Pomysłem na biznes może być spółdzielnia socjalna

Pierwsze spółdzielnie powstały kilka lat temu. Z roku na rok ich przybywa. Zajmują się m.in. sprzątaniem, krawiectwem, wikliniarstwem, opiekują się starszymi ludźmi, przygotowują kanapki, sałatki na imprezy, konferencje, świadczą usługi internetowe (jak np. tworzenie stron www). Pomysłów na ich działalność mogą być tysiące. Muszą jednak odpowiadać potrzebom rynkowym – inaczej trudno spodziewać się sukcesu.

Dobry pomysł to jednak nie wszystko. Aby stworzyć taką spółdzielnię, trzeba jeszcze spełnić wymogi, które narzucają przepisy.

[srodtytul]Od czego zacząć[/srodtytul]

Spółdzielnie socjalne to rodzaj spółdzielni pracy. Mają jednak własną ustawę i tylko w sprawach nieuregulowanych stosuje się do nich prawo spółdzielcze. Taką spółdzielnię mogą założyć tylko osoby wymienione przez przepisy. Wśród nich są m.in. bezrobotni, zarejestrowani w urzędzie pracy i spełniający inne kryteria opisane w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

[b]Istnieją dwa tryby zakładania spółdzielni socjalnej:

- indywidualny [/b]– gdy założycielami są same osoby fizyczne (m.in. bezrobotni),

-[b] zinstytucjonalizowany[/b] – jeśli spółdzielnia powstaje przy pomocy Centrum Integracji Społecznej albo poprzez przekształcenie spółdzielni inwalidów lub spółdzielni niewidomych.

Spółdzielnię socjalną może założyć co najmniej pięciu chętnych, a maksymalna liczba jej członków to 50 osób. Wyjątkiem są te, które powstaną w wyniku przekształcenia spółdzielni niewidomych lub inwalidów. W ich wypadku nie ma ograniczenia co do liczby członków. Mogą nimi być także organizacje pozarządowe, które swoją wiedzą lub umiejętnościami będą wspierać bezrobotnych.

Zanim taka spółdzielnia rozwinie skrzydła, członkowie (założyciele) najpierw muszą przygotować statut, następnie spotkać się na pierwszym walnym zgromadzeniu. W jego trakcie m.in. powinni uchwalić statut oraz wybrać organy spółdzielni. Działalnością bieżącą spółdzielni zajmie się zarząd, te spółdzielnie, które mają więcej niż 15 członków, muszą powołać jeszcze radę nadzorczą (m.in. kontroluje ona działalność zarządu). Natomiast zawsze najważniejszym organem decydującym o losie spółdzielni jest walne zgromadzenie wszystkich członków spółdzielni.

[srodtytul]Gdzie i jak zarejestrować[/srodtytul]

Taką spółdzielnię rejestruje się, tak jak i inne, w Krajowym Rejestrze Sądowym. Informacje na temat towarzyszących temu procedur oraz formularze można znaleźć na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości ([link=http://www.ms.gov.pl]www.ms.gov.pl[/link]). Na tej samej stronie znajdują się adresy wydziałów gospodarczych KRS. Sprawą rejestracji zajmuje się sąd właściwy ze względu na jej siedzibę.

[b]Uwaga! Spółdzielnia socjalna nie uiszcza opłaty sądowej od wniosku o wpis do KRS. Jest także zwolniona z opłaty za ogłoszenie wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.[/b]

Kolejny krok to przyjęcie regulaminu pracy zarządu i regulaminu zatrudnienia. Spółdzielnie socjalne nawiązują ze swymi członkami spółdzielcze umowy o pracę. Wynagrodzenie nie obejmuje prawa do udziału w nadwyżce bilansowej.

Spółdzielnia socjalna powinna założyć konto bankowe, na które będą wpłacane środki z funduszu założycielskiego, a także wpisowe i udziały poszczególnych członków spółdzielni. Niezbędny jest także numer identyfikacji podatkowej NIP oraz numer identyfikacji statystycznej REGON. Spółdzielnia będzie zatrudniać pracowników, musi więc zgłosić się jeszcze do ZUS oraz Inspekcji Pracy.

[srodtytul]Pieniądze na dobry początek[/srodtytul]

Na rozruch spółdzielni i utworzenie stanowisk pracy można otrzymać jednorazową dotację z powiatowego urzędu pracy. Wynosi ona maksymalnie czterokrotność przeciętnego wynagrodzenia na jednego członka założyciela i trzykrotność na każdego członka, który przystąpił do niej po jej założeniu (art. 46 ust 1 pkt 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=5C75643A37222163191448DB7839019F?id=269029]ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy[/link]).

Chodzi o przeciętne wynagrodzenie w poprzednim kwartale od pierwszego dnia następnego miesiąca po ogłoszeniu przez prezesa GUS w Monitorze Polskim. W tej chwili wynosi ono 3096,55 zł, jego trzykrotność wyniesie więc 9289,65 zł,a czterokrotność – 12 386 zł.

Zatrudnienie pracowników to jeden z większych problemów nowych spółdzielni. Związane z tym koszty są bardzo wysokie. Na podstawie art. 47 ustawy o promocji zatrudnienia można liczyć na refundację składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe. W tym celu spółdzielnia musi zawrzeć umowę ze starostą.

[ramka][b]Ważne adresy[/b]

- Ogólnopolski Związek Rewizyjny Spółdzielni Socjalnych: [link=http://www.ozrss.promotion.org.pl]www.ozrss.promotion.org.pl[/link]

- Stowarzyszenie na Rzecz Spółdzielni Socjalnych: [link=http://www.spoldzielnie.org]www.spoldzielnie.org[/link]

- Krajowa Rada Spółdzielcza: [link=http://www.krs.org.pl]www.krs.org.pl[/link] [/ramka]

[ramka][b]Gdzie szukać przepisów[/b]

- [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=614BCD5D761AC36A62E4B17A71EE29F4?id=181984]ustawa z 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych (DzU z 2006 r., nr 94, poz. 651)[/link]

- [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=02604B90695416F268DDA8C1D5FD2F1D?id=171204]ustawa z 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (DzU z 2003 r., nr 188, poz. 1848 z późn. zm.)[/link]

- [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=65D57F0C22546787DFE3DE7DA745C4EE?id=173396]ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (DzU z 2004 r., nr 99, poz. 1001 z późn. zm.)[/link] [/ramka]

[ramka][b]Co powinien zawierać statut[/b]

- nazwę spółdzielni, muszą się w niej znaleźć słowa spółdzielnia socjalna oraz adres jej siedziby,

- przedmiot działalności oraz czas, na jaki założono spółdzielnię, jeżeli ma działać tylko przez dany okres,

- wysokość wpisowego oraz wysokość i ilość udziałów, które jej członkowie powinni zadeklarować, a także termin wnoszenia i zwrotu udziałów,

- prawa i obowiązki członków oraz zasady przyjmowania do spółdzielni oraz wykreślania lub wykluczania,

- zasady zwoływania walnego zgromadzenia, obradowania i podejmowania uchwał, oraz wyboru oraz odwoływania członków organów spółdzielni,