosował w pierwszej debacie Bronisław Komorowski, że nie potrafił zareagować na większość nowych ataków - pisze Andrzej Stankiewicz
00:40
Duda w nocy odwiedzi piekarnię w Nowym Mieście nad Pilicą (mazowieckie), nad ranem będzie w kopalni na Śląsku, potem ma zaplanowany cykl wieców i spotkań z wyborcami m.in. w Wielkopolsce i woj. Łódzkim. Kampanię skoczy w rodzinnym Krakowie.
"Zaczyna się ostatnia doba kampanii. To ostatni moment, żeby walczyć o głosy i po to jadę z moimi współpracownikami i przyjaciółmi. Siadamy do 'Dudabusa' i ruszamy. Jeszcze będzie wiele spotkań, jeszcze z wieloma ludźmi porozmawiam do samego końca, do samej ciszy wyborczej" – powiedział Duda dziennikarzom przed wyruszeniem w podróż.
00:20
Druga debata prezydencka różniła się od pierwszej. Andrzej Duda robił wrażenie bardziej rozluźnionego niż w niedzielę, był stroną atakującą, natomiast Bronisław Komorowski miał duże kłopoty, aby wyjść z defensywy, a w końcówce zupełnie stracił wigor i nie widać było, żeby mu bardzo zależało na reelekcji - pisze Filip Memches
23:54
23:49
Debatę wygrał Bronisław Komorowski - wynika z sondażu TNS Polska dla Gazety Wyborczej. Na prezydenta głos oddało 42 proc. ankietowanych. Zdaniem 31 proc. w debacie lepiej zaprezentował się Andrzej Duda. 20 proc. badanych wskazało na remis, a 8 nie zajęło stanowiska.
Badanie przeprowadzono na 1000-osobowej grupie (wywiady telefoniczne)
23:38
Andrzej Duda nie próżnował od poprzedniej debaty. Tym razem wygrał starcie z Bronisławem Komorowskim - uważa doktor Bartłomiej Biskup, politologa z Instytutu Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego
23:34
O godz. 1:30 w Piekarni Smoleń w Nowym Mieście nad Pilicą odbędzie się pierwsze spotkanie kandydata PiS na prezydenta Andrzeja Dudy z cyklu "Polska 24 godziny na dobę".
23:29
23:23
Wiceprezydent Warszawy Jarosław Jóźwiak zamieścił grafikę przedstawiającą zużycie wody w stolicy w czasie dzisiejszej debaty
23:20
23:17
23:14
23:12
Debata kandydatów na prezydenta była sukcesem Bronisława Komorowskiego, ale nie była porażką Andrzeja Dudy, który odrobił straty z pierwszego, niedzielnego spotkania - ocenił politolog Olgierd Annusewicz.
23:11
"Czwartkowa debata kandydatów na prezydenta nie wpłynie na decyzję osób niezdecydowanych" - uważa politolog Dorota Piontek z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Jej zdaniem, kandydaci zbytnio się wzajemnie nie atakowali, wiedząc, że może się to obrócić przeciwko nim.
23:07
"Duda mówił bardzo sprawnie, ale na mnie zrobił złe wrażenie ze względu na bardzo agresywny, napastliwy ton. To była zbyt duża zmiana w stosunku do poprzedniej debaty. Ja takiego Andrzeja Dudy nie znałam i w związku z tym umiarkowanie mi się to podobało" - mówiła politolog z Uniwersytetu Warszawskiego dr Materska-Sosnowska.
23:03
Przypominamy, jutro ostatni dzień kampanii prezydenckiej.
22:58
Wyrównana, z lekkim wskazaniem na Andrzeja Dudę - tak czwartkową telewizyjną debatę prezydencką ocenił socjolog polityki dr Marcin Gacek z Uniwersytetu Śląskiego. Jego zdaniem Duda wygrał w części dotyczącej polityki zagranicznej i wewnętrznej, Komorowski zaś lepiej wypadł w części gospodarczej.
"Nie ulega wątpliwości, że ta debata była wyrównana. Myślę, że przejdzie do historii stwierdzenie Andrzeja Dudy, że 'ludzie są moimi ekspertami'. To było oczywiście trochę pod publiczkę, ale to był przekaz emocjonalny, bardzo dobry" - powiedział PAP dr Gacek.
Jego zdaniem w debacie obaj kandydaci kierowali się do swoich wyborców. "Ja ją sobie określiłem 2:1 na korzyść Dudy" - powiedział Gacek, dodając, że to zwycięstwo jest "nieznaczne".
22:45
W porównaniu z niedzielą, Andrzej Duda zrobił postęp" - mówi doktor Bartłomieja Biskup, politolog z Instytutu Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego
22:38
Godzina 19.35, czwartek. Atmosfera niczym na Wielkiej Warszawskiej na Torach Wyścigów Konnych na Służewcu. Albo gali boksu. Z tym, że tym razem zawodnicy okładali się słowami, nie pięściami - pisze Krzysztof Adam Kowalczyk
22:32
Knock outu nie było. Choć wydawało się, że w studiu TVN Bronisławowi Komorowskiemu pomagać będą nawet wycieraczki do butów, Andrzej Duda nie stracił formy z poprzedniej debaty - pisze Bogusław Chrabota
22:30
W przeciwieństwie do niedzielnej debaty, która nie przyniosła rozstrzygnięcia w kampanii (choć tamte starcie moim zdaniem wygrał Bronisław Komorowski), dziś znajdujemy się w innej sytuacji - pisze Michał Szułdrzyński
22:28
Debata kandydatów w drugiej turze wyborów prezydenckich zakończyła się remisem: niczego nie rozstrzygnęła i nie przybliżyła żadnego z uczestników do zwycięstwa – uważa dr hab. Norbert Maliszewski, specjalista ds. marketingu politycznego z UW.
