Covidowa przykrywka. Rząd stworzył fundusz poza budżetem

Rząd chce w tym roku wydać 25 mld zł z funduszu pandemicznego m.in. na dopłaty do cen energii.

Publikacja: 31.01.2023 21:00

Covidowa przykrywka. Rząd stworzył fundusz poza budżetem

Foto: Fotorzepa/ Jerzy Dudek

Rząd zamienił Fundusz Przeciwdziałania Covid-19 na wehikuł projektów społecznych i rozwojowych. „Rzeczpospolita” poprosiła Kancelarię Premiera o plan finansowy funduszu na ten rok. Okazuje się, że wydatki zaplanowano na prawie 25 mld zł, a wpływy na ponad 17 mld zł. Mają pochodzić głównie z emisji obligacji lub z kredytów (16,8 mld zł).

Czytaj więcej

Fundusz covidowy może być workiem bez dna

Żadna z tych kwot nie będzie widoczna w budżecie państwa, który do przyszłego wtorku powinien podpisać prezydent Andrzej Duda. FPC-19 jest bowiem funduszem pozabudżetowym. Gdyby był częścią budżetu centralnego, to deficyt wyniósłby w tym roku prawie 83 mld zł, a nie jak zapisano w ustawie – 68 mld zł.

Fundusz dobry na wszystko

Rząd nazwę funduszu powołanego w marcu 2020 r. traktuje niezwykle szeroko. To nie tylko wspomaganie ochrony zdrowia, ale też finansowanie programów osłonowych i rozwojowych. W tym roku ponad 17 mld zł przeznaczonych jest na Program Inwestycji Strategicznych, a ponad 5,8 mld zł na rekompensaty wynikające z wysokich cen energii elektrycznej, paliw oraz na wypłatę dodatków węglowych.

Centrum Informacyjne Rządu, przesyłając „Rz” plan finansowy, zaznaczyło, że rządowe programy inwestycyjne to „odpowiedź na międzynarodowy kryzys gospodarczy wywołany pandemią i zerwaniem łańcuchów dostaw”. Wydatki wynikają również z problemów z inflacją i kryzysem energetycznym.

Czytaj więcej

Piotr Skwirowski: Finansowa mgła covidowa

Rząd ma zamiar utrzymać fundusz przez kilka następnych lat i chce zwiększać jego zadłużenie, finansując poza budżetem projekty rozwojowe. W „Strategii zarządzania długiem sektora finansów publicznych w latach 2023–2026”, którą rząd przyjął jesienią, przewidziano, że w 2026 r. zadłużenie funduszu covidowego może wynieść ok. 250 mld zł. Przede wszystkim ze względu na dofinansowanie inwestycji z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych.

Zaciemnianie finansów

Ekonomista Stefan Kawalec pomysł wykorzystywania funduszy pozabudżetowych do finansowania programów rządowych określa jako szkodliwy. – To zaciemnianie finansów, które nie poprawia sytuacji, nie rozwiązuje problemów, a może opóźnić działania, które należałoby podjąć – mówi, zwracając uwagę, że bez względu na to, czy kwoty są ujęte w budżecie centralnym czy nie, i tak tworzą deficyt finansów publicznych.

Środki uwzględnia się w unijnej metodologii liczenia długu publicznego. Już pod koniec września zeszłego roku fundusz był zadłużony na 144 mld zł. Jego wpływy pochodzą głównie z emisji obligacji skarbowych. Nie wiadomo jeszcze, ile wydano z niego w zeszłym roku. CIR odpowiedziało, iż nie ma jeszcze sprawozdania z wykonania planu finansowego za zeszły rok.

Rząd zamienił Fundusz Przeciwdziałania Covid-19 na wehikuł projektów społecznych i rozwojowych. „Rzeczpospolita” poprosiła Kancelarię Premiera o plan finansowy funduszu na ten rok. Okazuje się, że wydatki zaplanowano na prawie 25 mld zł, a wpływy na ponad 17 mld zł. Mają pochodzić głównie z emisji obligacji lub z kredytów (16,8 mld zł).

Żadna z tych kwot nie będzie widoczna w budżecie państwa, który do przyszłego wtorku powinien podpisać prezydent Andrzej Duda. FPC-19 jest bowiem funduszem pozabudżetowym. Gdyby był częścią budżetu centralnego, to deficyt wyniósłby w tym roku prawie 83 mld zł, a nie jak zapisano w ustawie – 68 mld zł.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Budżet i podatki
Rząd ma nowy plan na finanse państwa. Będą wyższe podatki?
Budżet i podatki
MF: Od 2025 roku wchodzimy na ścieżkę redukcji deficytu
Budżet i podatki
Naprawa polskich finansów zajmie kilka lat. MF przedstawia tzw. białą księgę
Budżet i podatki
Stan budżetu państwa w spadku po PiS i nowy plan
Budżet i podatki
Luka VAT skoczyła do 15,8 proc. Runął mit Morawieckiego o cudzie VAT-owskim?
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił