Książki, poradniki, drobne gadżety – takie rzeczy najczęściej dostajemy pocztą, choć ich nie zamawialiśmy. Firma wysyłająca oczywiście domaga się za nie zapłaty. Przepisy stoją jednak po stronie konsumenta.
– Nie jesteśmy zobowiązani płacić za niezamówione przesyłki. Nie mamy też obowiązku ich odsyłać do nadawcy. Przedsiębiorca, który wysyła nam coś, czego nie zamawialiśmy, robi to na własne ryzyko – mówi Longina Kaczmarek, miejski rzecznik konsumentów w Szczecinie, która ma wiele takich spraw na swoim terenie.
Taką niezamówioną przesyłkę dostał nasz czytelnik pan Marek S. z Warszawy (nazwisko do wiadomości redakcji). Gdy się przeprowadził do nowego mieszkania, pod jego stary adres przyszło kilka tomów Encyklopedii Polskiej wydawanej przez Newsweek, a rozsyłanej przez Infor SA. Lokatorzy tam mieszkający w dobrej wierze zapłacili za nią ok. 75 zł, zadzwonili do pana Marka i prosili o zwrot założonych za niego pieniędzy. Problem w tym, że nasz czytelnik tych publikacji nie zamawiał. W końcu wysyłający obiecał, że zwróci mu pieniądze za przesyłkę, której nie chciał.
Wysyłanie niezamówionych przesyłek jest jednym z działań zaliczonych do agresywnych i nieuczciwych praktyk rynkowych. Do nich zalicza je art. 9 pkt 6 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=238605]ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (DzU z 2007 r. nr 171, poz. 1206)[/link].
– Oznacza to, że przedsiębiorca nie ma praktycznie żadnej możliwości obrony, jeżeli dostarcza produkt bez zamówienia i domaga się za to zapłaty – tłumaczy dr Arkadiusz Michalak z Centrum Praw Własności Intelektualnej im. H. Grocjusza w Krakowie, autor komentarza do ustawy. – Konsumentowi natomiast przysługują wszystkie roszczenia przewidziane w ustawie, a więc i majątkowe, może się również domagać od naruszyciela np. złożenia stosownego oświadczenia – dodaje Michalak. Podkreśla jednocześnie, że szkoda konsumenta będzie tutaj raczej symboliczna, a i niemajątkowe środki stosowane przez sąd muszą uwzględniać jednostkową skalę naruszenia.