„Był remis, a właściwie przegrali widzowie, bo faktycznie to był pojedynek bokserski, klincz, w którym żaden z zawodników nie zyskał przewagi, a stracili widzowie” - ocenił Maliszewski w rozmowie z PAP.
Według niego debata telewizyjna sprowadziła się do sporu czysto personalnego, pojedynku bokserskiego, adresowanego głównie do twardego elektoratu partyjnego. „Wydaje się, że to te plemiona partyjne i ich mobilizacja w niedzielę rozstrzygną wynik wyborów” - zaznaczył naukowiec.
22:26
22:23
Lepiej wyglądał Komorowski, ale bardziej merytorycznie wypadł Duda. Był zdecydowany, prospołeczny i potrafił wytknąć Komorowskiemu błędy. Dla mnie lepiej wypadł Duda, ale to moje prywatne zdanie. Ludzie, którzy na mnie głosowali mogą mieć odmienne zdanie, każda z tych osób samodzielnie ocenia rzeczywistość - powiedział w Telewizji Republika Paweł Kukiz
22:15
Na lotnisku we Wrocławiu debatę oglądał Janusz Palikot
22:04
To była ciekawsza debata niż w ostatnią niedzielę w TVP. Zobaczyliśmy z jednej strony podobnego, ofensywnego Bronisława Komorowskiego i nowego, mniej ugrzecznionego Andrzeja Dudę, który był retorycznie znacznie twardszy niż w pierwszym starciu - pisze Tomasz Pietryga
21:55
Debata kandydatów na prezydenta nie wpłynie na decyzję osób niezdecydowanych - uważa politolog Dorota Piontek z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Jej zdaniem, kandydaci zbytnio się wzajemnie nie atakowali, wiedząc, że może się to obrócić przeciwko nim.
"W moim przekonaniu nie była to debata, która mogłaby przekonać niezdecydowanych do któregoś z kandydatów. Myślę, że to pierwsze, niedzielne spotkanie miało większy potencjał by zmobilizować, czy przekonać wahających się, ale ze wskazaniem na prezydenta Komorowskiego. W przypadku czwartkowej debaty efektem będzie najwyżej wzmocnienie przekonań, które widzowie mieli, zanim zasiedli przed telewizorami" - powiedziała PAP Piontek.W jej ocenie, w trakcie debaty widać było, że sztab Andrzeja Dudy wyciągnął wnioski z przebiegu pierwszego spotkania kandydatów."Duda zwracał się dziś do prezydenta: proszę pana, używał formuły: kiedy zostanę prezydentem, co miało sugerować, że właściwie jest to sprawa już dokonana. Pod względem panowania nad emocjami nie było takiej dysproporcji, jaka była w pierwszej debacie, gdzie zdecydowanie emocjami lepiej operował prezydent Komorowski" - powiedziała.
21:41
Pretendent Andrzej Duda nie próżnował przez cztery dni od poprzedniej debaty. Tym razem rundę zagraniczną wygrał. I przy okazji cały pojedynek - pisze Jerzy Haszczyński
21:35
Nie będę pisał o tej debacie, o wypowiedziach kandydatów. Nie warto. To nie było normalne starcie kandydatów, ale audycja wyborcza jednego z pretendentów. Droga Moniko, dlaczego uznałaś, że być dziennikarką, to dla Ciebie za mało? - pisze Dominik Zdort
21:20
Kto był lepszy? To rozstrzygną wyborcy, ale kandydat PiS udowodnił, że potrafi w debacie walczyć z prezydentem jak równy z równym - pisze Marcin Pieńkowski
21:15
Czas na pierwsze komentarze naszych dziennikarzy. Duda lepiej przygotowany i ofensywny - pisze Marek Domagalski
21:12
21:08
21:07
21:06
21:05
21:03
21:03
21:02
20:58
20:53
20:50
Dwuminutowe podsumowania:
Duda:
"Słyszeliście państwo, nagle się okazało, że gotów jest obniżać wiek emerytalny łącząc to z latami składkowymi, podczas gdy wcześniej mówił, że pieniędzy nie będzie, jeśli wiek emerytalny będzie obniżony" - mówił o Komorowskim kandydat PiS.
"Jestem człowiekiem stabilnym, ale przede wszystkim słucham, co mówią do mnie moi rodacy" - podkreślił.
Jak mówił, spotkał się z rodakami we wszystkich zakątkach Polski. "To oni w dużym stopniu są moimi ekspertami, bo to oni mówią, jakie są dzisiaj rzeczywiste potrzeby" - zaznaczył Duda.
Uznał, że "trzeba w Polsce podnieść jakość życia, trzeba to uczynić wspólnie".
Komorowski:
"Dzisiaj skuteczność w polityce oznacza tyle, że potrafimy budować relacje - dobre - w środku, pomiędzy sobą i dobre z naszymi sąsiadami" - mówił Komorowski.
Jak dodał, wybory prezydenckie będą ważną i trudną decyzją. "To nie będzie randka w ciemno, gdzie można zaryzykować, gdzie można coś sprawdzić, dowiedzieć się dopiero w trakcie spotkania o tym, jakie kto ma poglądy. To będzie decyzja o tym, kto będzie sternikiem nawy państwowej. Kto będzie dźwigał odpowiedzialność za polskie bezpieczeństwo, kto będzie zwierzchnikiem polskiego wojska". Dodał, że trzeba mieć doświadczenie i wiedzę, gromadzone latami, by być w stanie podjąć te wyzwania.
"Doświadczonego, dojrzałego polityka poznaje się po tym, że potrafi słuchać ludzi, że potrafi wyciągać wnioski z sygnałów, które obywatele mu wysyłają" - mówił Komorowski. "Ja odebrałem ten sygnał w pierwszej turze wyborów. W moim przekonaniu jest to sygnał prosty: obywatele, szczególnie młodzi obywatele, chcą większego udziału w decydowaniu o sprawach państwa polskiego" - dodał.
