Jutro Sąd Najwyższy zbada pierwszą skargę nadzwyczajną

We wtorek Sąd Najwyższy po raz pierwszy zbada skargę nadzwyczajną. Chodzi o dwa sprzeczne orzeczenia spadkowe w rodzinie rolników. Skargę wniósł Rzecznik Praw Obywatelskich.

Aktualizacja: 25.03.2019 18:34 Publikacja: 25.03.2019 17:05

Jutro Sąd Najwyższy zbada pierwszą skargę nadzwyczajną

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek

Jak informuje Biuro RPO, Rzecznik występuje ze skargami nadzwyczajnymi (dotychczas złożył ich 6), gdy jest to niezbędne dla ochrony konstytucyjnych praw i wolności obywateli. Rozstrzyga je nowo utworzona Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych.

Czytaj też:

Skargi nadzwyczajne: powoli kształtuje się trend

Tysiące wniosków, ale mało skarg nadzwyczajnych do Sądu Najwyższego

Skarga, którą we wtorek zajmie się SN dotyczy orzeczeń spadkowych. Do rodziny rolników przyszło zawiadomienie z sądu o postępowaniu spadkowym po zmarłej. Zdziwili się, bo „przecież już pięć lat temu sąd ustalił spadek po mamie". Nie zareagowali na dosyć skomplikowane prawnicze pismo. Sąd rozstrzygnął sprawę, nie biorąc pod uwagę, że wcześniej zapadło już postanowienie o spadku. Teraz jedno z dzieci zmarłej próbuje je zmienić na swoją korzyść. Dopiero po kilku latach reszta rodzeństwa od notariusza dowiedziała się, że gospodarstwo rodziców zostało odziedziczone inaczej niż sądzą.

- Dwa sprzeczne postanowienia spadkowe skomplikowały ich sytuację, stwarzając stan niepewności prawnej. W efekcie nie mogą uregulować spraw majątkowych na wypadek śmierci ojca. Winne są dwa sprzeczne, wydane w odstępie kilku lat, postanowienia spadkowe - podkreśla RPO.

Aby wybrnąć z impasu pozostało tylko złożenie skargi nadzwyczajnej, co Rzecznik uczynił w sierpniu 2018 r. Wniósł, aby SN uchylił postanowienie Sądu Rejonowego w B. z 2000 r., a ponowny wniosek jednego ze spadkobierców został odrzucony z powodu prawomocnego rozpoznania tej samej sprawy przez ten sam sąd już w 1995 r.

Zdaniem Adama Bodnara sąd w 2000 r. dopuścił się naruszenia zasad zaufania do państwa oraz bezpieczeństwa prawnego, wywodzonych z art. 2 Konstytucji; prawa do dziedziczenia (art. 64 ust. 1 i 2 Konstytucji) i prawa do sądu (art. 45 ust. 1 Konstytucji). Doszło też do naruszenia prawa procesowego. Sąd powinien był bowiem odrzucić wniosek o nabycie spadku, jeżeli sprawa taka została już prawomocnie rozpoznana.

Do Biura RPO wpłynęły dotychczas 3464 wnioski o wystąpienie ze skargą nadzwyczajną. Najwięcej dotyczyło spraw karnych (1629), cywilnych (994) oraz z zakresu prawa pracy (440). Wprowadzenie skargi nadzwyczajnej spowodowało dodatkowe obciążenie Biura RPO, bez zwiększenia jego finansowania.

Instytucja skargi nadzwyczajnej została wprowadzona ustawą z  8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym, która weszła w życie 3 kwietnia 2018 r. Możliwość składania skarg nadzwyczajnych mają Prokurator Generalny, Rzecznik Praw Obywatelskich oraz, w zakresie swojej właściwości, Prezes Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, Rzecznik Praw Dziecka, Rzecznik Praw Pacjenta, Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego, Rzecznik Finansowy i Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Skarga nadzwyczajna może być wniesiona od prawomocnego orzeczenia sądu powszechnego lub sądu wojskowego kończącego postępowanie w sprawie, jeżeli jest to konieczne dla zapewnienia praworządności i sprawiedliwości społecznej i:


- orzeczenie narusza zasady lub wolności i prawa człowieka i obywatela określone w Konstytucji,


- orzeczenie w sposób rażący narusza prawo przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie,


- zachodzi oczywista sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego,


a orzeczenie nie może być uchylone lub zmienione w trybie innych nadzwyczajnych środków zaskarżenia.

Jak informuje Biuro RPO, Rzecznik występuje ze skargami nadzwyczajnymi (dotychczas złożył ich 6), gdy jest to niezbędne dla ochrony konstytucyjnych praw i wolności obywateli. Rozstrzyga je nowo utworzona Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych.

Czytaj też:

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe