Uzasadnienie wprowadzonych zmian
Informacje na temat wszystkich prowadzonych prac legislacyjnych są zamieszczane na bieżąco na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji w zakładce Rządowy Proces Legislacyjny. Daje to możliwość zgłaszania uwag i propozycji.
Zmiana art. 22 ust. 5 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz.U. z 2016 r. poz.1638) została wprowadzona w wyniku propozycji zgłoszonej w ramach uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania projektu ustawy o zmianie ustawy o działalności leczniczej oraz niektórych innych ustaw. Propozycję zgłosiła Naczelna Rada Lekarska, która postulowała wykreślenie upoważnienia ustawowego do określania jakichkolwiek standardów, podnosząc że stanowi ono "jaskrawe i nieuprawnione wkroczenie władzy ustawodawczej i administracyjnej w autonomiczny obszar nauki i wiedzy". Uwaga ta co do zasady została uwzględniona – wybrano jednak rozwiązanie kompromisowe. W ustawie pozostawiono fakultatywne upoważnienie dla ministra zdrowia do wydania standardów organizacyjnych.
Standardy medyczne a charakter prawny
Zmiana ta ma charakter porządkujący. Została wprowadzona z uwagi na to, że standardy medyczne – jako zbiory rekomendacji (zaleceń), które odnoszą się do określonych działań w obszarze medycyny – nie powinny mieć charakteru prawnego, a co za tym idzie nie powinny stanowić bezwzględnie obowiązującego prawa. Standardy postępowania medycznego to zbiory rekomendacji, które odnoszą się w szczególności do działań diagnostyczno-terapeutycznych, zapobiegawczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych. Najczęściej opracowywane są w formie zaleceń, wytycznych lub rekomendacji przez towarzystwa naukowe oraz zespoły ekspertów w poszczególnych dziedzinach medycyny. Jako schematy postępowania oparte na aktualnej wiedzy medycznej i tworzone zgodnie z zasadami medycyny opartej na dowodach naukowych (ang. Evidence Based Medicine) stanowią ważne wskazówki w codziennej praktyce medycznej, ale nie powinny stanowić bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa.
Uprawnienie do wydawania obwieszczeń
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, który został przekazany do Sejmu (druk nr 1098), przewiduje przyznanie ministrowi zdrowia uprawnienia do ogłaszania – ale w drodze obwieszczenia – wytycznych lub zaleceń postępowania dotyczących diagnostyki i leczenia w poszczególnych dziedzinach medycyny, opracowanych przez towarzystwa naukowe o zasięgu krajowym, zrzeszające specjalistów w danej dziedzinie medycyny.
Kiedy wejdą w życie nowe przepisy
Dotychczasowe rozporządzenie będzie obowiązywało do czasu wejścia w życie nowego aktu wykonawczego, jednak nie dłużej niż do 31 grudnia 2018 r. Do tego czasu resort przeanalizuje obecne przepisy i wykorzysta je przy tworzeniu nowego standardu organizacyjnego. Nowe rozporządzenie nie będzie zawierało przepisów dotyczących stosowania procedur medycznych. Tworzenie szczegółowego opisu procedur medycznych powinno pozostać w gestii towarzystw naukowych.
Działania, które podejmujemy, zmierzają do uporządkowania kwestii dotyczących wydawania i stosowania wytycznych lub zaleceń postępowania dotyczących diagnostyki i leczenia oraz organizacji opieki.