Walka o ocalenie strefy euro

Niemcy i Francja mają dziś ustalić wspólną strategię. Polska jest za zmianami w traktatach

Publikacja: 04.12.2011 20:27

Szef Komisji Europejskiej José Manuel Barroso, przewodniczący Rady Europejskiej Herman Van Rompuy i

Szef Komisji Europejskiej José Manuel Barroso, przewodniczący Rady Europejskiej Herman Van Rompuy i polski premier Donald Tusk są zgodni, że zwiększenie dyscypliny finansowej w UE jest konieczne

Foto: AP

Dzisiejsze spotkanie niemieckiej kanclerz Angeli Merkel i prezydenta Francji Nicolasa Sarkozy'ego w Paryżu to początek odliczania przed jednym z najważniejszych szczytów UE w najnowszej historii. 8 i 9 grudnia unijni przywódcy mają opracować plan reform, które przywrócą zaufanie rynków do strefy euro i zapobiegną w przyszłości nadmiernemu zadłużaniu się krajów członkowskich. We wtorek do Europy przyjedzie amerykański sekretarz skarbu Timothy Geithner, który będzie wzywał do zdecydowanych reform. Odwiedzi Niemcy, Francję i Włochy, gdzie ma przypominać, że od reform zależy los także amerykańskiej i światowej gospodarki.

Dwie wizje

Kanclerz Merkel i prezydent Sarkozy są zgodni, że konieczne jest zacieśnienie kontroli finansowej krajów posługujących się wspólną walutą. Spierają się jednak o to, jak dalece powinna być ona posunięta. Merkel chce zmian w traktatach, które umożliwią automatyczne karanie krajów łamiących dyscyplinę finansową i stawianie ich przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości. Sarkozy woli, aby kraje strefy euro zobowiązały się do przestrzegania zasad w porozumieniach międzyrządowych. Obawia się bowiem, że zmiany traktatów wymuszą zbyt daleką ingerencję w budżety narodowe i podatki.

– Spodziewam się, że uzgodnią zmiany w traktacie. Ale raczej nie należy oczekiwać odpowiedzi na wszystkie pytania. Kanclerz Merkel mówiła w piątek w Bundestagu, że proces uzdrawiania strefy euro będzie trwał długo – mówi „Rz" Ulrike Guerot z European Council for Foreign Relations w Berlinie.

– Głównym celem będzie dokonanie tzw. małej zmiany traktatowej, która nie będzie wymagała referendum w żadnym kraju członkowskim. Przyznanie Trybunałowi Sprawiedliwości funkcji w ograniczaniu nadmiernego deficytu budżetowego mieściłoby się w takim scenariuszu – uważa Piotr Maciej Kaczyński z Centre for European Policy Studies.

Polskie propozycje

Ustalenia Francji i Niemiec mogą się stać podstawą do dyskusji na szczycie 8 i 9 grudnia. Ale swoje inicjatywy zgłaszają też inni. Dziś swój pomysł na uzdrowienie strefy euro ma przedstawić przewodniczący Rady Europejskiej Herman Van Rompuy.

Aktywnością wykazuje się również Polska. W poniedziałek minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski wezwał do pogłębienia integracji Unii Europejskiej. W piątek Polska rozesłała na piśmie do państw członkowskichpropozycje reform.

Polska, podobnie jak Niemcy, jest za zacieśnieniem kontroli fiskalnej przez dokonanie zmian w traktatach. Z dokumentu nie wynika, w jaki sposób miałaby być egzekwowana dyscyplina finansowa. – Zgaduję, że Polska może popierać automatyczne kary, bo to wzmacnia integrację. Ale jest na tyle elastyczna, że zaakceptuje też inne rozwiązanie. Szczegóły, jak egzekwować dyscyplinę, będą kwestią dalszych negocjacji – mówi Piotr Maciej Kaczyński.

Ekspert podkreśla, że dla Warszawy najważniejsze jest, by nie doszło do podziału na Europę dwóch prędkości. W rozesłanym dokumencie Polska podkreśla, że zasady dyscypliny finansowej powinny być otwarte dla wszystkich państw. Kraje spoza strefy euro powinny brać udział w spotkaniach dotyczących wspólnej waluty. Nie mogłyby jedynie uczestniczyć w głosowaniach.

Polska popiera też francuskie stanowisko, opowiadając się za wzmocnieniem roli Europejskiego Banku Centralnego, który miałby możliwość interweniowania w przypadku niewypłacalności któregoś z krajów członkowskich lub zagrożenia dla jedności strefy euro czy Unii Europejskiej.

Dokument mówi także o wzmocnieniu roli Komisji Europejskiej, która ma dalej stać na straży przestrzegania traktatów, a także Parlamentu Europejskiego, jedynej demokratycznie wybranej unijnej instytucji. Procedura wzmocnienia kontroli finansowej miałaby zostać uzgodniona do czerwca 2012 roku. Dziś o polskich propozycjach będą dyskutować ministrowie ds. europejskich. – Bardzo dobrze, że Polska składa te inicjatywy. Nawet gdyby połowa z nich została zrealizowana, to byłoby to z korzyścią dla integracji – mówi Ulrike Guerot.

PiS krytykuje

Opozycja jest innego zdania. Prawo i Sprawiedliwość uważa, że zgłaszane propozycje zagrażają polskiej suwerenności. PiS złożył wniosek o głosowanie w sprawie wotum nieufności dla szefa polskiej dyplomacji. Domaga się też zwołania posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych jeszcze przed czwartkowym szczytem UE.

Finanse
Polacy niespecjalnie zadowoleni ze swojej sytuacji finansowej
Finanse
Norweski fundusz emerytalny z miliardową stratą
Finanse
TFI na zakupach, OFE wyprzedają polskie akcje
Finanse
Revolut przedstawia potężne zyski i ambitne plany. Również dla Polski
Materiał Promocyjny
Tech trendy to zmiana rynku pracy
Materiał Partnera
Nowe podejście do finansowania - szansa dla Polski
Materiał Partnera
Polska ma ogromny potencjał jeśli chodzi o samochody elektryczne