Administracja rządowa przejmuje wiele zadań samorządu

Administracja rządowa przejmuje wiele zadań, np. nadzór sanitarny i budowlany oraz miliony złotych. Taka centralizacja oznacza marginalizację gmin.

Aktualizacja: 13.10.2016 12:05 Publikacja: 13.10.2016 08:24

Administracja rządowa przejmuje wiele zadań samorządu

Foto: 123RF

W kolejnych projektach ustaw rząd odbiera samorządom zadania i pieniądze. Zdaniem ekspertów to pogorszy ich sytuację i utrudni im funkcjonowanie.

– Przyszłość samorządu rysuje się w czarnych barwach – mówi Grzegorz Kubalski, dyrektor biura Związku Powiatów Polskich. – Wszystko dlatego, że zamiast dyskutowanego pod koniec ubiegłej kadencji Sejmu kolejnego etapu reformy samorządowej mamy do czynienia z recentralizacją państwa – wyjaśnia.

Przejmowanie zadań...

– Nowelizacja ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej ustanawia organy tej inspekcji częścią niezespolonej administracji rządowej. Z kolei nowelizacja prawa o ruchu drogowym przewiduje odebranie starostom nadzoru nad stacjami kontroli pojazdów oraz diagnostycznymi – wylicza Grzegorz Kubalski.

Ale to jeszcze nie wszystko.

Projekt nowego kodeksu urbanistycznego przewiduje bowiem likwidację powiatowych inspektorów nadzoru budowlanego i utworzenie na ich miejsce inspektorów okręgowych jako części administracji rządowej. Nawet decyzja, jak segregować odpady, ma zapadać na szczeblu centralnym, a nie w gminach. Z kolei kuratorzy zyskają większy nadzór nad szkołami.

...i dochodów

Pozbawienie samorządów zadań i kompetencji wiąże się z utratą dochodów.

Odebranie powiatom nadzoru nad stacjami kontroli ma dać budżetowi centralnemu 24,5 mln zł oszczędności w ciągu 10 lat. – Jest to kwota, którą administracja rządowa „wsparła" w ciągu ostatnich 10 lat powiaty w realizacji tego zadania – wyjaśnia Kubalski.

Zgodnie z projektem nowego prawa wodnego wydawanie pozwoleń wodnoprawnych przejmie od samorządów (głównie powiatów) nowe Przedsiębiorstwo Państwowe „Wody Polskie". Oznacza to, że do samorządów trafi 6 mln zł rocznie mniej z tytułu niepobranej opłaty skarbowej. Ich dochody obcina też projekt ustawy o Polskiej Służbie Geologicznej. Powiaty stracą wpływy z tzw. opłaty węglowodorowej. A gminy część dochodów z pobieranych opłat m.in. za działalność dotyczącą poszukiwania, rozpoznawania złóż kopalin, ich wydobywania, magazynowania surowców, odpadów.

– Wejście w życie tej ustawy spowoduje spadek dochodów gmin górniczych łącznie o 720 mln zł w ciągu 10 lat – wskazuje Andrzej Porawski, dyrektor biura Związku Miast Polskich. – Pieniądze te przejmie nowy urząd – dodaje.

Zmiany w zatrudnieniu

Odebranie kompetencji, zadań i dochodów będzie musiało się wiązać z koniecznością zwalniania pracowników samorządowych.

Część z nich znajdzie zatrudnienie w nowo tworzonej administracji rządowej. Już w maju br. Mariusz Gajda, wiceminister środowiska, zapowiedział, że dobrze wyszkoleni pracownicy powiatów z pewnością znajdą pracę w nowo tworzonym Przedsiębiorstwie Państwowym Wody Polskie.

Należy się zatem spodziewać, że wyszkoleni w samorządach fachowcy znajdą także pracę w Polskiej Służbie Geologicznej czy scentralizowanym nadzorze budowlanym.

– Dla samorządów to i tak będą koszty związane np. z wypłatą odpraw zwalnianym urzędnikom – wskazuje Andrzej Porawski.

Masz pytanie, wyślij e-mail do autora: m.cyrankiewicz@rp.pl

Opinia

Marek Olszewski, przewodniczący Związku Gmin Wiejskich RP

Samorządność budowana od 27 lat jest jednym z największych osiągnięć polskiej transformacji. Przekazanie kompetencji zgodnie z zasadą subsydiarności na jak najniższy poziom wpłynęło na poprawę jakości życia mieszkańców, zmieniło infrastrukturę komunalną, przestrzeń publiczną, jakość funkcjonowania instytucji będących najbliżej obywateli. Niestety, w ostatnim czasie obserwujemy zwrot ku centralizacji państwa. Następuje stopniowe przenoszenie kompetencji samorządów z powrotem do administracji rządowej. Może to wpłynąć na pogorszenie możliwości wykonywania zadań publicznych przez gminy, powiaty i województwa. Dlatego ZGW RP wraz z czterema korporacjami samorządowymi pracuje nad porozumieniem o zacieśnieniu współpracy w przeciwdziałaniu metodom, które zmierzają do ponownej centralizacji państwa.

W kolejnych projektach ustaw rząd odbiera samorządom zadania i pieniądze. Zdaniem ekspertów to pogorszy ich sytuację i utrudni im funkcjonowanie.

– Przyszłość samorządu rysuje się w czarnych barwach – mówi Grzegorz Kubalski, dyrektor biura Związku Powiatów Polskich. – Wszystko dlatego, że zamiast dyskutowanego pod koniec ubiegłej kadencji Sejmu kolejnego etapu reformy samorządowej mamy do czynienia z recentralizacją państwa – wyjaśnia.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów