Wielka kradzież w Paryżu. Luwr okazał się bezbronny

To byłby gotowy scenariusz dla kolejnego odcinka Fantomasa: komedii kryminalnej z udziałem Louisa de Funèsa i Jeana Marais, która w latach sześćdziesiątych bawiła całą Francję. Tyle że tym razem chodzi o jak najbardziej realną tragedię. W niedzielę nieco po dziewiątej rano pod mury Luwru od strony Sekwany podjechała ciężarówka z podnośnikiem, jakie często używa się w Paryżu do wnoszenia mebli na górne piętra. Ruch na ulicy był spory, przed muzeum tłoczyła się jak zawsze kolejka zwiedzających.

Dwóch mężczyzn z zakrytymi twarzami przedostało się po zwijanych schodkach na drugie piętro budynku, gdzie wybili szybę i dostali się do Galerii Apollona chroniącej w szczególności biżuterię z czasów Pierwszego i Drugiego Cesarstwa. To uruchomiło alarm. Ale pilnujących tej części Luwru pięciu pracowników nie miało jak powstrzymać działających błyskawicznie napastników. Zostali zastraszeni. Napastników interesowały tylko dwie gabloty, te najcenniejsze. Przy pomocy pilarki łańcuchowej zniszczyli ich zabezpieczenia i z łupem wrócili tą samą drogą, którą przyszli. Zajęło im to 7 minut. Na dole czekało na nich dwóch innych kompanów ze skuterami o dużej mocy.  W ten sposób zaczął się podwójny wyścig z czasem. Po pierwsze o honor Francji.

Tej biżuterii nikt dziś nie potrafiłby odtworzyć

– Dopadniemy ich i ukarzemy ich. Uruchomiliśmy w tym celu wszystkie możliwe środki – zapowiedział Emmanuel Macron. Ale już teraz lider Zjednoczenia Narodowego i faworyt w wyścigu o Pałac Elizejski za 18 miesięcy Jordan Bardella mówi o „upokorzeniu”, jakiego doznał kraj.

Ale ruszyła też walka z czasem o uratowanie samych skradzionych klejnotów.

– To jest sam szczyt francuskiego kunsztu. Dom jubilerski Nitot, który w XIX wieku opanował techniki, których wówczas nikt nie potrafił naśladować na świecie. I których tym bardziej dziś nikt nie potrafi odtworzyć  – mówi „Rz” Pierre Branda, historyk paryskiej Fundacji Napoleona. – W tej biżuterii użyto szmaragdów, szafirów i pereł z biżuterii z XVI, XVII i XVIII wieku, których dziś się nigdzie nie znajdzie. Biżuteria, którą skradziono, jest co prawda szczegółowo opisana. Dlatego ich sprzedaż jest wykluczona. Chyba że kamień po kamieniu, co bezpowrotnie zniszczy te skarby – dodaje. 

Luwr wciąż sprawdza, co zostało skradzione. Wiadomo jednak, że złodzieje wzięli przynajmniej osiem sztuk biżuterii z czasów, gdy u władzy był Napoleon I i jego bratanek Napoleon III. Jest wśród nich diadem królowych Marii Amelii i Hortensji ozdobiony 1900 diamentami i 24 szafirami czy naszyjnik ofiarowany przez cesarza Napoleona Bonaparte swojej żonie Marii Ludwice, w którym m.in. umieszczono 24 wspaniałe szmaragdy o odcieniu zielonym. Uciekając, złodzieje zgubili natomiast złotą koronę królowej Hortensji.

– Tak, to jest dla Francji upokarzające. W kraju, który ma najwyższe podatki w świecie zachodnim, brakuje środków na zabezpieczenie najcenniejszych muzeów i zabytków, bo priorytetem zawsze jest socjal. Ten problem nie odnosi się tylko do Luwru, ale do dużej części naszej spuścizny historycznej i artystycznej. Bardzo bym chciał, aby te skarby zostały odnalezione, ale nie jestem optymistą – dodaje Pierre Branda.

Większość sal Luwru nie ma zainstalowanych kamer monitorujących

Radio FranceInfo dotarło do wstępnej wersji raportu Cour des Comptes (odpowiednika NIK), który zawiera miażdżącą ocenę zabezpieczeń Luwru. Okazuje się na przykład, że w skrzydle Denon – tym, w którym znajduje się Galeria Apollona, ale także Mona Lisa – co trzecia sala nie ma zainstalowanych kamer monitorujących. W drugim, równoległym skrzydle (Richelieu) to przypadek 3/4 sal. Brakuje pracowników. A zaplanowane po wielkiej przebudowie (i powstaniu słynnej szklanej piramidy) w 1989 r. na 4 miliony gości rocznie muzeum przyjmuje ich dziś blisko 10 mln. Gdy więc w dniu kradzieży dyrektorka Luwru Laurence des Cars spotkała się z pracownikami, została wygwizdana.

– Strata nie jest tak duża, jak po pożarze Notre Dame w 2019 r., ale porażka państwa porównywalna. Okazało się, że nie potrafimy zabezpieczyć obiektu o podobnej, światowej wartości – mówi Branda.

Teoretycznie Luwr mógłby znaleźć środki na ochronę. Bilet wstępu kosztuje tu nawet 66 euro, choć część osób może liczyć na zniżki, a raz w miesiącu można wejść za darmo. Jednak Branda podkreśla: „administracja tego muzeum, podobnie jak wielu innych, rozrosła się do bizantyjskich rozmiarów. Nikt tu nie jest za nic odpowiedzialny”.