Cenowa wojna o klientów

– Tesco otwarcie przedstawia akcję jako odpowiedź na działania dyskontów, niemniej jak się przekonaliśmy, obniżki zaproponowane w ramach akcji mieszczą się w standardowym, znanym rynkowi i konsumentom, zakresie cen. Nie są to spektakularne promocje, tym bardziej biorąc pod uwagę zasięg i siłę kampanii reklamowej poprzedzającej całą akcję – mówi Anna Biskup, PR manager Lidl Polska. Zauważa też, że wiele cen, przedstawionych przez konkurenta jako obniżone,  obowiązuje w dyskontach na co dzień i to bez promocji. – Dodatkowo każdego tygodnia obniżamy nawet o 30 proc. ceny kilku do kilkunastu produktów ze stałej oferty – dodaje Biskup.

Niedawno na znaczne obniżki cen zdecydowała się również sieć Żabka, która ofertę kieruje jednak do innego klienta, niż robią to choćby dyskonty. Odzew na akcję wśród innych firm handlowych był natychmiastowy.

– Zwłaszcza największe formaty sklepów walczą dzisiaj o utrzymanie skali obrotów, ponieważ klienci od dłuższego czasu wybierają na zakupy mniejsze sklepy, jak choćby supermarkety czy także dyskonty – dodaje Andrzej Faliński.

Poza zmianami w zwyczajach zakupowych sieci zmagają się także z ograniczeniem wydatków konsumenckich. Ponad 50 proc. ankietowanych wydaje mniej niż rok temu – nie tylko na takie kategorie jak rozrywka czy wizyty w restauracjach, ale również na żywność. Dlatego ten rok będzie zapewne kolejnym po już bardzo trudnym 2012 r., w którym wiele firm zanotuje spadki obrotów. Branża jako całość ma zakończyć 2013 r. ze wzrostem wartości rynku, choć na minimalnym poziomie rzędu 2–3 proc. Jednak gdyby spowolnienie gospodarcze się pogłębiło, wówczas sytuacja w handlu pogorszy się błyskawicznie.

Polski handel ciągle podzielony

Od kilku lat ścisły podział na najpopularniejsze na naszym rynku typy sklepów: dyskonty, supermarkety i hipermarkety – zaczyna się zacierać i aktualny jest tylko w branżowych opracowaniach. Podstawowym kryterium odróżniającym te placówki jest powierzchnia sprzedaży. Dla hipermarketów to co najmniej 2,5 tys. mkw., choć może być nawet kilka razy więcej. Największe sieci na tym rynku to Auchan, Real, Carrefour oraz Tesco. Supermarkety mają do 2,5 tys. mkw., są to m.in. takie sieci jak Alma, Polomarket, Stokrotka. Takie sklepy mają jednak również Tesco i Carrefour. Z kolei dyskonty standardowo mają od kilkuset do 1-1,5 tys. mkw. powierzchni sprzedaży. Na tym rynku działają Aldi, Biedronka, Lidl, Netto. W ich przypadku głównym wyróżnikiem była również ograniczona oferta, złożona głównie z produktów pod marką własną, często sprzedawanych wprost z kartonów czy palet. Jednak ostatnio dyskonty – zwłaszcza Lidl oraz Biedronka – coraz bardziej upodabniają się do supermarketów, rozbudowując ofertę produktów świeżych i pod znanymi na rynku markami. Analitycy mają więc problem, na przykład z firmą Kaufland – z racji wielkości sklepów to raczej hipermarket, ale struktura oferty wskazuje raczej na dyskont. Z kolei resztę rynku klasyfikuje się jako handel tradycyjny, choć tam również wyodrębniają się nowe formaty. Małym sklepom – zarówno samoobsługowym, jak i z tradycyjną ladą – daleko jest choćby do Żabki, która też działa na małych powierzchniach. Można w niej jednak zapłacić rachunki, ale również kupić kawę z ekspresu czy  gorące przekąski, jak hot dogi. Dlatego ta sieć błyskawicznie się rozwija, choć tradycyjnych sklepów co roku znika z rynku kilka tysięcy. —p.m.