W ciągu ostatnich pięciu lat na rynkach finansowych wiele się działo. Była hossa, a potem głęboki spadek kursów giełdowych. Jednak ci, którzy zachowali zimną krew i nie sprzedali akcji w czasie bessy, pomnożyli swoje oszczędności. Niektórzy osiągnęli wręcz znakomite wyniki. Wszystko zależało od tego, na jakie spółki postawili.

Średni zysk z akcji, mierzony WIG, wyniósł przez pięć lat prawie 57 proc. Spośród 192 firm, których akcje były notowane na giełdzie pięć lat temu, prawie dwie trzecie pozwoliły zarobić. Akcje 60 firm podrożały co najmniej dwukrotnie. Prawie 30 proc. tej grupy stanowiły spółki z branży budowlanej.

[srodtytul]Poszukaj perełek[/srodtytul]

Zdecydowanie najwięcej powodów do zadowolenia mają akcjonariusze Ganta (zysk 2100 proc.) i Mostostalu Warszawa (1380 proc.). Gant był kiedyś spółką śmieciową. W ciągu pięciu lat stał się deweloperem, którego wartość giełdowa wynosi teraz prawie 400 mln zł.

Mostostal Warszawa to z kolei spółka, która właściwie oparła się giełdowej bessie i kryzysowi. Pięć lat temu, gdy rozpoczynaliśmy inwestycje, sytuacja na giełdzie była bardzo dobra. Jednak akcje Mostostalu nie cieszyły się uznaniem inwestorów. Kondycja finansowa firmy była słaba. Na koniec 2004 r. miała ona prawie 50 mln zł straty.

[b][link=http://www.rp.pl/galeria/274310,3,457976.html]Zobacz efekty inwestowania w akcje 20 największych spółek giełdowych w ciągu ostatnich pięciu lat[/link] [/b]

W 2005 r. bardzo powoli spółka zaczęła wychodzić na prostą. Ale inwestorzy nie dostrzegli tych zmian. Tak można sądzić na podstawie kursu akcji. Dopiero rok później wyniki zaczęły się wyraźnie poprawiać i krajowe fundusze rozpoczęły intensywne zakupy.

Od tamtego czasu dynamika przychodów i zysków Mostostalu Warszawa nie słabnie. Na koniec ubiegłego roku firma zanotowała 184 mln zł zysku operacyjnego. W ciągu pięciu lat jej przychody zwiększyły się prawie czterokrotnie. Jest ona dobrym przykładem na poparcie tezy, że warto szukać spółek, które mają niskie notowania, i przyjrzeć się im uważniej. W ubiegłym roku prawie jedna trzecia giełdowych firm zanotowała straty. Wśród nich mogą być takie perełki inwestycyjne jak Mostostal Warszawa.

W grupie największych firm, których akcje wchodzą w skład WIG20, zdecydowanie najlepiej wypadł KGHM. Jego walory podrożały przez pięć lat 250 proc. A gdy uwzględnimy sowite dywidendy wypłacane przez spółkę, okaże się, że jej akcjonariusze zarobili ponad 400 proc. Warto więc stawiać na firmy, które regularnie dzielą się zyskiem. Teraz, po kryzysie powinna to być częstsza praktyka.

[srodtytul]Świetna czołówka, słabszy peleton[/srodtytul]

Krajowe fundusze akcji – jeśli przyjąć, że punktem odniesienia dla nich jest WIG – wypadły raczej słabo. Przeciętnie zarobiły przez pięć lat 38 proc. (przypomnijmy, że WIG wzrósł prawie o 57 proc.). Ale najlepsze fundusze: Legg Mason (stopa zwrotu z inwestycji 85 proc.), Arka Akcji (76 proc.) czy Idea Akcji (68 proc.) poradziły sobie w trudnych czasach naprawdę dobrze.

[b][link=http://www.rp.pl/galeria/274310,2,457976.html]Zobacz efekty inwestowania w fundusze inwestycyjne w ciągu ostatnich pięciu lat[/link][/b]

Funduszowi PKO Akcji jako jedynemu na rynku nie udało się pomnożyć pieniędzy klientów. W sumie na 21 funduszy akcji dostępnych pięć lat temu sześć zanotowało gorszy wynik w porównaniu z lokatą bankową i tylko co trzeci wypracował zysk przewyższający wzrost wartości WIG.

Z funduszami akcji śmiało mogła konkurować Idea Stabilnego Wzrostu. Zarobiła przez pięć lat 80 proc. W grupie najbardziej ryzykownych funduszy znalazłaby się na drugim miejscu. Warto zwrócić uwagę, że praktycznie wszystkie fundusze Idei wypadły bardzo dobrze. W krótszych okresach też notują niezłe wyniki.

[srodtytul]Akcje plus papiery skarbowe[/srodtytul]

Ciekawe jest to, że choć ogólnie bilans inwestycji na giełdzie jest korzystny, lepiej wypadły fundusze stabilnego wzrostu niż zrównoważone, choć te pierwsze mają mniej akcji w portfelach. Przeciętny zysk z funduszy stabilnych wyniósł 32,5 proc., a ze zrównoważonych niespełna 26 proc. Jest to najwyraźniej efekt odmiennego doboru akcji lub obligacji do portfeli.

