Co tam kryzys. Nadchodzą święta

Przedświąteczne szaleństwo ogarnia wszystkich niezależnie od zasobności portfela i zadłużenia w banku. 37 proc. badanych twierdzi, że w grudniu, w porównaniu z tym samym okresem sprzed roku, zwiększyło swoje wydatki, co dziesiąta osoba w sposób znaczący. Przybyło tych, którzy przeznaczą na Boże Narodzenie więcej niż 2500 zł. Takie dane przyniósł sondaż przeprowadzony  w trzech dużych miastach: Łodzi, Poznaniu i Warszawie przez Mazowieckie Centrum Profilaktyki Uzależnień.

– Szał zakupów, który ogarnia także osoby zadłużone, wskazuje na to, że u części Polaków duchowy wymiar świąt jest wypierany przez komercję  – zauważa prof. Mariusz Jędrzejko, kierownik badań, socjolog SGGW.

Jednak te dane wynikają też ze wzrostu cen.

Zastaw się, a postaw

Prawie 6 proc. osób – wskazuje sondaż – zrobi większe zakupy kosztem zwiększenia zadłużenia na karcie kredytowej. Niemal co dziesiąty badany przyznał, że od miesięcy jest stale zadłużony w bankach na kwoty większe niż miesięczna pensja.

– Kryzys powinien być przyczynkiem do ostrożnego gospodarowania pieniędzmi, ale dla polskiej duszy jest on wyzwaniem – tłumaczy prof. Zbigniew Nęcki, psycholog społeczny z UJ. – Chcemy pokazać, że mimo trudnej sytuacji gospodarczej jesteśmy w stanie wydać więcej. Im większy lęk przewd kryzysem, tym bardziej się mu zaprzecza. Trzeba umilić sobie życie, skoro z każdej strony nas straszą – zaznacza.

Średnia – 250 złotych

O m.in. wydatkach i prezentach wypowiedziało się blisko pół tysiąca osób – pracujących i emerytów. Jaki płynie z  ich wypowiedzi wniosek?

Na zakup świątecznych upominków ponad co czwarty badany wyda 0d 200 do 300 zł. Ale 12 proc. osób przeznaczy na nie do 100 zł. Podobny jest odsetek tych, którzy wydadzą ponad tysiąc złotych.

– Podstawowy asortyment świątecznego zestawu się nie zmienił. Polacy chcą mieć choinkę, prezenty dla bliskich i 12 potraw na stole. A że od zeszłego roku wzrosły ceny, to będą musieli na święta wydać więcej – mówi "Rz" dr Leszek Mellibruda, psycholog biznesu. – Dopiero w styczniu przebudzimy się i dojdziemy do wniosku, że z czegoś trzeba będzie zrezygnować, bo za dużo wydało się na święta, a potem sylwestra.

Prof. Jędrzejko podkreśla: – Człowiek odsuwa od siebie to, co mu sprawia problemy, a szuka rzeczy przyjemnych. A tym jest niewątpliwie dawanie innym prezentów. Stąd skłonność do rzucania się w szał zakupów.

Jakie prezenty mają największe wzięcie? Elektronika i kosmetyki – wybiera je co piąty badany. Na dalszych miejscach są biżuteria, zegarki i płyty. Prawie co dziesiąta os0ba kupi bliskim pod choinkę ubrania lub bieliznę. Tylko 4 proc. książkę.

Kto wyda więcej

Prawie 46 proc. Polaków uważa, że ich wydatki będą na podobnym poziomie co zeszłoroczne. Tylko 17 proc. osób ocenia, że wyda mniej.