20:45
Pytanie Bronisława Komorowskiego: Pokaż mi swych przyjaciół, a powiem ci kim jestem. Pamięta pan, kiedy pani Krystyna Pawłowicz powiedziała, że flaga UE to "szmata"? Jak takie zachowanie może być tolerowane?
Duda: Chętnie zrzuci Pan na mnie wypowiedzi wszystkich. Bronisław Komorowski dodał, że w kancelarii Andrzeja Dudy miejsce miałby zająć Krzysztof Szczerski. Kto chciałby rozmawiać z osobą, która ma poglądy ze średniowiecza? Krzysztof Szczerski jest profesorem, spotyka się z bardzo wieloma ludźmi za granicą, ma kompetencje - odpowiedział Duda.
20:43
Bezpośredni pytania. Andrzej Duda pyta o obecność przywódców państw, które były w koalicji antyhitlerowskiej na organizowanych przez pana obchodach 70. rocznicy zakończenia II wojny światowej?
Komorowski: Rozumiem, że chciałby Pan obecności Władimira Putina? Pierwszy raz tylu prezydentów rozmawiało o dalszych losach Europy. Czy pamięta Pan taką sytuacją za czasów PiS?
20:40
Wizy dla chrześcijan z Syrii
Duda podkreślił, że chciałby, "aby ta wspólnota ludzi, dzisiaj ciemiężonych z uwagi przede wszystkim na swoje przekonania religijne", mogła osiedlić się w Polsce. "Problem polega tylko na tym, że jeśli w Polsce nie zmieni się władza, na co szansa jest już teraz w najbliższych wyborach, jeżeli nie zmieni się także i rząd, to będziemy mieli takie sytuacje, jak do tej pory - że Polska, ten rząd, nie był w stanie sprowadzić nawet Polaków, których życie było zagrożone w Donbasie. Przepychanki trwały dwa tygodnie, zanim dwustu ludzi mogło przyjechać do Polski" - mówił.
Dodał, że także "mieszkający choćby w Kazachstanie chcieliby wrócić". "Żadnych kroków w tym kierunku nie podjęto. Trzeba powiedzieć jedno: to się musi zmienić, Polacy powinni zacząć wracać do Polski, Polacy powinni móc się tu osiedlić. Powinniśmy być też otwarci na innych, którzy są nam bliscy kulturowo. Chrześcijanie ze wszystkich krajów są nam bliscy kulturowo i jeżeli dzisiaj potrzebują pomocy, Polska powinna im tej pomocy udzielić" - zaznaczył.
Komorowski powiedział, że problem syryjskich chrześcijan jest niesłychanie poważny. "Uważam, że Polskę powinno być stać na to, żeby przyjąć tych ludzi, zgodnie z procedurami, które w państwie polskim obowiązują" - dodał.
Odpowiadając bezpośrednio Dudzie powiedział: "Panie pośle, to się łatwo tak mówi, łatwo się składa takie deklaracje, ale uważam, że każdy powinien wykonywać swoją pracę w tym zakresie". "Niech pan powie, dlaczego nie wziął pan udziału w głosowaniu w Parlamencie Europejskim, którego pan jest członkiem, nad właśnie uchwałą, która upominała się o chrześcijan, zagrożonych przez Państwo Islamskie" - ripostował. "To jest praktyka w funkcjonowaniu w polityce. Panie pośle, pan co innego mówi, pan się domaga od innych aktywności, a tam gdzie jest pana miejsce, to pana po prostu nie ma" - dodał
Zaznaczył, że Duda powinien podczas głosowania w PE "dać wyraz polskiemu stanowisku" w tym zakresie. "Jak pan to wytłumaczy, taką dwoistość myślenia, dwoistością deklaracji, dwoistość działania. Tego się nie da wytłumaczyć, panie pośle" - podkreślił.
20:35
Czy nasz kraj powinien płynąć w głównym nurcie Unii Europejskiej czy tworzyć własny?
Komorowski:
"Polska musi, nieważne czy płynąć czy maszerować, dążyć do tego, żeby być najważniejszą częścią Europy" – odpowiedział Komorowski.
Jak dodał, temu ma służyć m.in. Trójkąt Weimarski obejmujący Polskę, Francję i Niemcy. Zdaniem prezydenta jest to konstrukcja, która pozwala nam na odgrywanie istotnej roli w UE oraz utrzymanie dobrych relacji z Paryżem i Berlinem.
Współpraca z Niemcami to – jak mówił Komorowski – także warunek skutecznego działania na rzecz rozstrzygnięć w Unii. "Na tym polega różnica między dzisiejszymi rządami a rządami z czasów pana posła Dudy, że wyście się konfliktowali z Europą. Wyście konfliktowali się z sąsiadami. Wyście nie mieli partnerów politycznych, chyba że uznać, że partnerem są brytyjscy konserwatyści, którzy np. chcą pozbawić rolników polskich dopłat bezpośrednich do hektara. To wtedy tak. Chodzi o to, żeby mieć mocnych przyjaciół i współpracowników w Europie, a nie mocnych wrogów i przeciwników" – powiedział Komorowski.
Duda:
"Przede wszystkim musimy realizować nasze interesy. To jest sprawa zupełnie zasadnicza i podstawowa".
Jak mówił Duda, w ramach UE interesy realizuje się po partnersku. "Ale też chciałbym, żebyśmy byli tak traktowani. Chciałbym, żeby uwzględniano tam nasze uwarunkowania, to w jakiej my dzisiaj jesteśmy sytuacji gospodarczej, także po ośmiu latach rządów Platformy i prezydenta Komorowskiego" – mówił kandydat PiS
Nawiązał też do unijnych ustaleń ws. pakietu klimatycznego. "To na pewno nie może być polityka, która zgadza się na wszystkie ograniczenia klimatyczne, które chcą wprowadzić wielkie państwa w UE, które mają dzisiaj energię atomową i zupełnie inaczej ustrukturyzowaną gospodarkę, jeżeli chodzi o surowiec energetyczny. Dlatego że w ich interesie jest to, aby one miały jak najkorzystniejszą sytuację, jeżeli chodzi o limity emisji i jeżeli chodzi o certyfikaty" – powiedział Duda.
