Fundacje poczekają na gminne wsparcie

Samorządowcy i organizacje pozarządowe mogą się nie doczekać w tym roku zmian w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, która na nowo określi zasady ich współpracy. Projekt nowelizacji, który ma tę współpracę znacząco poprawić, wciąż nie ma ostatecznej wersji.

[srodtytul]Trzecie podejście...[/srodtytul]

Propozycja zmian przygotowana przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej (MPiPS) była już dwukrotnie konsultowana. Jak nieoficjalnie dowiedziała się „Rz”, po ostatnich uzgodnieniach zastrzeżenia zgłosiło Ministerstwo Finansów. Chodzi o nową formułę partnerstwa publiczno-społecznego, która nie tworzy jasnych zasad przepływu środków pomiędzy jednostkami sektora finansów publicznych a podmiotami niepublicznymi, w tym gospodarczymi. Na dodatek [b]partnerstwo ma działać jako stowarzyszenie zrzeszające jednostki sektora publicznego, organizacje pozarządowe, a także przedsiębiorców, co stoi w sprzeczności z obowiązującym prawem[/b]. Przewiduje ono dwie sytuacje, w których członkami stowarzyszenia mogą być osoby prawne: jedna to stowarzyszenie, którego członkami są inne stowarzyszenia lub organizacje nienastawione na zysk, i druga – stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego.

[srodtytul]... a końca nie widać[/srodtytul]

Prace nad projektem nowelizacji przyhamowała też Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego, która dostała projekt do zaopiniowania. Na pierwszym posiedzeniu jej wątpliwości wzbudziło zlecanie zadań pomocy społecznej organizacjom pozarządowym i nowy pomysł inicjatywy obywatelskiej. Ponownie komisja ma się spotkać dopiero pod koniec października.

Samorządowców i organizacje pozarządowe cieszy natomiast pomysł uproszczenia procedur ogłaszania konkursów na zlecanie zadań publicznych. Ma się bowiem stać możliwe – pod pewnymi warunkami – zlecanie zadań samorządowych bez ogłaszania konkursu i obowiązku publikacji ogłoszeń w prasie.

– Przy małych i krótkotrwałych zadaniach niepotrzebna procedura przedłużała tylko czas i generowała koszty. Były przypadki, kiedy koszt zleconego zadania był taki sam jak ogłoszenia o konkursie w prasie – mówi przedstawiciel jednej z organizacji pożytku publicznego.

Zmiany w ustawie to konieczność. Przede wszystkim trzeba udoskonalić relacje między organizacjami pozarządowymi a samorządem. Bo dziś, jak mówią te pierwsze, partnerstwo funkcjonuje tylko na papierze. Ich opinię zdają się potwierdzać statystyki. W 2004 r. około 50 proc. gmin uchwaliło roczny program współpracy, a w 2008 r. – już 80 proc.

Z badania „Barometr współpracy organizacji pozarządowych z samorządem” przeprowadzonego przez Stowarzyszenie Klon/Jawor w ponad 1400 gminach i powiatach wynika, że wciąż ok. 20 proc. samorządów nie respektuje obowiązku ich uchwalania. W połowie gmin i powiatów natomiast, w których programy są, organizacje nie mają wpływu na ich kształt.

Co więcej, cały czas [b]w przeciętnej gminie wydatki na organizacje pozarządowe nie przekraczają 0,5 – 0,6 proc. ogółu wydatków gminy[/b]. W samorządach wiejskich na działalność organizacji (nie licząc ochotniczych straży pożarnych) przeznacza się średnio ok. 0,4 proc. ogółu wydatków publicznych, podczas gdy w największych miastach odsetek ten przekracza 1 proc.

W gminach wiejskich 63 proc. środków trafia do organizacji zajmujących się sportem, a tylko 9 proc. do tych zajmujących się kulturą, oświatą (3,5 proc.) i wychowaniem (5,4 proc.). W miastach natomiast najwięcej, bo 35,5 proc., otrzymują organizacje zajmujące się pomocą społeczną, a w dalszej kolejności: sportem (29,6 proc.), ochroną zdrowia (15,6 proc.) i kulturą (10,2 proc.).