- Pracownik zatrudniony w starostwie powiatowym na stanowisku urzędniczym założył własną działalność gospodarczą, w ramach, której świadczyć będzie usługi komputerowe. Nie jest objęty ustawą antykorupcyjną. Czy na taką działalność musi uzyskać zgodę swojego pracodawcy?
Pracownik samorządowy, co do zasady nie musi uzyskiwać zgody przełożonego na podjęcie zajęcia zarobkowego, w tym działalności gospodarczej. Musi tylko pamiętać, że zgodnie z art. 30 ustawy o pracownikach samorządowych (dalej uops) nie może wykonywać zajęć pozostających w sprzeczności lub związanych z zajęciami, które wykonuje w ramach obowiązków służbowych, wywołujących uzasadnione podejrzenie o stronniczość lub interesowność oraz zajęć sprzecznych z obowiązkami wynikającymi z ustawy (patrz pytanie wyżej).
Ustawodawca, mimo, że nie wymaga uzyskiwania zgody na prowadzenie działalności gospodarczej przez pracowników samorządowych, wymaga jednak złożenia oświadczenia o jej prowadzeniu. Tak wynika z art. 31 uops, zgodnie, z którym pracownik samorządowy zatrudniony na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym stanowisku urzędniczym, jest obowiązany złożyć oświadczenie o prowadzeniu działalności gospodarczej. W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej taki pracownik obowiązany jest też określić jej charakter. Musi również informować (składać odrębne oświadczenia) w przypadku każdorazowej zmiany tego charakteru.
Ustawa o pracownikach samorządowych określa też terminy, w jakich oświadczenie o prowadzeniu działalności gospodarczej powinno trafić do kierownika jednostki, w której pracownik prowadzący tę działalność jest zatrudniony. Samorządowiec ma obowiązek złożyć je w terminie 30 dni od dnia podjęcia działalności gospodarczej lub zmiany jej charakteru.
Jak należy rozumieć pojęcie „podjęcie działalności gospodarczej" wyjaśnił NSA w wyroku z 25 października 2006 r. (II GSK 179/06) stwierdzając, że zgłoszenie i wpis do ewidencji działalności gospodarczej stanowi tylko podstawę rozpoczęcia działalności gospodarczej w rozumieniu jej legalizacji i nie jest zdarzeniem ani czynnością utożsamianą z podjęciem takiej działalności. Z tego powodu wpisowi nadawano charakter deklaratoryjny (potwierdzający), a nie konstytutywny. Nie kreował on również bytu prawnego przedsiębiorcy. Określanie przez samego przedsiębiorcę daty rozpoczęcia działalności gospodarczej wpisywanej do ewidencji powodowało istnienie domniemania faktycznego, że z tą datą działalność gospodarcza została podjęta i była prowadzona aż do czasu jej wykreślenia z ewidencji. Domniemanie faktyczne ma znaczenie dowodowe i może być obalone. W takiej sytuacji ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która wywodzi z niego skutki prawne.