20:30
Gwarancje NATO i ich zwiększenie
Duda odpowiadając na pytanie, czy obecne gwarancje NATO wystarczą, by powiedzieć Polakom „śpijcie spokojnie” stwierdził, że powinny one zostać wzmocnione. Potrzeba czegoś więcej niż szpicy NATO – lotnych oddziałów, które – jak mówił - zjawią się w ciągu kilku dni od pojawienia się zagrożenia.
„Uważam, że powinny powstać bazy NATO w Polsce, najlepiej wspólne, tak by byli w nich również żołnierze polscy - zanim nie odbudujemy potencjału polskiej armii, zanim nie stworzymy w naszym kraju silnej, dobrze wyposażonej armii obronnej; dopóki nie odbudujemy obrony terytorialnej, która została w ciągu ostatnich lat zniszczona” – mówił kandydat PiS.
Jak dodał, konieczne jest podjęcie negocjacji z NATO. „One są niezwykle ważne, ale do tego trzeba odwagi, do tego trzeba wychodzić z inicjatywą, do tego trzeba pewnej zmiany w polskiej polityce zagranicznej, która teraz jest bierna” – powiedział. Według niego, obecna polityka zagraniczna, to "polityka płynięcia w głównym nurcie, a należy tworzyć własny nurt i walczyć o polskie interesy".
Komorowski odnosząc się do pytania, czy obecne gwarancje NATO są wystarczające, odparł: „jesteśmy względnie bezpieczni w niebezpiecznym świecie, bo pojawiły się niebezpieczne tendencje na Wschodzie”.
Prezydent podkreślał, że Polska jest w NATO. Dodał, że gdy był szefem MON, otrzymał plany ewentualnościowe – realne plany operacji Sojuszu na rzecz Polski, gdyby była zagrożona. „Dzisiaj działamy na rzecz wzmocnienia całej flanki wschodniej. (..) W roku 2016 będzie szczyt NATO w Warszawie na moje zaproszenie. Ma on przynieść nie tylko potwierdzenie wykonania decyzji z Newport, ale również pogłębienie wzmocnienia flanki wschodniej” – dodał.
Komorowski podkreślał, że amerykańscy żołnierze już są w Polsce, a amerykańskie instalacje się tu znajdą. „To jest zmiana na lepsze. Warto powiedzieć: słusznie prowadzicie dobrą politykę stawiając na sojusz z Ameryką, na mocną współpracę, na mocną pozycję Polski w NATO, na pogłębioną integrację europejską" – mówił Komorowski.
20:27
Co zrobić, by nie stać się wrogiem Rosji?
Komorowski przekonywał, że "nie można się stawiać samemu w roli wroga Rosji lub jej prezydenta". Trzeba natomiast - zaznaczył - dostrzec "głęboką, złą zmianę w polityce rosyjskiej". Według niego, Rosja od polityki "miękkiej współpracy przeszła do polityki konfrontacji, a nie z Polską, tylko z całym światem zachodnim - z USA i UE". "Widać to na styku rosyjsko-ukraińskim - tam się toczy w tej chwili konfrontacja" - zaznaczył.
Podkreślił, że Polska jest częścią świata zachodniego i powinna - jako część świata zachodniego - powstrzymywać Rosję. "I to robimy poprzez sankcje, poprzez podpieranie Ukrainy w jej drodze na zachód. Ale jednocześnie Polska powinna zabiegać o to, że jeśli Rosja zweryfikuje pod wpływem nacisku, jakiś odmiennych nurtów, które się mogą pojawić w polityce rosyjskiej, jeśli zmieni swoją praktykę polityczną, to Polska powinna być tym krajem, który będzie dążył również do tego, żeby z Rosją współpracować i zachęcać do współpracy z całym światem zachodnim" - mówił Komorowski.
Duda powiedział, że Polacy potrzebują obecnie przede wszystkim "pokoju i spokoju". Zapowiedział, że jako prezydent będzie "uważnie słuchał głosu obywateli". "Dzisiaj wiem jedno - Polska powinna prowadzić ofensywną politykę zagraniczną na arenie międzynarodowej, nie wchodzić w żaden konflikt z Rosją, bo nie ma takiej potrzeby, zwłaszcza w relacji bezpośredniej, ale rozumieć istotę rzeczy, postrzegać daleko zagrożenie, prowadzić w związku z tym skuteczną politykę" - podkreślił polityk PiS.
Jego zdaniem, ta skuteczna polityka to zabieganie o to, aby "wielkie organizacje międzynarodowe, w których jesteśmy, wspólnie działały wobec Rosji i wobec konfliktu, który Rosja wywołała na Ukrainie". "W związku z tym dzisiaj trzeba wychodzić z inicjatywami w ramach UE, NATO, wzmacniać także nasze bezpieczeństwo, tutaj na naszych terenach powojennych - powinny powstać bazy Sojuszu Północnoatlantyckiego, o to trzeba walczyć, żeby to zostało zatwierdzone już w czasie najbliższego szczytu NATO w Warszawie" - przekonywał Duda.
20:26
20:25
Trzecia część debaty. Polityka zagraniczna
20:23
Pytania bezpośrednie. Komorowski: Dlaczego chciał pan w piśmie do mnie, bym nie ratyfikował konwencji o walce z przemocą?
Duda: Kandydat PiS ripostował, że to urzędujący prezydent powinien czuć się winny. "Powinien się pan uderzyć w piersi, bo rządzicie od 8 lat, pan i pana partia. I co? I przemoc domowa, jak sam pan mówi, wzrasta? 100 tysięcy przypadków. Co robicie, żeby ją ograniczyć? Podczas gdy już w polskich przepisach dzisiaj są dobre rozwiązania, tylko należałoby je w sposób odpowiedni egzekwować" - mówił.
