Praludzie grzebali swoich zmarłych

Niezwykłe odkrycie w jaskini zmienia nasze rozumienie tego, co nazywamy człowieczeństwem

Publikacja: 12.09.2015 00:01

Kości osobników nieznanego gatunku spokrewnionego z człowiekiem odkryli w głębokiej jaskini w okolicach Sterkfontein w RPA naukowcy z Uniwersytetu Witwatersrand. Naukowcy nazwali go Homo naledi — od „Jaskini Wschodzącej Gwiazdy", gdzie szczątki zostały odkopane.

Specjaliści pracujący w zespole prof. Lee Begera są przekonani, że kości należały do 15 osobników obojga płci — od dzieci po starców. Łącznie zidentyfikowano dotąd 1500 fragmentów. To jedno z najbogatszych podobnych znalezisk na świecie. W miejscu, gdzie wykopano kości nie znaleziono szczątków innych gatunków. Na kościach Homo naledi nie odkryto również śladów zębów i pazurów, co oznacza, że nie są to pozostałości po uczcie drapieżników.

A to prowadzi do zaskakującej tezy — te prymitywne istoty grzebały swoich zmarłych. Taki rytuał uważany był dotąd za typowo ludzki. Inne gatunki — poza nami i neandertalczykami — nie chowały ciał swoich pobratymców.

- Po wyeliminowaniu innych możliwości uważamy, że Homo naledi celowo i wielokrotnie grzebał swoich zmarłych w ziemi — mówi Lee Berger. — To znaczy, że postrzegali sami siebie jak istoty inne niż reszta gatunków zwierząt. I zapewne reszta świata naturalnego.

Naukowcy odrzucają też hipotezę, że Homo naledi zakopywali ciała aby uchronić przed atakiem padlinożerców. — Wybierali tylko zmarłych własnego gatunku. Gdyby chcieli ukryć się prze hienami zagrzebywaliby w ziemi wszystko, aby nie przywabiać padlinożerców — wyjaśnia Lee Berger.

Nieco kłopotu sprawia naukowcom określenie wieku znaleziska. Normalnie służą do tego porównania warstw geologicznych oraz znajdujące się obok kości zwierzęce zidentyfikowanych gatunków. Tym razem jednak tych wskazówek nie ma — Homo naledi składał do grobu tylko przedstawicieli własnego gatunku, w dodatku groby wykopywał w ziemi, zaburzając w ten sposób warstwy mogące dać odpowiedź na pytanie o wiek.

Naukowcy sądzą jednak, że ten gatunek żył ok. 2,5 — 3 mln lat temu, czyli między Homo habilis, a Homo erectus. Stworzenia te były niewielkie, miały ręce podobne do ludzkich lecz mniej zręczne. Ich czaszki (i mózgi) były zbliżone wielkością do szympansich, a małe zęby przypominały nasze. Również budowa ramion, miednicy i stopy (przystosowanej do chodzenia na dwóch nogach) uzasadniają zaliczenie do rodzaju Homo.

Archeologia
Naukowcy zbadali szkielet rzymskiego gladiatora. Przełomowe wyniki analiz
Archeologia
Naukowcy odkryli kolejne tajemnice denisowian. Co wiemy o kuzynach Homo sapiens?
Archeologia
Przełomowe odkrycie archeologów. „Kwestionuje nasze rozumienie historii ludzkości"
Archeologia
Jakie tajemnice kryje stary żydowski cmentarz na Bródnie?
Archeologia
Czy wiek Stonehenge na pewno jest dobrze określony? Zaskakujące odkrycie naukowców
Materiał Promocyjny
Między elastycznością a bezpieczeństwem