Frankowicze vs. Getin Noble Bank. Jeszcze jeden korzystny wyrok TSUE

Kredytobiorca, który nie wpłacił jeszcze rat w wysokości odpowiadającej wypłaconemu przez bank kapitałowi, może żądać zawieszenia spłaty rat w czasie trwania sporu o unieważnienie kredytu - orzekł Trybunał Sprawiedliwości UE w drugim, nieco mniej wyczekiwanym, czwartkowym wyroku dotyczącym kredytów frankowych.

Publikacja: 15.06.2023 11:37

Frankowicze vs. Getin Noble Bank. Jeszcze jeden korzystny wyrok TSUE

Foto: AdobeStock

Przypomnijmy, że dzisiaj w TSUE zapadł wyrok ws. wynagrodzenia za kapitał. Trybunał uznał, że bank, który poprzez umieszczenie w umowie kredytu hipotecznego klauzul abuzywnych doprowadził de facto do jej unieważnienia, nie może żądać od kredytobiorcy, by ten zapłacił za to, że mógł korzystać z bankowych pieniędzy.

Czytaj więcej

Frankowicze się cieszą, banki płaczą. Jest przełomowy wyrok TSUE

Niemal w tym samym czasie Trybunał Sprawiedliwości  wydał korzystne dla frankowiczów orzeczenie dotyczące zabezpieczenia kredytu w Getin Noble Bank.

Chcieli zawieszenia rat aż do wyroku

Sprawa została zainicjowana pytaniem prejudycjalnym Sądu Okręgowego w Warszawie o  wykładnię dyrektywy 93/13 w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich w kontekście stosowania środków tymczasowych polegających na zawieszeniu spłaty kredytu hipotecznego indeksowanego do CHF.

Przed tym właśnie sądem konsumenci domagają się stwierdzenia nieważności umowy kredytu hipotecznego indeksowanego do CHF ze względu niedozwolone klauzule oraz zasądzenia od banku kwoty rat miesięcznych, które uiścili do dnia wytoczenia powództwa wraz z odsetkami za opóźnienie. Jednocześnie wystąpili z wnioskiem o zastosowanie środków tymczasowych na czas trwania postępowania o stwierdzenie nieważności umowy. Zażądali m.in. wstrzymania obowiązku spłaty comiesięcznych rat hipoteki.

Wniosek o środki tymczasowe został oddalony w pierwszej instancji ze względu na brak interesu prawnego. W ocenie sądu konsumenci nie wykazali, że nieprzyznanie żądanych środków tymczasowych uniemożliwi lub znacząco utrudni im wykonanie wyroku ws. uznania (lub nie) nieważności umowy.

Sąd Okręgowy miał wątpliwość co do wykładni prawa Unii. W pytaniu do TSUE wyjaśnił, że sądy krajowe, z uwagi na dominującą wykładnię pojęcia „interesu prawnego", rzadko uwzględniają wnioski konsumentów o zastosowanie środków tymczasowych w okolicznościach takich jak rozpatrywane. Tymczasem, według polskich zasad proceduralnych, konsument może żądać od banku zwrotu jedynie kwot zapłaconych do dnia złożenia pozwu o stwierdzenie nieważności umowy. W rezultacie, w przypadku nieprzyznania środka tymczasowego na początku tego postępowania konsument byłby  zmuszony wszcząć przeciwko bankowi nowe postępowanie - o zwrot rat spłaconych w okresie między rozpoczęciem a zakończeniem tego postępowania. Zdaniem sądu, taka sytuacja stawia konsumenta w niekorzystnej sytuacji i narusza effet utile (efektywność) dyrektywy 93/13.

Czytaj więcej

Mariusz Korpalski: Klientom Getin Banku może pomóc wyrok wydany w sprawie Egenberger

I tak spłacił już więcej niż pożyczył

W  dzisiejszym wyroku Trybunał przypomniał, że ochrona zagwarantowana konsumentom przez dyrektywę 93/13 wymaga, aby sąd krajowy miał możliwość zarządzenia odpowiedniego środka tymczasowego, jeżeli jest to konieczne dla zapewnienia pełnej  skuteczności przyszłego orzeczenia ws. nieuczciwego charakteru warunków umownych.