Jak dodał, liczba przypadków przemocy domowej tak naprawdę jest dużo niższa niż w krajach Europy Zachodniej. "Tam jest znacznie więcej przemocy wobec kobiet - tam, gdzie wprowadzono takie rozwiązania. Szkoda, że nie słuchał pan ekspertów i podejmuje decyzje pod publiczkę polityczną" - mówił Duda.
Pytanie Dudy do Komorowskiego. Ile wniosków o podwyższenie podatków zostało przez Pana podpisanych?
Komorowski odpowiedział, że podpisał 17 ustaw zmniejszających podatki. "A w tym jest jedna ustawa dla mnie niesłychanie ważna, która wynika z mojej inicjatywy - ustawa wprowadzająca ulgi podatkowe dla osób wychowujących dzieci, dla osób mniej zamożnych, ale płacących podatki" - mówił.
Komorowski zarzucił, że za czasów rządu PiS ulgi podatkowe były "teoretyczne", bo dotyczyły "tylko najbogatszych ludzi".
Dodał, że tylko w tym roku z ulgi wprowadzonej z jego inicjatywy skorzysta milion polskich rodzin, i to tych mniej zamożnych. "Trzeba pomagać dzielnym ludziom w tym, by mogli wychowywać dzieci. To jest realna kwestia, to są problemy realne, a nie czy rząd jakiś musi, czy nie musi podnosić podatków. Lepiej nigdy nie podnosić, ale jak rząd uznaje, że to jest niezbędne dla Polski, prezydent nie powinien stawać na przeszkodzie" - podkreślił.
20:18
Zagraniczne kontrakty a broń dla żołnierzy
Komorowski odpowiedział pytaniem "po co się kupuje broń dla żołnierza?". Po to - mówił - żeby mógł on skutecznie walczyć, czyli o wyborze broni muszą decydować jej walory przydatne na realnym polu walki. Dlatego - jak zaznaczył - "Polska dokonuje takiego wyboru, najlepszych typów uzbrojenia, bo chcemy mieć nowoczesną armię". Ale - jak dodał - jednocześnie istnieje mechanizm, który gwarantuje, że licząca się część pieniędzy związana z tymi zamówieniami będzie wydana w polskim przemyśle zbrojeniowym.
Komorowski poinformował, że rozmawiał w czwartek z wicepremierem, szefem MON Tomaszem Siemoniakiem po jego powrocie z wizyty w USA. Według niego, Siemoniak wrócił zadowolony z uruchomienia procesów zmierzających do umowy przemysłowej między Polską a Stanami Zjednoczonymi, która ma towarzyszyć umowie - jak mówił prezydent - o zakupie najnowocześniejszych, amerykańskich systemów antyrakietowych.
Duda z kolei powiedział, że polskie uzbrojenie powinno być tak realizowane, aby jak najwięcej korzyści pozostało w Polsce, abyśmy budowali miejsca pracy w naszym kraju. "Dzisiaj ludzie w Świdniku są zrozpaczeni, nie wiedzą co będzie dla nich w przyszłości, dlatego, że ich firmy ogromnie liczyły na ten kontrakt" - zaznaczył.
Podkreślił, że w Polsce istniały i istnieją fabryki, które już uczestniczyły w produkcji helikopterów i, że zasilenie polskich firm kolejnymi kontraktami byłoby bardzo ważne, ale tak się nie stało. Kandydat PiS dodał, że Airbus nie dotrzymał już jednych zobowiązań, kiedy dostarczał helikoptery dla polskiego pogotowia lotniczego, bo był wtedy ustalony offset, który nie został zrealizowany.
20:16
20:15
Zarobki Polaków. Jak zapewnić lepsze wynagrodzenia?
Duda: Podwyższenie kwoty wolnej od podatku jest konieczne, to ulga zwłaszcza dla najmniej zarabiających, bo to im jest najbardziej potrzebna.
Jak dodał, drugą sprawą, która musi być zrealizowana, to pomoc państwa dla rodzin najbiedniejszych. "Dane podają, że dzisiaj 36 procent polskich dzieci rodzi się w rodzinach, w których jest mniej niż 560 złotych miesięcznie dochodu na osobę. Jak żyć za takie pieniądze?" - pytał kandydat PiS.
"Patrząc od 2007 roku, liczba Polaków, którzy zarabiają najniższą możliwą, dopuszczalną ustawowo pensję podwoiła się, czyli jest ich dwa razy więcej. To pokazuje, jaka jest dzisiaj sytuacja polskiego społeczeństwa, a bezrobocie w międzyczasie oczywiście wzrosło" - mówił Duda.
Komorowski przywołał dane, według których za czasów rządów PiS najniższa pensja wynosiła 936 złotych, a dzisiaj wynosi 1750 złotych. "To jest miara postępu, to nie znaczy, że wszystkie sprawy zostały załatwione" - zastrzegł. Jak dodał, w stosunku do rządów PiS obecnie liczba miejsc pracy zwiększyła się o 2 miliony. "Pan udaje, że tego nie widzi? Pan mówi o rosnącym bezrobociu?" - pytał Dudy.
Zdaniem prezydenta ważną kwestią jest wejście w życie ustawy - którą już zapowiedział - o pierwszej pracy dla młodych ludzi. Przekonywał, że będzie gwarantowana przez pieniądze budżetowe. "To jest szansa na dobrą pracę i na zmniejszenie bezrobocia" - ocenił Komorowski. Zaprezentowany przez prezydenta w trakcie kampanii wyborczej program "Pierwsza praca" ma dać gwarancję 2-letniego zatrudnienia dla ponad 100 tys. młodych ludzi.
Prezydent zarzucił też Dudzie, że jego kolega partyjny senator Grzegorz Bierecki "wyprowadził z Polski 65 milionów złotych z kas oszczędnościowych". "Warto o tym pamiętać, bo to też jest pytanie o wysokość dochodów ludzkich" - podkreślił Komorowski.
