Zmiany w budżecie Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych odzwierciedlają wzrost napięcia na scenie międzynarodowej. Agencja zaczęła ten rok z budżetem 272,5 mln zł, zapisanym w ustawie budżetowej, a na zakupy rezerw strategicznych było przeznaczone zaledwie 27,6 mln zł. W kwietniu podczas aktualizacji planu budżetowego tej rządowej jednostki budżet RARS skoczył... 35 razy.
– W dokonanej w kwietniu 2022 r. zmianie planu finansowego RARS, wydatki na realizację zadań ustawowych wynoszą 9 801 262 tys. zł, w tym wydatki finansowane z Funduszu Przeciwdziałania Covid-19 – 7 655 634 tys. zł – odpowiedziało Centrum Informacyjne Rządu (CIR) na pytanie „Rzeczpospolitej”.
– Środki, o których mowa w odpowiedzi, są bardzo duże, niespotykane w historii działania RARS czy wcześniej Agencji Rezerw Materiałowych – mówi „Rz” prof. Grzegorz Gudzbeler z Wydziału Nauk Politycznych UW, specjalista nauk o obronności.
RARS przejął zadania Agencji Rezerw Materiałowych. Rekordowe środki na zakupy rezerw strategicznych mają obecnie dwa cele. 7,655 mld zł jest przeznaczone na Fundusz Przeciwdziałania Covid-19 i tu planowane są zakupy rezerw za ok. 1,5 mld zł. Pozostaje kwota 2,145 mld zł, przeznaczona na pokrycie kosztów działania agencji oraz na zakupy pozostałych rezerw. Ich koszt nasi rozmówcy szacują na ok. 1,9 mld zł (do kwietnia wynosiły jedynie 27,6 mln zł).
Zmiana jest dyktowana pilną potrzebą sprawniejszego reagowania na zagrożenia, „zwłaszcza te, które trudno przewidzieć” – pisze CIR – i uwzględnia aktualną sytuację geopolityczną.
Szczegóły wydatków są jednak niejawne. Co roku w kwietniu ministerstwa uwzględnione w rządowym programie rezerw strategicznych zgłaszają zapotrzebowanie na zapasy, np. resort rolnictwa określa ilość niezbędnego zboża.
– Nie mam pewności, czy środki te nie zostaną przeznaczone również na rozbudowę infrastruktury. Może się to okazać niezbędne w związku ze zmianą zasad dostarczania surowców, zwłaszcza LPG, oraz zwiększeniem ilości gromadzonych zasobów – mówi prof. Gudzbeler i zauważa, że aktualnie przeznaczone środki zaczynają zbliżać się do wartości wynikających z analitycznego podejścia do gromadzenia rezerw w aktualnej sytuacji międzynarodowej.
Jak mówią nam źródła zbliżone do Komisji Europejskiej, RARS gra kluczową rolę w dostarczaniu na Ukrainę paliwa dla rolników i innych zasobów, a współpraca z nimi jest – oczywiście nieoficjalnie – bardzo chwalona za profesjonalizm. Zmianę budżetu do końca maja musi uchwałą zaakceptować Rada Ministrów.