[wyimek]32 proc. pozwoliły zarobić przez pięć lat najlepsze obligacje skarbowe; okazały się nimi giełdowe dziesięciolatki o stałym oprocentowaniu[/wyimek]

Do najlepszych funduszy stabilnego wzrostu należą zarządzane przez Arkę, Legg Mason, BPH, Avivę czy Skarbiec. Te same towarzystwa mają dobre fundusze akcji i obligacji. Wyniki funduszy stabilnych są tego pochodną.

Przyjmijmy, że 30 proc. środków funduszu jest ulokowane w akcjach, a reszta w papierach skarbowych. Gdybyśmy za 30 proc. swoich oszczędności kupili jednostki funduszy akcyjnych wymienionych wcześniej towarzystw, a za resztę jednostki ich funduszy obligacji, konstruując w ten sposób własne fundusze stabilnego wzrostu, różnice w ich wynikach byłyby nieznaczne. Świadczy to o dobrej i – co najważniejsze dla klientów – skutecznej pracy zespołowej w tych towarzystwach.

[srodtytul]Stwórz niepowtarzalny fundusz[/srodtytul]

Tomasz Publicewicz z firmy Analizy Online proponuje, by właśnie samemu skonstruować portfel składający się z funduszu akcji i obligacji danego towarzystwa. Odniesiemy kilka korzyści. Przede wszystkim niższe będą koszty dystrybucyjne. Jeśli zrobimy to w ramach funduszu parasolowego, nie zapłacimy podatku Belki przy ewentualnej konwersji (zamianie) jednostek. Poniesiemy też przy konwersji niższe koszty (lub nie będzie ich wcale).

Można też zbudować własny fundusz mieszany z najlepszych na rynku funduszy akcji i obligacji. Gdybyśmy coś takiego zrobili pięć lat temu, nasz fundusz stabilnego wzrostu przyniósłby zysk w wysokości 56 proc. Mniej więcej tyle zarobił najlepszy fundusz zrównoważony (Arka). Ale nasze ryzyko było niższe.

[srodtytul]Obligacje tym razem nie zawiodły[/srodtytul]

Wszystkie bezpieczne inwestycje zakończyły się na plusie. Kupując samodzielnie obligacje, mogliśmy zarobić średnio prawie 30 proc. Podobną stopę zwrotu osiągnęły fundusze obligacji. Pieniężne wypracowały niepełna 23 proc. zysku. Było to zaledwie o 0,5 pkt proc. więcej w porównaniu z lokatą bankową.

Pięć lat temu na naszym rynku było mało funduszy inwestujących w akcje zagranicznych spółek. Znajdowały się one tylko w ofercie Skarbca, Union Investment i Pioneera. Spośród tych funduszy jedynie Skarbiec osiągnął prawie 40-proc. stopę zwrotu. Reszta znalazła się pod kreską.

[b][link=http://www.rp.pl/galeria/274310,5,457976.html]Zobacz efekty inwestowania w obligacje skarbowe w ciągu ostatnich pięciu lat[/link][/b]

W ciągu pięciu lat rynek zmienił się diametralnie. Fundusze dają teraz dostęp do inwestycji praktycznie w każdym zakątku świata. I właśnie tym produktom radzą się przyjrzeć analitycy Franklin Templeton Investment. Ostrzegają co prawda, że problemy, z którymi borykają się niektóre kraje europejskie, mogą mieć znaczący wpływ na rynki globalne. Ale jednocześnie zwracają uwagę, że w okresie zawirowań pojawiają się znakomite okazje inwestycyjne.

Według specjalistów Franklin Templeton nawet po ostatnim wzroście kursów akcji wyceny spółek europejskich nadal są atrakcyjne. Gdy na giełdy dotrze kolejna fala pesymizmu i ceny zaczną spadać, zdyscyplinowani inwestorzy długoterminowi będą mogli przystąpić do zakupów.

[ramka][srodtytul]Jak liczyliśmy opłacalność[/srodtytul]

Inwestycje rozpoczęliśmy pięć lat temu, w kwietniu 2005 r. Prowadziliśmy je dwutorowo. Jednorazowo kupiliśmy różne emisje obligacji skarbowych, jednostki funduszy inwestycyjnych, akcje, dolary, euro oraz założyliśmy w banku lokatę złotową. Jednocześnie w te same instrumenty finansowe inwestowaliśmy systematycznie co miesiąc. Jeśli lokata kończyła się np. po roku, zakładaliśmy taką samą (oczywiście na nowych warunkach).

29 marca 2010 r. podsumowaliśmy efekty. Zyski lub straty osiągnięte dzięki systematycznemu oszczędzaniu nie pokrywają się z wynikami jednorazowych inwestycji. Jest to skutek dwóch czynników.

Po pierwsze, w przypadku inwestycji jednorazowej przez pięć lat pracowała od razu cała kwota (a nie rosnąca co miesiąc), co jest szczególnie ważne przy lokatach przynoszących zysk w postaci odsetek. Po drugie, w przypadku akcji i funduszy inwestujących w akcje duże znaczenie mają zmiany kursów na giełdzie; wyniki zależą od ceny akcji w dniu rozpoczęcia i podsumowania inwestycji.[/ramka]