20:12
Pomoc osobom posiadających kredyt we frankach szwajcarskich.
Komorowski: Renacjonalizacja to nic innego jak możliwość kupienia banków. Taka możliwość zawsze istnieje - odpowiedział Komorowski. Ocenił, że Polska stosunkowo dobrze poprzez system nadzoru utrzymuje kontrolę nad systemem bankowym. "To pan poseł Andrzej Duda chciał wyłączyć spod tej reguły kasy oszczędnościowe, kierując, poprzez podpis prezydenta Kaczyńskiego, do TK ustawę, które miała poddać Kasy kontroli KNF. To było niebezpieczne dla wkładu wszystkich ludzi, i dziś to widać gołym okiem, że było to realne zagrożenie.
Odpowiadając na pytanie o pomoc dla frankowiczów Komorowski powiedział, że należy dążyć do tego, aby państwo pomagało w sytuacjach szczególnie trudnych wszystkim, którzy wzięli kredyt, ale Polacy "muszą brać kredyty na własne ryzyko".
Duda: Nie wiem, co mam powiedzieć. Człowiek, który sprawuje przez 5 lat urząd prezydenta podważa sytuację, w której poprzedni prezydent skierował ustawę do TK i niezgodność przepisów tej ustawy z konstytucją została przez TK stwierdzona. Został wtedy zrealizowany obowiązek prezydenta czuwania nad konstytucją, tyle panu powiem.
Po raz kolejny zadeklarował też, że państwo powinno pomóc frankowiczom. "W tym zakresie jest konieczna zmiana podejścia, bo nie jest tak, że instytucje bankowe będą w Polsce królowały" - powiedział. Przywołał raport NIK, w którym - według niego - jest mowa o tym, że w 60 proc. umów kredytowych są klauzule niedozwolone. "2/3 polskich banków znajduje się w rękach obcego kapitału. Repolonizacja jest potrzebna - powinna nastąpić poprzez stopniowy wykup banków przez polskie instytucje finansowe" - powiedział kandydat PiS.
20:08
Druga część debaty będzie dotyczyła gospodarki. Pytanie dotyczące obniżenia wieku emerytalnego zadaje Bogdan Rymanowski.
Duda mówił, że rozmawiał m.in. z szefem OPZZ Janem Guzem i innymi związkowcami, którzy mają podobne poglądy dotyczące wieku, w którym przechodzi się na emeryturę i "połączenia go z latami składkowymi, 40 latami składkowymi". "Trzeba pracować nad tymi rozwiązaniami, bo to kwestia istotna" - zaznaczył.
Kandydat PiS podkreślał, że jego zdaniem Polska potrzebuje zmiany w tym zakresie; mówił, że na licznych spotkaniach w kraju słyszał, że Polacy poczuli się przez PO oszukani i że nie chcą pracować aż do śmierci, a wiek emerytalny został podwyższony wbrew ich woli. Podkreślił, że prezydent podpisał ustawę podwyższającą wiek emerytalny, mimo protestów społecznych i wniosku o referendum, "który został kompletnie zlekceważony".
"Istota sprawy polega na tym: ludzie powinni mieć wolność w naszym kraju, powinni mieć wolność korzystania także z pracy" - mówił Duda. Zaznaczył, że jeśli ktoś chce pracować dłużej, to powinien móc to robić; jeśli nie - powinien móc np. zająć się wnukami.
Komorowski: "Mam nadzieję, że państwo już dostrzegli, jak Duda wycofuje się rakiem z wcześniejszej deklaracji o cofnięciu reformy do poprzedniego stanu" - odpowiedział Dudzie Komorowski. Dodał, że "kandydat pewnie dostrzegł już, że wyrok TK na cofnięcie zmian wieku emerytalnego nie pozwala.
Prezydent podkreślił, że według jego obserwacji dla ludzi najważniejsza jest dziś wysokość emerytur. "Pan propozycją cofnięcia reformy chciał narazić na szwank wysokość ich emerytury" - powiedział. "Panie pośle, czy pan ma odwagę powiedzieć ludziom, że jeśli cofnie się reformę emerytalną, to powinno się podnieść składkę emerytalną już od 1 stycznia 2016 r. o 500 zł?" - zwrócił się do Dudy.
Dodał, że jego propozycje kosztują "zaledwie 2 proc. tego", co proponuje Duda.
20:04
Bezpośrednie pytania kandydatów
Bronisław Komorowski pyta o godło i wiersz swojego teścia. Dlaczego gdy w sejmie była moja ustawa ws. godła na koszulkach reprezentacji, wstrzymał się pan od głosu?
Duda: Jako partia mieliśmy w tej sprawie inne stanowisko, ale to na państwa wiecach pojawiały się czekoladowe orły. Jako prezydent powinien Pan strzec naszego godła.
Pytanie Andrzeja Dudy dotyczy ograniczenia prawa do demonstracji.
Komorowski: Wprowadzona zmiana dotyczy zasłaniania twarzy. Czesto robią tak pańscy koledzy. Uwielbiają oni się ukrywać i robić zadymy. Albo bezpieczeństwo, albo bezprawie
19:56
Podobnie jak w pierwszej debacie pojawia się temat holokaustu i zabójstw w Jedwabnem.
Komorowski: Problem polskiej obrony przed zarzutami nieuzasadnionymi jest czymś cały czas aktualnym" – powiedział Komorowski, który odpowiadał jako pierwszy. Temu – mówił prezydent – miała służyć uroczystość w 70. rocznicę wyzwolenia obozu Auschwitz, która była okazją do pokazania przedstawicielom całego świata polskiej narracji o tym, jak to Polska była ofiarą zbrodni niemieckiej i jaki był udział Polaków w ratowaniu Żydów.