- Odmowa zawieszenia spłaty rat kredytu w ramach środków tymczasowych, może uczynić, przynajmniej w części, nieskutecznym ostateczne orzeczenie do co nieważności umowy. Orzeczenie to nie prowadziłoby bowiem do przywrócenia sytuacji prawnej i faktycznej, w jakiej konsument znajdowałby się w braku nieuczciwej klauzuli, skoro następnie musiałby on wystąpić z kolejnym powództwem o zapłatę kwot uiszczonych, w toku pierwszego procesu na podstawie unieważnionej umowy - wyjaśnił Trybunał. - Innymi słowy, skutek restytucyjny wyroku stwierdzającego nieważność umowy nie zostałby w pełni osiągnięty i doszłoby w ten sposób do ograniczenia skuteczności ochrony przewidzianej w dyrektywie 93/13 - dodał TSUE.

Trybunał zauważył, że  zastosowanie zawieszenia spłaty rat jest tym bardziej konieczne, że  konsument jeszcze przed wszczęciem postępowania spłacił bankowi więcej niż pożyczył. 

- Brak zarządzenia środka tymczasowego w przypadku przedłużającego się postępowania sądowego mógłby doprowadzić do pogorszenia sytuacji finansowej konsumenta do tego stopnia, że nie będzie on miał już możliwości wszczęcia niezbędnych działań w celu zwrotu kwot, do których ma prawo na podstawie unieważnionej umowy - twierdzi TSUE.

W jego ocenie, zwiększyłoby to także ryzyko, że konsument nie będzie w stanie spłacać kredytu, co z kolei mogłoby skłonić bank do przeprowadzenia postępowania egzekucyjnego na podstawie umowy kredytu, która może zostać unieważniona.

W konsekwencji Trybunał stwierdził, że orzecznictwo krajowe, zgodnie z którym sąd może oddalić wniosek konsumenta wniosek o  zawieszenie spłaty rat miesięcznych kredytu do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia w sprawie unieważnienia zawartej przez tego konsumenta umowy, narusza przepisy dyrektywy 93/13. Zastrzegł jednak ważną rzecz:

- Orzecznictwo krajowe może zostać uznane za niezgodne z prawem Unii tylko wtedy, gdy sąd krajowy stwierdzi, iż zarządzenie środków tymczasowych jest konieczne w celu zagwarantowania pełnej skuteczności przyszłego ostatecznego orzeczenia co do istoty sprawy. Aby to stwierdzić sąd musi dysponować wystarczającymi wskazówkami co do nieuczciwego charakteru warunków umownych - wskazał Trybunał.

sygn. akt C-287/22

Przypomnijmy, że dzisiaj w TSUE zapadł wyrok ws. wynagrodzenia za kapitał. Trybunał uznał, że bank, który poprzez umieszczenie w umowie kredytu hipotecznego klauzul abuzywnych doprowadził de facto do jej unieważnienia, nie może żądać od kredytobiorcy, by ten zapłacił za to, że mógł korzystać z bankowych pieniędzy.

Niemal w tym samym czasie Trybunał Sprawiedliwości  wydał korzystne dla frankowiczów orzeczenie dotyczące zabezpieczenia kredytu w Getin Noble Bank.

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Paliwo będzie droższe o 50 groszy na litrze, rachunki za gaz o jedną czwartą
Praca, Emerytury i renty
Krem z filtrem, walizka i autoresponder – co o urlopie powinien wiedzieć pracownik
Podatki
Wykup samochodu z leasingu – skutki w PIT i VAT
Nieruchomości
Jak kwestionować niezgodne z prawem plany inwestycyjne sąsiada? Odpowiadamy
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Nieruchomości
Wywłaszczenia pod inwestycje infrastrukturalne. Jakie mamy prawa?