SN: Poręczenie za bankruta również jest wiążące dla poręczyciela

Sąd Najwyższy w osobie sędziego Krzysztofa Wesołowskiego odpowiedział w uzasadnieniu postanowienia na tzw. przedsądzie, że nie ma przeszkód, aby umowa poręczenia została zawarta, gdy w dniu jej podpisania dłużnik jest niewypłacalny, a także gdy wiedzą o tym zarówno wierzyciel, jak i poręczyciel. Przywołał uchwałę siedmiu sędziów SN z 30 września 1996 r., III CZP 85/96, w której wskazano, że poręczyciel nie może uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia nawet z powodu błędu wywołanego podstępnie przez dłużnika co do jego wypłacalności w dacie poręczenia. W związku z tym stan finansowy dłużnika jest bez znaczenia dla bytu prawnego umowy poręczenia. Co więcej, z reguły jest ona stosowana, gdy stan finansowy dłużnika nie jest na tyle dobry, by wierzyciel ufał, że będzie on w stanie spłacić dług samodzielnie.

– Niewypłacalność przedsiębiorcy nie jest nieodwracalna. Może się zmienić choćby w drodze restrukturyzacji czy pozyskania inwestora. Skuteczność poręczenia nie może zatem budzić wątpliwości, nawet jeśli poręczyciel i wierzyciel wiedzą o trudnej sytuacji dłużnika, gdyż nie są w stanie wykluczyć, że mimo wszystko on sam spłaci zobowiązanie. Choć to często mało prawdopodobne.

W praktyce poręcza się za długi osoby powiązanej z poręczycielem, np. członka rodziny lub spółki powiązanej. Wtedy aspekty ekonomiczne schodzą na dalszy plan i liczy się szeroko rozumiane wsparcie. Prawo nie powinno zatem stać na przeszkodzie takim zachowaniom, a kwestionowanie ważności takich poręczeń powinno mieć miejsce tylko wyjątkowo – ocenia Cezary Zalewski, sędzia gospodarczy.

Sygnatura akt: I CSK 5465/22