My, sami Polacy, powinniśmy pamiętać także i o tych niechwalebnych wydarzeniach, ale musimy na zewnątrz opowiadać o tych Polakach, których naprawdę było bardzo wielu, którzy ratowali Żydów w czasie wojny. Musimy wszędzie podkreślać, że Polska i ten rejon była jedynym miejscem, gdzie była kara śmierci za pomoc udzielaną Żydom
Duda: To nie kto inny, jak prezydent Bronisław Komorowski w swoim liście na uroczystości w Jedwabnem użył określenia, że "naród polski był także sprawcą".
To jest zakłamanie polskiej polityki historycznej. Oczywiście wyrzutki zdarzają się w każdym narodzie, ale to nie znaczy, że naród można w całości oskarżać.
Jest potrzeba stworzenia specjalnej instytucji. Ona może istnieć pod auspicjami prezydenta Rzeczypospolitej, ministra spraw zagranicznych i premiera. Najlepiej, gdyby to było dzieło wspólne. Ta instytucja powinna monitorować wszelkie publikacje na świecie, które dotyczą tej tematyki historycznej po to, aby twardo stawać w obronie Polski, bronić naszych interesów w sytuacji, kiedy używa się określeń zakłamujących prawdę historyczną, takich jak "polskie obozy koncentracyjne" czy takich jak to, że "Polacy to naród sprawców Holocaustu"
19:53
19:50
Kolejna kwestia dotyczy katastrofy smoleńskiej i odzyskania czarnych skrzynek
Andrzej Duda: Zwrot wraku to kwestia zabiegu polskiej dyplomacji o to, byśmy tę naszą własność, a także podstawowe dowody w tej sprawie, otrzymali z powrotem". Polska dyplomacja musi się zmienić, tak jak i Polska powinna się zmienić, bo dzisiaj bardzo potrzebuje zmiany. My powinniśmy prowadzić aktywną politykę, także w przestrzeni międzynarodowej, i również o tę sprawę zabiegać.
Dla mnie podstawową sprawą jest zbadanie dowodów: tych głównych dowodów w Polsce nie ma. Jeżeli mamy, to jakieś kopie - badania nie zostały dokładnie wykonane, bo przecież dowód spoczywa cały czas na lotnisku smoleńskim" - powiedział. Podkreślił też, że zna opinie ekspertów, które mówią, że potrzebne są fachowe, eksperckie badania laboratoryjne. "I to trzeba zrobić; dopóki tego nie będzie, trudno mówić o jakiejkolwiek przyczynie i trudno mówić o wyjaśnieniu sprawy
Bronisław Komorowski: W sprawie katastrofy smoleńskiej można albo siać zamieszanie i wątpliwości, albo starać się te wątpliwości wyjaśnić". Według niego, od tego jest niezależna od rządu i od wszelkiej władzy prokuratura, aby to ona rozstrzygała kwestie, jakie dowody są niezbędne i jakie wyciąga z nich wnioski". "Jeżeli można zawsze kwestionować prokuraturę, sędziego - pan jest prawnikiem, więc pan powinien wiedzieć, że to właśnie prokuratura powinna to zadanie wykonać, a nie pan, sugerując że był zamach - powiedział prezydent.
Na jakiej podstawie, jeśli pan mówi: "nie ma dowodów", pana formacja polityczna okrzyknęła to, że był zamach, wybuch, że była mgła, że zamordowano i że jeszcze za to odpowiada państwo polskie?" - pytał. Jego zdaniem, te oskarżenia pod adresem państwa polskiego to "sposób na sianie zamętu". "I co zrobić? Według mnie poczekać na ostateczny werdykt, także w zakresie odpowiedzialności za katastrofę smoleńską. Wszelkie pochopnie wyciągane wnioski są według mnie podyktowane chęcią rozgrywki politycznej. Tak to było od 2010 roku - zaznaczył Komorowski.
19:46
Monika Olejnik zadała pytanie dotyczące kwestii wprowadzenia JOW-ów. Bronisław Komorowski odpowiedział, że popiera ich wprowadzenie i przypomina, że PiS jest przeciwna zmianie finansowania partii. Andrzej Duda zwraca uwagę, że referendum w sprawie JOW-ów nie może się odbyć, gdyż jest niezgodne z konstytucją.
19:43
19:40
19:37
Pierwsze pytanie zadaje Monika Olejnik: Czy zdaniem Panów Polska powinna być neutralna światopoglądowa? Czy prezydent powiniene kierować się naukami Kościoła? Jakie jest Panów spojrzenie na ustawę in vitro?
Andrzej Duda swoją wypowiedź rozpoczął od wręczenie Bronisławowi Komorowskiego flagi Platformy Obywatelskiej, by przypomnieć o przynależności partyjnej prezydenta.
"Polska oczywiście nie jest państwem wyznaniowym, to nam nie grozi. Trzeba pamiętać, że jest polska konstytucja, były również orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, które tę kwestię normowały. Trzeba pamiętać, że ochrona życia ludzkiego jest wpisana do polskiej konstytucji, w związku z tym prawo, a przede wszystkim konstytucja powinna być w Polsce przestrzegana. Dzieje się bardzo źle, jeżeli prezydent podejmuje takie działania, które skutkują naruszeniem konstytucji i tym, że wchodzą w życie ustawy, które są sprzeczne z konstytucją"
Bronisław Komorowski oddał otrzymaną flagę prowadzącej debacie Monice Olejnik.
"Państwo polskie musi szanować prawo autonomii Kościoła, a Kościół powinien szanować prawo autonomii państwa". "Może być autonomia wroga, jak to było w czasach komunistycznych, może być autonomia przyjazna. Prezydent szanuje wszystkie poglądy obywateli polskich, nie tylko swoje własne, i tam gdzie są kwestie sumienia, nie zastępuje tego, tak jak pańska formacja chciała zastąpić, kodeksem karnym. Chciał pan karać ludzi dwoma latami więzienia za stosowanie metody in vitro. Proszę państwa, to jest średniowiecze"
19:35
Obaj kandydaci uścisnęli sobie dłonie i podziękowali za przybycie
19:34
19:30
Czekamy na pojawienie się kandydatów w studiu
19:23
19:19
19:16
"Ściemą wyborczą" - nazwał poseł Adam Hofman propozycję prezydenta Bronisława Komorowskiego dotyczącą możliwości przejścia na emeryturę po 40 latach pracy.
19:13
19:10
Budząca wiele kontrowersji organizacja Klub Generałów przed niedzielnymi wyborami wsparła urzędującego prezydenta.
– Będę głosował przeciwko panu prezydentowi, przeciwko Platformie i przeciwko ośmiu latom nieustannych kłamstw i manipulacji. Nie wierzę Andrzejowi Dudzie i PiS-owi, ale nie boję się Prawa i Sprawiedliwości, choć wiem, z czym się łączy – tak Krystian Legierski, działacz ruchów LGBT, tłumaczył w „Po przecinku” w TVP Info, dlaczego poprze Andrzeja Dudę.
19:07
19:04
Trwają ostatnie przygotowania do debaty prezydenckiej w TVN, TVN24 i TVN24BiŚ
fot. x-news
19:02
19:00
Przypominamy, że jutro o północy rozpoczyna się cisza wyborcza, które będzie obowiązywać do ogłoszenia niedzielnych wyników drugiej tury.
18:56
Krystyna Janda boi się wygranej PiS-u. "Niech wszystko rozwija się i kwitnie tak jak przez ostatnie 25 lat i niech nikt temu nie przeszkadza" - napisała aktorka i dyrektor Teatru Polonia.
18:53
W ferworze przeddebatowej gorączki logika nie miała szans.
18:46
W II turze wyborów prezydenckich, która odbędzie się w najbliższą niedzielę, na Andrzeja Dudę zamierza głosować 48 proc. zdeklarowanych uczestników głosowania; na Bronisława Komorowskiego - 44 proc. - wynika z najnowszego sondażu CBOS. 5 proc. badanych nie wie jeszcze, na kogo odda głos.
18:41
Reprezentant honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego Przemysław Saleta uważa, że debata zaproponowana przez Pawła Kukiza miała służyć wyłącznie jego promocji
18:38
18:36
Do rozpoczęcia debaty została niespełna godzina
18:33
Ostatnie chwile kampanii wyborczej przed II turą wyborów prezydenckich analizowali Andrzej Stankiewicz i Paweł Majewski.
18:28
18:26
Millward Brown: Ostatni sondaż przed drugą debatą telewizyjną kandydatów na fotel prezydenta minimalne większe szanse daje Bronisławowi Komorowskiemu.
18:22
Pierwsza debata przyciągnęła przed ekrany telewizorów ponad 10,5 miliona Polaków. Program był tak emocjonujący, że spadło nawet zużycie wody. Polacy wieczorną kąpiel odłożyli na później.
18:17
Nie doszła do skutku trzecia debata, na którą zapraszał kandydatów Paweł Kukiz. Muzyk zakończył udział w wyborach na trzecim miejscu, zyskując ponad 20 procent głosów. Debata nie doszła do skutku, bo sztab prezydenta nie odpowiedział na propozycję Kukiza. Prezydencki sztab obiecuje publikację całej korespondencji z organizatorami niedoszłej debaty
18:13
Dziennikarzom telewizyjnym też udziela się przedwyborcza gorączka. Jan Pospieszalski w "Bliżej" przeprowadza antyprezydencką i tendencyjną zdaniem TVP sondę, za co jego program zostaje zawieszony. Tomasz Lis ze swoim gościem, popierającym Bronisława Komorowskiego Tomaszem Karolakiem, posługują się w programie "Tomasz Lis na żywo" wpisem z fałszywego konta Kingi Dudy.
18:08
W ostatnim przedwyborczym tygodniu rywale prześcigają się w obietnicach. W odpowiedzi na obietnice Andrzeja Dudy w sprawie obniżenia wieku emerytalnego Bronisław Komorowski też zapowiedział możliwość wcześniejszego uzyskiwania świadczeń.
18:04
Szef sztabu wyborczego Bronisława Komorowskiego o inicjatywie Pawła Kukiza:
18:00
Marszałek Sejmu Radosław Sikorski w centrum Bydgoszczy zachęcał mieszkańców miasta do udziału w niedzielnych wyborach i oddania głosów na prezydenta Bronisława Komorowskiego. "Pokażcie państwo, że los ojczyzny nie jest wam obojętny" - apelował.
"Jako marszałek Sejmu, czyli osoba, która wyznaczyła datę tych wyborów, po pierwsze z głębi serca państwa proszę - idźcie na te wybory, pokażcie państwo, że los ojczyzny nie jest wam obojętny, że to prawo do demokratycznego wyboru głowy państwa, o które walczyły pokolenia Polaków, jest nam drogie i że z niego potrafimy korzystać. Po drugie, jako wiceprzewodniczący PO, proszę o głos na Bronisława Komorowskiego" - mówił marszałek.
17:55
Kampania wyborcza dotarła też do tak kontrowersyjnych programów telewizyjnych, jak show Kuby Wojewódzkiego. Gościem programu był Bronisław Komorowski.
17:50
Osoby znane z radykalnych poglądów w równie dobitny sposób wyrażały swoje wyborcze deklaracje. Wojciech Cejrowski zamieścił w sieci krótki filmik "Nie wybierajcie śmieci".
17:43
W kampanię wyborczą kandydatów włączyło się też środowisko aktorskie. Anna Nehrebecka prezydenckie propozycje dotyczące emerytur oceniła jako sprawiedliwe. Jacek Poniedziałek i Jerzy Zelnik spierali się zaś o to, czy straszenie opozycją ma sens i czy Polsce grozi bycie drugim Iranem po dojściu do władzy PiS.
17:35
Relacjonowaliśmy dla Państwa pierwszą debatę. Przypominamy jej przebieg