Banki czekają gorsze czasy

Zysk netto 31 banków, które podały nam swoje wyniki za pierwsze półrocze, nieznacznie wzrósł w porównaniu z rezultatem sprzed roku i wyniósł 7,68 mld zł (wzrost o 0,4 proc.). Banki zarabiały na odsetkach i pilnowały kosztów.

Rezerwy na sektor budowlany

– W pierwszym półroczu banki pokazały dobre wyniki. Poza rezerwami zawiązanymi w drugim kwartale na spółkę budowlaną PBG koszty ryzyka były relatywnie niskie. Banki korzystały na wzroście portfela kredytowego, który nastąpił jeszcze pod koniec 2011 roku, co przy stabilnej marży odsetkowej pozytywnie wpływało na wzrost wyniku odsetkowego w ujęciu rocznym. Jednocześnie utrzymano dużą dyscyplinę kosztową. Natomiast słabe były wyniki z opłat i prowizji – ocenia Andrzej Powierża, analityk DM Citi Handlowy.

Zobacz: Wyniki banków za pierwsze półrocze 2012 r. (w mln zł)

Sytuacja w poszczególnych instytucjach jest jednak zróżnicowana. Są banki, które znacznie poprawiły swoje dochody w ujęciu rocznym, jak np. Bank Handlowy, BRE, a także mniejsze instytucje, np. Credit Agricole czy Santander Consumer oraz banki szybko rozwijające działalność, jak np. Alior Bank.

Jednocześnie jednak trzynaście instytucji miało gorszy wynik niż przed rokiem (w przypadku Getin Noble Banku jest to efekt transakcji jednorazowej przeprowadzonej w ubiegłym roku, która miała pozytywny wpływ na wynik za I półrocze 2011).

Suma bilansowa analizowanych przez nas banków wzrosła o 8,6 proc., ale w przypadku pięciu z nich była mniejsza niż przed rokiem. Spośród banków, które zaprezentowały wyniki, 13 mogło pochwalić się dwucyfrowym zwrotem z kapitału (ROE). Łączne koszty 31 podmiotów z naszej tabeli wzrosły o 5,2 proc.

Zatrudnienie w bankach wyniosło 128,4 tys., ale może się zmniejszyć, bo w ramach zapowiedzianych oficjalnie przez pięć instytucji dużych redukcji zatrudnienia, zwolnionych zostanie ponad 2,5 tys. osób. To efekt zmian strategii, które mają przygotować te banki na gorsze czasy. Już drugie półrocze będzie dla sektora trudniejsze.

Niższe stopy procentowe

Analitycy przewidują, że oczekiwana obniżka stóp procentowych negatywnie przełoży się na wynik odsetkowy, a bankom będzie trudno poprawić wynik z opłat i prowizji, choć część instytucji już teraz podnosi opłaty za niektóre usługi (nie dotyczy to podstawowych operacji, bo na to na razie nie pozwala duża konkurencja na rynku).

– W drugim półroczu rezultaty finansowe mogą być gorsze niż w pierwszej części roku. Nie wiadomo, jak głębokie będzie spowolnienie gospodarcze, które z pewnością przełoży się na wyniki. Dodatkowo problemy sektora budowlanego są w niewielkim stopniu uwzględnione w rezerwach banków, bo tak naprawdę zrobiły one jedynie odpisy na PBG – mówi Andrzej Powierża.

8,6 proc. wzrosła suma bilansowa w porównaniu z pierwszym półroczem 2011 r.

– W drugiej połowie roku będzie widać pogorszenie jakości portfela kredytów dla firm, ale w przyszłym roku taka tendencja wystąpi też w segmencie detalicznym – dodaje analityk. Według jego prognoz wynik netto za 2012 rok będzie zbliżony do ubiegłorocznego, ale w 2013 roku trzeba oczekiwać jego spadku. Dodaje, że skala będzie zależna od stopnia spowolnienia gospodarczego.

Według analityków Domu Inwestycyjnego BRE otoczenie makroekonomiczne pozostanie niesprzyjające dla sektora bankowego przez przynajmniej następne 2–3 kwartały.

Lepiej za dwa lata

W opinii makroekonomistów banku spowolnienie przyjmie cykliczny charakter, wynikający zarówno ze spowolnienia w konsumpcji, jak i inwestycjach, co pociągnie za sobą pełen cykl luzowania polityki pieniężnej – z obecnego poziomu 4,75 proc. do 4,25 proc. na koniec 2012 i 3,25 proc. na koniec 2013 roku.

– Na bazie tych założeń spodziewamy się, że skumulowane zyski w bankach spadną o 6 proc. w roku 2013 po tym, jak w 2012 r. obniżą się o 3 proc. w ujęciu rocznym. Odbicia oczekujemy dopiero w 2014 roku – ocenia Iza Rokicka, analityk bankowy DI BRE.

Jednocześnie porównując wyniki banków, warto pamiętać, że 2011 rok był rekordowy (instytucje zarobiły łącznie ponad 15,5 mld zł).  Jednocześnie banki są przygotowane kapitałowo na gorsze czasy, bo fundusze własne wzrosły o ponad 15 proc., m.in. w wyniku zaleceń nadzoru dotyczących ograniczenia wypłat dywidendy. Wszystkie banki, które podały wyniki, zwiększyły swoje fundusze w porównaniu ze stanem sprzed roku.

Pozytywnym impulsem może być zapowiadane złagodzenie i uelastycznienie zaleceń Komisji Nadzoru Finansowego dotyczących zasad badania zdolności kredytowej. Nadzór chce zrezygnować ze wskaźnika maksymalnej sumy rat od dochodu. Obowiązująca rekomendacja T zakłada, że miesięczne raty kredytowe nie mogą przekroczyć połowy dochodów, a w przypadku zarabiających powyżej średniej krajowej – 65 proc. zarobków. Ekonomiści uważają, że może to mieć pozytywny wpływ na akcję kredytową, która w segmencie klientów indywidualnych powinna się ożywić.

Zmodyfikowana, choć w mniejszym stopniu, ma być także rekomendacja S dotycząca kredytów hipotecznych. Na koniec czerwca wartość kredytów konsumpcyjnych wynosiła 126,2 mld zł, podczas gdy w poprzednich latach przekraczała 130 mld zł.