Rośnie optymizm firm

Optymistów, którzy mówią o poprawie tegorocznych wyników swych przedsiębiorstw, jest teraz nieco więcej niż pesymistów deklarujących spadek zysków. Nadal jednak priorytetem jest cięcie kosztów operacyjnych – wynika z najnowszej ankiety firmy doradczej McKinsey & Company przeprowadzonej w pierwszej połowie września wśród prawie 1700 szefów firm z całego świata.

Jak oceniają eksperci McKinseya, większość przedsiębiorstw znalazła sposób, by sobie radzić i zwiększać zyski w nowych, mniej komfortowych warunkach gospodarczych; dwie trzecie szefów twierdzi, że zarządzane przez nich podmioty nie odczuwają kryzysu, a ponad połowa przewiduje wzrost popytu na swe produkty i usługi w ostatnich miesiącach roku. Pracowników może pocieszyć to, że po raz pierwszy od pół roku odsetek firm, które planują zwiększać zatrudnienie (26 proc.), zrównał się z tymi, które zamierzają je redukować.

Co prawda w zależności od branży widać spore różnice w ocenach i zamiarach. Podczas gdy w sektorze finansowym o kryzysie mówi ponad jedna czwarta menedżerów, to wśród producentów już prawie co drugi. W tej ostatniej grupie jest też największy odsetek szefów (prawie połowa), którzy zapowiadają dalsze cięcia zatrudnienia.

Ogólny wzrost optymizmu wśród menedżerów widać też w ich ocenach krajowej gospodarki – ponad połowa uczestników ankiety ocenia, że warunki ekonomiczne w ich kraju są teraz lepsze niż przed rokiem, a dziewięciu na dziesięciu przewiduje, że za kolejne pół roku jeszcze się poprawią. Jak zwracają uwagę autorzy raportu, w USA, gdzie się zaczął światowy kryzys, menedżerowie przewidują szybszy powrót koniunktury. Z kolei w strefie euro widać większy pesymizm współgrający zresztą z prognozami Komisji Europejskiej, która w całej Unii spodziewa się w tym roku 4 proc. spadku PKB.

Co piąty z badanych szefów widzi już sygnały gospodarczego ożywienia, ale zdecydowana większość przewiduje, że powrót do zdrowia w gospodarce będzie długi i powolny. Oczekują więc, że w tym powrocie gospodarkę będą nadal wspierały rządy, choć większość szefów liczy się ze zmniejszeniem tej pomocy.

Mimo zwiększenia optymizmu same firmy nie rezygnują z zaciskania pasa – większość (trzy czwarte) z nich nadal ogranicza koszty operacyjne, choć teraz nieco zmalał odsetek szefów, dla których jest to priorytetem.

Wrześniowe badanie wykazuje, że wraz z optymizmem szefów rosną ich chęci do długoterminowych działań. Teraz dużo częściej niż przed rokiem i nawet przed kilkoma miesiącami menedżerowie firm mówią o rozwoju nowych produktów i usług, szukaniu nowych rynków i długoterminowym planowaniu strategicznym.

Zrównały się też opinie co do restrukturyzacji; o ile w poprzednich badaniach głównym argumentem było cięcie kosztów, to teraz tyle samo firm liczy na zdobycie lepszej pozycji do dalszego wzrostu.

Jak wynika z ankiety, w dłuższej, pięcioletniej perspektywie menedżerowie bardziej optymistycznie oceniają rozwój własnej firmy niż całej branży, przewidując, że w najbliższych latach będzie ona rosła wolniej niż przed kryzysem.

Natomiast aż trzy czwarte szefów deklaruje, że za pięć lat pozycja ich przedsiębiorstw będzie silniejsza niż przed kryzysem, który wyeliminuje z rynku słabszych konkurentów. Cała branża będzie bardziej innowacyjna i skonsolidowana.

Eksperci McKinseya zwracają uwagę na rosnące znaczenie innowacyjności przedsiębiorstw zarówno w dzisiejszych warunkach, jak i w perspektywie pięciu lat. W najnowszym badaniu ponad połowa menedżerów twierdzi, że innowacyjność jest obecnie ważniejsza dla wzrostu ich firm niż w czasach przed kryzysem. A jako najważniejsze zmiany w swych branżach w najbliższych pięciu latach wymieniają fuzje i przejęcia.