Tak rząd PiS wsparł swoje samorządy. Wielokrotnie większe dotacje

Autorzy raportu obalają przy okazji twierdzenie, że wyższe dotacje trafiały do mniejszych i mniej zamożnych gmin, z biedniejszych regionów. – Wyniki analizy bardzo wyraźnie wskazują, że zamożność gminy miała niewielkie znaczenie, a głównym czynnikiem mającym wpływ na wysokość dotacji była przynależność partyjna wójta. Gminy rządzone przez włodarza związanego z PiS otrzymały wielokrotnie większe dotacje niż sąsiednie, rządzone przez samorządowców niezależnych i związanych z ówczesną opozycją – czytamy w raporcie.

Większe dotacje otrzymały zwłaszcza gminy na terenie byłego zaboru rosyjskiego oraz podkarpackie. A większe miasta i gminy w ich otoczeniu otrzymały znacznie niższe dotacje niż gminy peryferyjne.

Co ciekawe, w ciągu ostatnich 30 dni przed wyborami z jesieni 2023 r. rozdzielono aż 50,1 mld zł, blisko 30 proc. łącznej puli. Instytut zwraca też uwagę, że 63,1 proc. z 4,33 mld zł z Rządowego Funduszu Odbudowy Zabytków przekazano na zabytki znajdujące się w zarządzie Kościoła katolickiego, 1,9 proc. na zabytki we władaniu innych związków wyznaniowych, a 35 proc. – na zabytki świeckie.

Czytaj więcej

Inwestycje

Najlepsze samorządowe inwestycje dwóch dekad Polski w Unii Europejskiej

Samorządy zrealizowały dziesiątki tysięcy projektów przy współfinansowaniu unijnych funduszy, o ł...

Lista patologii

– Analiza pokazuje kilka istotnych patologii. Przede wszystkim mieliśmy do czynienia z centralizacją procesu inwestycji lokalnych. Zamiast planować autonomicznie swój rozwój, gminy były uzależnione od decyzji na szczeblu centralnym – komentuje dr Sławomir Dudek, prezes IFP.

– Po drugie, gros środków na dotacje zostało przyznane w ramach Funduszu Przeciwdziałania Covid-19, do którego należały takie programy jak Rządowy Program Odbudowy Zabytków. Ten mechanizm nie powinien być używany w takich celach. Zwłaszcza że fundusz covidowy znaczną część swoich wydatków pokrywał z obligacji wyemitowanych poza budżetem, czyli z długu, który podatnicy będą spłacać przez wiele lat. No i selekcja beneficjentów: nasza analiza ostatecznie udowadnia, że kryteria polityczne były najistotniejsze przy podejmowaniu decyzji o tym, która gmina otrzyma dofinansowanie – dodaje.