Zaginiona ulga podatkowa dla pracujących seniorów

W tym roku rząd PiS przedstawił dwa pomysły, jak zachęcić seniorów do kontynuacji pracy. W Krajowym Planie Odbudowy była mowa, by PIT od wynagrodzeń tych osób zamiast do ogólnego budżetowego worka trafiał na ich indywidualne konta emerytalne. Z kolei w Polskim Ładzie padła propozycja zero PIT dla pracujących seniorów, czyli zwolnienia z podatku zarobków uzyskiwanych przez Polaków po osiągnięciu wieku emerytalnego, co zwiększyłoby te zarobki netto.

Przepadły bez wieści

Wygląda jednak na to, że o obu tych pomysłach słuch zaginął. – W projekcie ustaw podatkowych w ramach Polskiego Ładu, przedstawionych przez resort finansów do konsultacji publicznych, nie można odnaleźć żadnego z tych rozwiązań – przyznaje Antoni Kołek z Instytut Emerytalnego.

– Może sprawą zajmie się resort rodziny, który też przedstawia swoje ustawy związane z Polskim Ładem – zastanawia się Kołek. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, którego kompetencją jest m.in. system emerytalny, w odpowiedzi na nasze pytanie o losy zachęt do pracujących seniorów odsyła nas do Ministerstwa Finansów. Podobnie resort rozwoju. Z Ministerstwa Finansów do chwili zamknięcia tego numeru gazety nie otrzymaliśmy odpowiedzi. Nie wiadomo, czy rząd zrezygnował z tego pomysłu, czy może Polski Ład będzie uzupełniany, a może już w jakiś sposób zerowy PIT dla pracujących seniorów został wkomponowany w nowy system podatkowy.

– To rodzi chaos i niepotrzebną niepewność, nie wiemy, jaki ma być docelowo system podatkowy, który ma być wdrożony już od stycznia 2021 r. – komentuje Paweł Wojciechowski, główny ekonomista Pracodawców RP.

Zdaniem ekspertów z jednej strony szkoda, że zanika dyskusja na ten temat, z drugiej akurat zerowy PIT dla pracujących seniorów nie był najszczęśliwszym pomysłem, więc może dobrze się stało, że będzie więcej czasu na dopracowanie lepszego.

– W dobie malejącej podaży pracy w efekcie starzenia się społeczeństwa należy pilnie podjąć prace nad efektywnymi rozwiązaniami, które będą zatrzymywać osoby w wieku emerytalnym na rynku pracy – podkreśla Paweł Wojciechowski, główny ekonomista Pracodawców RP. Obecnie tylko ok. 13 proc. Polaków kontynuuje pracę dla pracodawcy po osiągnięciu wieku emerytalnego. Zdecydowana większość przechodzi na emeryturę natychmiast lub w ciągu 12 miesięcy od chwili zdobycia uprawnień. To drugie rozwiązanie jest jednak niekorzystne dla samych zainteresowanych, bo im krótszy okres odprowadzania składek ZUS, tym niższa emerytura. I odwrotnie, każdy rok dalszej pracy przynosi wzrost świadczenia o co najmniej 8 proc.

Wariant najgorszy

Pytanie, czy zerowy PIT dla pracujących seniorów jest w stanie zmienić te proporcje i zachęcić Polaków do dłuższej aktywności zawodowej.

– Wszystko zależy od konstrukcji tej ulgi, której przecież nie znamy, ale wiele wskazuje na to, że byłaby to niewielka zachęta – komentuje Łukasz Kozłowski, główny ekonomista Federacji Przedsiębiorców Polskich.

Trzeba tu zaznaczyć, że najgorszym rozwiązaniem byłoby, gdyby rząd uznał, że koncepcję PIT zero dla starszych realizują już pozostałe podatkowe elementy Polskiego Ładu. Przypomnijmy, że podniesienie kwoty wolnej od podatku do 30 tys. zł oznacza, że przy wynagrodzeniach do 2,5 tys. zł brutto podatnicy nie zapłacą PIT w ogóle (choć wzrosną ich zobowiązania z tytułu składki zdrowotnej), w przedziale 2,5–6 tys. zł brutto reforma ma przynieść obniżkę PIT. W efekcie przy płacy 2,5 tys. zł pracująca osoba zyskuje 113 zł na miesiąc (1,35 tys. zł rocznie), a przy płacy 5 tys. zł – 47 zł na miesiąc (564 zł rocznie).

– Jeśli zachęty podatkowe mają skłaniać do dłuższej pracy, to korzyść musi być wyraźna. Wyobrażałbym sobie raczej, że zerowy PIT dotyczy całości wynagrodzenia pracujących seniorów, co najwyżej z jakimś limitem. Nazywanie ulg na zasadach ogólnych specjalnymi zachętami dla pewnej grupy podatników na pewno nie spełniłoby swojej roli – ocenia Kozłowski.