Nowe pomysły na gospodarkę odpadami komunalnymi: koniec monopolu RIPOK

Ministerstwo Środowiska chce, by odpady komunalne można było wozić nawet na drugi koniec Polski. Samorządy ostrzegają: wylądują w rowach i lasach.

Aktualizacja: 21.03.2019 09:33 Publikacja: 21.03.2019 08:36

Nowe pomysły na gospodarkę odpadami komunalnymi: koniec monopolu RIPOK

Foto: Fotorzepa, Robert Gardziński

Rząd gorączkowo szuka możliwości ograniczenia kosztów gospodarki odpadami komunalnymi. Właśnie przedstawił kolejną, trzecią już, wersję projektu zmian do ustawy śmieciowej. Dzięki niej opłaty za śmieci mają przestać rosnąć. Samorządy uważają, że będzie odwrotnie.

Czytaj także: Odpady: gminy nie będą musiały odbierać śmieci z biurowców, hoteli, restauracji

Wolna wola właściciela

Ministerstwo Środowiska proponuje, by tak jak dziś gminy mogły wprowadzić na swoim terenie system odbioru odpadów z nieruchomości niezamieszkanych. Są to m.in. restauracje, hotele, biurowce, sklepy. Nowością jest, że ich właściciele będą sami decydować, czy chcą przystąpić do tego systemu komunalnego (jeżeli powstanie) czy nie.

To już trzecia propozycja ministerialna. Pierwsza nakładała na gminy obowiązek odbioru śmieci z nieruchomości niezamieszkanych. W drugiej wycofano się z tego pomysłu. Na trzeciej samorządy nie zostawiają suchej nitki. Według nich doprowadzi ona do zwiększenia, a nie do zmniejszenia kosztów odbioru śmieci.

– To absurd – kwituje Leszek Świętalski ze Związku Gmin Wiejskich RP.

– Gmina, organizując swój system odbioru odpadów, bierze pod uwagę koszty oraz liczbę nieruchomości na swoim terenie. I co ma zrobić, jeśli kalkulacja będzie gotowa, zorganizuje przetarg, wyłoni firmę odbierającą odpady, a właściciele nieruchomości zaczną rezygnować z komunalnego systemu gospodarki odpadami? – pyta Świętalski. – Poza tym już dziś wiele gmin ma dobrze funkcjonujący system odbioru śmieci z nieruchomości niezamieszkanych. Jest ryzyko, że po zmianach wielu właścicieli zrezygnuje, a wtedy również opłaty za śmieci pójdą w górę – dodaje.

Prawnicy zwracają uwagę na jeszcze jeden problem.

– System odpadów komunalnych nigdy nie będzie konkurować z firmami prywatnymi. Te mają odebrać odpady i je przetworzyć. Rola gmin jest inna: muszą jeszcze wspierać edukację, likwidację dzikich wysypisk – wyjaśnia Maciej Kiełbus, partner w Kancelarii Prawnej dr Krystian Ziemski, Partners.

Koniec monopolu

Projekt likwiduje monopol RIPOK (instalacji przetwarzających odpady). Dziś niesegregowane (zmieszane) odpady komunalnych można wozić tylko do RIPOK województwa, na którego terenie wytworzono śmieci.

Projekt zezwala również na otwieranie na rynku małych firm przetwarzających odpady. Dzięki temu ma być większa konkurencja. Likwidacja monopolu jest ostro krytykowana.

– Wyższe będą koszty transportu odpadów komunalnych. Jak grzyby po deszczu zaczną się pojawiać dzikie wysypiska – ostrzega Leszek Świętalski.

– Rozumiem intencję Ministerstwa Środowiska. W wielu rejonach Polski RIPOK nie mają konkurencji. Nie są w stanie również przerobić wszystkich odpadów – tłumaczy Maciej Kiełbus. – Samo ministerstwo jest winne tej sytuacji. Narzuciło w wojewódzkich planach odpadów bardzo małe ilości śmieci, jakie mogą przetwarzać. Spokojnie mogły zamiast np. 30 tys. ton przerobić 60 tys. Tylko ministerstwo musi dać zielone światło. A wciąż go nie ma. Gdy natomiast chodzi o monopol, spokojnie wystarczyłyby dwie instalacje w regionie ze sobą rywalizujące – podkreśla.

Związek Miast Polski myśli podobnie.

– Na rynku nie brakuje dużych RIPOK. Wiele z nich wybudowały samorządy przy udziale środków unijnych. Są one w stanie przetwarzać o wiele więcej odpadów, niż robią to dziś. Trzeba jednak dać im szansę – mówi Marek Wójcik ze Związku Miast Polskich.

Etap legislacyjny: Komisja Prawnicza

Rząd gorączkowo szuka możliwości ograniczenia kosztów gospodarki odpadami komunalnymi. Właśnie przedstawił kolejną, trzecią już, wersję projektu zmian do ustawy śmieciowej. Dzięki niej opłaty za śmieci mają przestać rosnąć. Samorządy uważają, że będzie odwrotnie.

Czytaj także: Odpady: gminy nie będą musiały odbierać śmieci z biurowców, hoteli, restauracji

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
Słynny artykuł o zniesławieniu ma zniknąć z kodeksu karnego
Prawo karne
Pierwszy raz pseudokibice w Polsce popełnili przestępstwo polityczne. W tle Rosjanie
Podatki
Kiedy ruszy KSeF? Ministerstwo Finansów podało odległy termin
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Podatki
Ministerstwo Finansów odkryło karty, będzie nowy podatek. Kto go zapłaci?
Materiał Promocyjny
Co czeka zarządców budynków w regulacjach elektromobilności?