Rzecznik generalny Trybunału Sprawiedliwości UE wypowiedział się w sprawie rozliczenia VAT przez komornika. Pytanie prawne skierował Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. C-499/13).
Trybunał będzie musiał rozstrzygnąć, czy polskie przepisy obarczające komornika sądowego odpowiedzialnością za odprowadzenie VAT od sprzedaży nieruchomości w ramach postępowania egzekucyjnego są zgodne z prawem unijnym. Kwestia ta budzi spore wątpliwości, a konsekwencje błędu przy rozliczeniu z fiskusem mogą być bardzo poważne (pisaliśmy o tym w „Rzeczpospolitej" z 21 sierpnia, „Komornik może stracić zawód przez niejasny VAT").
Zdaniem rzecznika dyrektywa VAT nie sprzeciwia się nałożeniu na komornika obowiązku obliczenia, pobrania i wpłacenia podatku. Podkreślił, że zgodnie z polskimi przepisami sam komornik nie jest osobą zobowiązaną do zapłaty VAT. Jest on jedynie zobowiązany, za pomocą środków dłużnika, z którego majątku prowadzona jest egzekucja, do dokonania zapłaty podatku należnego od niego. W konsekwencji polskie regulacje nie naruszają wymagań określonych w dyrektywie, o ile działający z należytą starannością komornik może ten obowiązek spełnić.
Ponadto zgodnie z dyrektywą państwa członkowskie mogą przewidzieć, że osoba inna niż zobowiązany do zapłaty VAT będzie solidarnie za to odpowiedzialna. Muszą jednak przestrzegać zasady proporcjonalności. Polskie regulacje mogą być uważane za proporcjonalne, jeśli odpowiedzialność komornika jest związana z zachowaniem, jakie można mu osobiście zarzucić. Komornik ponosi więc odpowiedzialność całym swoim majątkiem, o ile wykonanie obowiązku odprowadzenia podatku nie zostaje mu uniemożliwione poprzez działanie podmiotu trzeciego (np. sądu), na które nie ma on żadnego wpływu.