Przedłożony przez Ministra Sprawiedliwości projekt ustawy o zmianie ustawy prawo upadłościowe oraz niektórych innych ustaw został przyjęty przez Radę Ministrów. Treść uzasadnienia projektu ustawy jednoznacznie potwierdza, że nowelizacja przepisów regulujących proces upadłości, stanowić będzie odpowiedź ustawodawcy na lawinowy wzrost tzw. „upadłości konsumenckich", jaki nastąpił w ostatnich latach. Był on bowiem znaczący i mocno nadwyrężył pracę sądów gospodarczych, na barki których spadł ciężar prowadzenia tych spraw. Ustawodawca przy okazji wprowadzonych zmian chce także naprawić niedoskonałości obowiązujących już uregulowań, w szczególności dotyczących regulacji chroniących przed konsekwencjami upadłości konsumenckiej byłego małżonka oraz przepisów, które korelowałyby przepisy z zakresu egzekucji alimentacyjnej z upadłością. Ustawodawca dostrzegł także potrzebę zabezpieczenia środków utrzymania dla rodziny upadłego albo co coraz częstsze w praktyce - obojga upadłych małżonków.
Czytaj też: Uproszczenia w upadłości konsumenckiej - rząd przyjął projekt zmian w prawie
Przede wszystkim sprawne postępowanie
Jak pokazały doświadczenia lat ubiegłych, największą bolączką postępowań upadłościowych jest ich sprawność. Postępowania upadłościowe osób nieprowadzących działalności gospodarczej dociążyły Sądy, co odbiło się na upadłościach i restrukturyzacjach profesjonalnych uczestników obrotu gospodarczego. Trwające miesiącami postępowania nie służyły także „konsumentom" i członkom ich najbliższej rodziny. Często czekali oni bowiem na kolejny etap oddłużenia związany z planem spłat wierzycieli. W zamiarze ustawodawcy sytuację tę ma poprawić wprowadzenie „uproszczonego" trybu ogłoszenia upadłości osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej, czy też wprowadzenie przepisów szczególnych o możliwości zawarcia układu przez konsumenta. Z drugiego modelu upadłości będą mogli jednak skorzystać tylko Ci, których możliwości zarobkowe oraz sytuacja zawodowa wskazywać będzie na zdolność do pokrycia kosztów postępowania o zawarcie układu oraz na możliwość zawarcia i wykonania układu z wierzycielami.
Upadłości będzie więcej
Projektowane zmiany to także przygotowanie temidy na falę nowych upadłości. W myśl aktualnie obowiązujących przepisów, Sąd jest zobligowany do oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej, jeżeli zachodzi choćby jedna z przesłanek enumeratywnie wymienionych w ustawie. Nadchodzące zmiany usuną te przesłanki. W konsekwencji, Sądy będą ogłaszały upadłość wspomnianych osób, jeżeli utracą one zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Ułatwienie ogłoszenia upadłości nie będzie jednak oznaczało, że każdy dłużnik otrzyma możliwość oddłużenia. Tę otrzymają bowiem Ci, którzy nie doprowadzili do swojej niewypłacalności lub istotnie nie zwiększyli jej stopnia w sposób celowy lub w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości w stosunku do takiej osoby nie prowadzono postępowania upadłościowego, w którym umorzono całość lub części jej zobowiązań. Upadły jednak mimo wymienionych przeciwskazań w dalszym ciągu będzie mógł skorzystać z dobrodziejstwa oddłużenia ze względów humanitarnych.
Nowe wyzwania
Do wejścia przepisów w życie przygotowują się doradcy restrukturyzacyjni. To oni mają przyjść na ratunek dociążonym wydziałom gospodarczym. W ulepszonej upadłości, wierzyciel osobisty upadłego, który będzie chciał uczestniczyć w postępowaniu upadłościowym, jeżeli niezbędne będzie ustalenie jego wierzytelności, powinien w terminie oznaczonym w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości zgłosić syndykowi swoją wierzytelność. To właśnie na syndykach spocznie cały obowiązek przyjęcia prawidłowych zgłoszeń, co niewątpliwie będzie stanowiło dla nich ciężar administracyjnej obsługi tego procesu, w szczególności w przypadku średnich lub dużych upadłości, gdzie występuje kilkuset wierzycieli. Dodatkowej pracy doradcom restrukturyzacyjnym przybędzie także w związku z preferowanym przez ustawodawcę trybem oddłużania osób nieprowadzących działalności gospodarczej w ramach zawieranego przez dłużnika z wierzycielami układu pod nadzorem nadzorcy sądowego.
