W ciągu ośmiu miesięcy 2022 r. rosyjski eksport do Chin wzrósł o 50 proc. (do 72,9 mld dol.), podczas gdy import z tego kraju zwiększył się zaledwie o 8,5 proc. (do 44,2 mld dol.) – informuje „Kommersant” za Biurem Statystyki Celnej Chin.
Rosyjska nadwyżka w handlu z Chinami wzrosła w ciągu roku czterokrotnie, do 28,7 mld dol., ale jest to zasługa zwiększenia przez Chiny zakupów rosyjskich surowców i nośników energii. Chiny wykorzystują strategię Kremla – ograniczania dostaw do „nieprzyjaznych krajów” – i kupują ropę, gaz, węgiel dużo taniej, aniżeli sprzedawana jest na wolnym rynku.
Szybko rośnie więc uzależnienie Rosji od wielkiego chińskiego rynku. Jeśli w 2020 r. na Chiny przypadało 5 proc. rosyjskiego importu, to w 2021 r. 25 proc. Natomiast udział dostaw z Federacji Rosyjskiej w całkowitym chińskim imporcie od początku roku zwiększył się do 4 proc. (2,9 proc. w 2021 r.). Udział dostaw do Rosji w chińskim eksporcie spadł do 1,9 proc. (2 proc. w 2021 r.).
Czytaj więcej
Rosja nie dostanie dolarów za gaz dostarczony Chinom gazociągiem Siła Syberii. Płatności będą w rublach i juanach. Gazprom to dla Chińczyków jeden z wielu dostawców.
W ogromnym chińskim handlowym torcie Rosja ma zaledwie 2,75 proc. udziału. Do tego struktura rosyjskiego eksportu do Chin jest jedną z najmniej zróżnicowanych wśród wszystkich partnerów handlowych Rosji.
Surowce – ropa naftowa, gaz, węgiel kamienny, węgiel brunatny, produkty ropopochodne – stanowią 68 proc. wartości dostaw i 78 proc. ilościowo. Istotnymi rosyjskimi towarami dla Chin są produkty o niskiej wartości dodanej: ryby mrożone – 29,6 proc. całego importu ryb przez Chiny, nawozy (28 proc.), produkty drzewne (16,7 proc.). Rosyjska ropa stanowiła 16 proc. chińskich zakupów czarnego złota.
Chiny nie spieszą się z intensyfikacją dostaw do Rosji towarów wysokoprzetworzonych – maszyn i urządzeń dla sektorów objętych sankcjami. „Chińskie banki są wyjątkowo ostrożne w stosunku do klientów z Rosji” – wyjaśnił w środę Aleksiej Dachnowskij, przedstawiciel handlowy Federacji Rosyjskiej w ChRL podczas trwającego w tym tygodniu we Władywostoku Wschodniego Forum Gospodarczego.
Czytaj więcej
Z 40 proc. w lutym do 9 proc. we wrześniu – tak zmniejszył się udział gazu z Rosji na unijnym rynku. Jeszcze trochę, a Wspólnota pozbędzie się rosyjskiej broni gazowej. Bruksela jest bliska wprowadzenia limitu cenowego na gaz z Gazpromu.
„Rozumiemy źródła takiego podejścia, niemniej jednak jesteśmy przekonani, że zarówno Rosja, jak i Chiny muszą zintensyfikować odpowiednie prace w celu stworzenia mechanizmu płatności transgranicznych, który nie podlega wrogim sankcjom” – powiedział przedstawiciel Rosji.
Chińczycy mają na ten temat odmienne zdanie. Nie będą dla 3 proc. handlu zagranicznego ryzykować utraty tak bogatych i ważnych rynków jak USA i UE. We Władywostoku przedstawiciel Chin dał jasno do zrozumienia, że Rosja nie powinna oczekiwać przyspieszenia dostaw chińskiego sprzętu potrzebnego do substytucji importu.
Li Zhanshu (trzeci urzędnik w nieoficjalnej hierarchii przywódców ChRL) mówił głównie o rozwoju współpracy regionalnej z Dalekim Wschodem. Chiński urzędnik pośrednio ostrzegł Rosję przed eskalacją wojny w Ukrainie. Wezwał bowiem do „przywiązania do koncepcji wspólnego, kompleksowego i trwałego bezpieczeństwa, porzucenia mentalności zimnej wojny”.
Pośrednim potwierdzeniem tego, że Kreml nie ma co liczyć na wzrost dostaw chińskiego sprzętu, jest raport Banku Rosji „Co mówią trendy” opublikowany w środę. Analitycy banku podkreślają, że stopniowy spadek produkcji towarów uzależnionych od importu inwestycyjnego jest dla Rosji bardziej realistycznym scenariuszem niż aktywne zastępowanie importu.
