Po wprowadzeniu 1 stycznia 2016 r. nowych przepisów o upadłości konsumenckiej stała się ona instytucją prawną coraz częściej wykorzystywaną w obrocie gospodarczym. Tylko w 2016 roku sądy upadłościowe ogłosiły ponad 5000 upadłości konsumenckich. Dla porównania, w 2015 roku liczba ogłoszonych upadłości konsumenckich wynosiła 2112, czyli ponad dwukrotnie mniej. Upadłość konsumencka daje osobom, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej, szansę na umorzenie zadłużenia, i w konsekwencji na znaczną poprawę ogólnej sytuacji życiowej. Większość osób, wobec których ogłoszono upadłość konsumencką, zdaje sobie sprawę z tego, że otwarcie postępowania upadłościowego jest przywilejem, stąd takie osoby współpracują z ustanowionymi dla nich syndykami i stosują się do ich instrukcji.
Upadły może zaciągać zobowiązania
Wśród tak dużej liczby upadłości konsumenckich siłą rzeczy zdarzają się również nierzetelni dłużnicy, którzy chcą skorzystać z procedury upadłości konsumenckiej wyłączenie po to, aby tymczasowo uchronić się przed wierzycielami. Po ogłoszeniu upadłości ich majątek wchodzi do masy upadłości, a oni sami starają się wówczas zwiększać swoje zadłużenie, niejednokrotnie zaciągając kredyty w znacznych kwotach. Otwarcie postępowania upadłościowego wobec osoby fizycznej nie pociąga za sobą ubezwłasnowolnienia ani ograniczenia w zdolności do czynności prawnych. Upadły może zatem w świetle prawa w dalszym ciągu zaciągać zobowiązania. Artykuł 77 ust. 1 ustawy z 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 2171 ze zm.; dalej: p.u.) przewiduje, że czynności prawne upadłego dotyczące mienia wchodzącego do masy upadłości są nieważne. Zaciąganie zobowiązań nie jest jednak czynnością dotyczącą mienia wchodzącego w skład upadłości, gdyż zobowiązanie powstałe po otwarciu postępowania upadłościowego nie wchodzi do masy upadłości. Należy w tym miejscu przypomnieć, że pasywa w ogóle nie wchodzą do masy upadłości.
Przepisy wprowadzają ograniczenie zaciągania zobowiązań przez upadłego przewidziane w art. 49118 p.u., ale dopiero w okresie wykonywania planu spłaty. Plan spłaty jest natomiast etapem postępowania występującym po wykonaniu ostatecznego podziału masy upadłości, czyli po wydaniu wszystkich istotnych aktywów wierzycielom (art. 49114 p.u.).
W konsekwencji, w toku postępowania upadłościowego syndyk, wierzyciel lub jego pełnomocnik mogą mieć wątpliwości, gdzie w kolejce do spłaty jest usytuowany wierzyciel z wierzytelności z czynności upadłego wykonanej po ogłoszeniu upadłości.
Inne niż koszty postępowania
Czy zadłużanie powstałe w trakcie upadłości jest uprzywilejowane wobec zadłużenia sprzed ogłoszenia upadłości?
