Michał Szułdrzyński: Rok imponującej odwagi

Ostatni rok wyleczył nas ze złudzenia, że oto czasy heroizmu mamy za sobą.

Publikacja: 23.02.2023 23:00

Michał Szułdrzyński: Rok imponującej odwagi

Foto: Генеральний штаб ЗСУ / General Staff of the Armed Forces of Ukraine

Czytaj więcej

Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 365

Rok wojny to rok obrazów niezwykle głęboko zapadających w pamięć. Pierwszego dnia po rosyjskim ataku utkwiło mi w pamięci zdjęcie pięknej starszej kobiety ranionej w głowę podczas bombardowania. Potem były wstrząsające obrazy z Buczy i Mariupola. Jednym z efektów cyfrowej rewolucji jest to, że nasza cywilizacja staje się obrazkowa, taka też była ta wojna. Niezwykle plastyczna, opisana twarzami, ruinami, mogiłami, czasem wstrząsającymi obrazami poszarpanych ciał, których nie mieliśmy odwagi publikować w „Rzeczpospolitej”, by nie szokować czytelników.

Ale były też i radosne obrazy, wzruszające, jak te z odbicia Chersonia. Bohaterem wielu zdjęć był Wołodymyr Zełenski. I jedno z nich, z ostatniego tygodnia, szczególnie mocno do mnie przemówiło. Zdjęcie dwóch przywódców wolnego świata, prezydenta Ukrainy i prezydenta USA Joe Bidena, w Kijowie na tle soboru św. Michała o Złotych Kopułach. Zdjęcie symboliczne w wielu wymiarach. Choćby dlatego, że dwaj przywódcy odwiedzili jedną z najważniejszych świątyń dla Ukraińców, symbol państwowości Kijowa, zburzoną z rozkazu Stalina, a odbudowaną po odzyskaniu niepodległości w 1991 r.

Foto: HANDOUT / UKRAINIAN PRESIDENTIAL PRESS SERVICE / AFP

Ale spacer do tego miejsca miał też wymiar duchowy. Był symbolem, że Ukraińcy walczą nie tylko o terytorium, ale też o swoją duszę i tożsamość. Tę, którą wyraża się w symbolach – niebiesko-żółtej fladze czy właśnie niebieskich ścianach i złotych kopułach świątyni.

Na tym zdjęciu zaintrygowało mnie coś jeszcze – pewność siebie obu prezydentów wynikająca z odwagi. W ostatnim roku Zełenski nieraz dawał wyraz swej niezwykłej, wręcz kozackiej, odwagi. Swoim męstwem podnosił na duchu społeczeństwo, ale też imponował nim zachodniemu światu, przekonując, by pomagali jego krajowi. Jednocześnie odwagą wykazał się też Biden. Nie tylko osobistą, bo – jadąc do Kijowa – ryzykował nie tylko własne życie, ale też i los swej ojczyzny, bez patosu można powiedzieć, że los Zachodu. Wszak gdyby jego bezpieczeństwu zagroziły rosyjskie rakiety, świat znalazłby się na krawędzi katastrofy. Biden wbrew służbom, które doradzały spotkanie w bezpieczniejszym Lwowie, pojechał do Kijowa, stolicy wolnej Ukrainy, by pokazać, że ten kraj nie jest częścią „ruskiego miru”, lecz Zachodu.

Czytaj więcej

Zełenski do parlamentarzystów z Unii: nie pozwólcie zamrozić tej wojny

To zdjęcie stanowi symbol odwagi, bez której nie ma wolności. Niewolników bardziej niż kajdany zniewala  bowiem strach. Zarazem wolność nie jest łatwa, trzeba o nią walczyć, przełamywać lęk. Przed 24 lutego 2022 r. padaliśmy (ja również) ofiarą złudzenia, że oto czasy heroizmu mamy już za sobą, że nowoczesność wymaga od nas nowych, miękkich umiejętności i cnót, nie zaś odwoływania się do militarystycznej przeszłości i celebrowania ofiary z krwi. Ostatni rok był pod tym względem nauczką. Domagająca się postheroicznych wartości, na pozór nudna demokracja, by istnieć, potrzebuje wolności. A tej nie ma bez odwagi, bez gotowości na ryzyko. Tego możemy się uczyć właśnie od Zełenskiego i Bidena.

Rok wojny to rok obrazów niezwykle głęboko zapadających w pamięć. Pierwszego dnia po rosyjskim ataku utkwiło mi w pamięci zdjęcie pięknej starszej kobiety ranionej w głowę podczas bombardowania. Potem były wstrząsające obrazy z Buczy i Mariupola. Jednym z efektów cyfrowej rewolucji jest to, że nasza cywilizacja staje się obrazkowa, taka też była ta wojna. Niezwykle plastyczna, opisana twarzami, ruinami, mogiłami, czasem wstrząsającymi obrazami poszarpanych ciał, których nie mieliśmy odwagi publikować w „Rzeczpospolitej”, by nie szokować czytelników.

Pozostało 84% artykułu
Komentarze
Bogusław Chrabota: Warszawa w Budapeszcie, krótko mówiąc: wreszcie
Komentarze
Michał Szułdrzyński: O politycznej majówce. Andrzej Duda marzy o antypodach, Donald Tusk z alkomatem
Komentarze
Orędzie Hołowni. Gdzie Duda i Tusk się biją, tam marszałek chce skorzystać
Komentarze
Artur Bartkiewicz: Orędzie Andrzeja Dudy. Prezydent patrzy na UE oczyma PiS
Komentarze
Michał Szułdrzyński: Czy Tusk i Kaczyński zmienią wybory do PE w referendum o przyszłości Unii?
Materiał Promocyjny
20 lat Polski Wschodniej w Unii Europejskiej