Rosną przychody branży mleczarskiej

– W tym roku branża mleczarska może liczyć na przychody o 2–3 mld zł wyższe od tych z 2012 roku - mówi „Rz"  Waldemar Broś, prezes Krajowego Związku Spółdzielni Mleczarskich (KZSM).

W ubiegłym roku wartość sprzedaży branży mleczarskiej, po raz pierwszy w historii, sięgnęła 30 mld zł. Rok wcześniej była niższa niemal o 4 mld zł. Wyniki są lepsze, niż spodziewali się mleczarze. Powód? Polskie firmy, które eksportują niemal jedną trzecią swojej produkcji, skorzystały na podwyżkach na światowym rynku. Ceny zaczęły rosnąć wyraźnie w drugiej połowie 2012 r.

Ekonomiści nie spodziewają się, aby dobra passa miała się wkrótce skończyć. Bank BGŻ nie wyklucza, że w pierwszym półroczu w górę mogą iść ceny masła, mleka w proszku i serów. Tanieć mogą  natomiast jogurty, kefiry czy maślanka.  Jednak w drugim półroczu także i one zaczną drożeć.

Sery zdobywają rynek

Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej szacuje, że w 2012 r. sprzedaliśmy za granicę produkty z mleka za niemal 1,45 mld euro. To o 3,5 proc. więcej niż w 2011 roku. W Banku BGŻ zwracają uwagę, że polskim eksporterom sprzyjał dodatkowo kurs złotego. W przeliczeniu na naszą walutę wartość sprzedaży zagranicznej przetworów mleczarskich urosła w  2012 r. o 5 proc.

W ubiegłym roku aż pięciokrotnie urosła zagraniczna sprzedaż Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej Piątnica, producenta najpopularniejszego w Polsce serka wiejskiego.

– Udział  eksportu w naszych przychodach na koniec 2012 r. wyniósł 2,2 proc. wobec 1 proc. rok wcześniej – wylicza Zbigniew Kalinowski, prezes OSM Piątnica.

W 2012 r. przychody tej firmy urosły o 12,5 proc., do 795 mln zł.

Produkty Piątnicy znane są m.in. na Litwie i Łotwie oraz w Estonii. Coraz więcej kupują ich także Rosjanie.

Rosja coraz bardziej otwiera się na polskie produkty z mleka. Ministerstwo Rolnictwa szacuje, że w 2012 roku wyeksportowaliśmy ich tam za niemal 83 mln euro. To o ponad 60 proc. więcej niż w 2011 roku.

– Wyniki eksportowe w Rosji pokazują, że polskie produkty z mleka są w stanie nadal zdobywać zagraniczne rynki i nie są uzależnione od Unii Europejskiej – mówi Broś.

Rosja staje się kluczowym rynkiem dla polskich serów. Jej udział w eksporcie tych produktów wynosi już ok. 12 proc.  Szef KZSM uważa, że w ciągu najbliższych dwóch, trzech lat jest on w stanie się zwiększyć nawet do 20 proc.

Sery do Rosji sprzedaje m.in. Mlekovita. W ubiegłym roku przychody tej czołowej polskiej firmy mleczarskiej, pierwszy raz w jej historii, przekroczyły 3 mld zł. Mlekovita ma 14 sklepów firmowych w obwodzie kaliningradzkim oraz pięć w Moskwie.

Coraz więcej serów i twarogów kupują także Polacy. Firma badawcza Euromonitor International zakłada, że w tym roku przeznaczymy na nie niemal 4,6 mld zł. Trzy lata temu wartość tego rynku była o 500 mln zł niższa. Za cztery lata  wydatki na sery mogą sięgnąć w Polsce 5,3 mld zł.

Jeszcze szybciej rośnie sprzedaż serów długo dojrzewających, zaliczanych do kategorii premium. Ich producentem jest Spomlek. Należy do niego marka Old Poland. W 2012 r. sprzedaż pod nią zwiększyła się o ponad 50 proc. W sumie przychody Spomleku zwiększyły się o 25 proc. i przekroczyły 550 mln zł.

Edward Bajko, prezes Spomleku, zapowiedział w rozmowie z „Rz", że jego firma w ciągu trzech lat chce zdobyć 20 proc. polskiego rynku. Da jej to na nim pierwsze miejsce.

Spomlek szacuje, że ma już w nim około 8 proc. udziałów. Przy dużym rozdrobnieniu rynku daje mu to trzecie miejsce, za Mlekovitą i Mlekpolem.

– Perspektywy dla rynku serów w Polsce są nadal niezwykle obiecujące – uważa Jacek Migrała, dyrektor generalny firmy Hochland Polska. – Ich spożycie w przeliczeniu na mieszkańca jest u nas wciąż niższe niż w Niemczech czy we Francji – dodaje.

Hochland Polska, który w 2012 r. wypracował 673 mln zł przychodów, zamierza m.in. rozwijać ofertę serów topionych.

Sery nie są jedynymi produktami, których jemy mniej niż nasi europejscy sąsiedzi. KZSM szacuje, że przeciętny Polak zjada dziś (w przeliczeniu na mleko) niespełna 200 litrów przetworów mleczarskich. Średnia unijna przekracza 300 litrów. Nieosiągalna jest dla nas Szwecja, gdzie spożycie per capita wynosi niemal 500 litrów.

Przejęcia i inwestycje

Waldemar Broś obawia się jednak, że ze względu na spowolnienie gospodarcze, wzrost bezrobocia i spadek realnych wynagrodzeń w tym roku może się nam nie udać zmniejszyć dystansu do innych krajów UE.

– Dlatego jeszcze bardziej niż do tej pory polskie firmy będą musiały się skupić na zdobywaniu zagranicznych rynków – mówi Waldemar Broś.

Jego zdaniem powinny one bardziej niż do tej pory zawalczyć o rynek azjatycki, m.in. o Chiny. – Spożycie produktów z mleka jest tam wciąż niskie, co daje duże możliwości rozwoju – mówi szef KZSM.