Korupcja. Wysyp czarnych owiec

Dyrektorka szkoły policealnej w Białymstoku brała łapówki za przyznawanie comiesięcznych premii kadrze pedagogicznej, za awanse i nagrody dla nauczycieli. Swoją cenę miało u niej także przedłużanie umów o pracę czy posady dla nowych pracowników.

Łapówki miały sięgać od 10 proc. do nawet połowy wartości nauczycielskiej gratyfikacji. Razem uzbierało się kilkadziesiąt tysięcy złotych.

Lekarz z Rybnika brał pieniądze za wypisywanie lewych zwolnień. – Kwoty były niewielkie, do 50 zł, przyjmował także alkohol. Za to proceder miał masowy charakter – mówi Tadeusz Żymełka, rybnicki prokurator rejonowy.

Diagności na Dolnym Śląsku za łapówki co najmniej kilkadziesiąt razy załatwili fikcyjne przeglądy pojazdów. Kierowcy, a i to nie wszyscy, tylko przynosili do stacji diagnostycznej dowód rejestracyjny, by dostać pieczątkę.

To historie z pierwszego półrocza tego roku. Niemal banalne. – Korupcyjka – mówi o takich sprawach jeden z prokuratorów. Problem w tym, że liczba ujawnionych tego rodzaju przestępstw w ciągu zaledwie roku zwiększyła się czterokrotnie.

W pierwszym półroczu 2016 roku – jak wynika z danych Komendy Głównej Policji dla „Rzeczpospolitej" – stwierdzono 3808 przestępstw tzw. biernej korupcji, czyli przyjęcia korzyści majątkowych lub osobistych. To o niemal 3 tys. więcej niż w tym samym okresie 2015 r. i o 1,8 tys. więcej niż w całym ubiegłym roku (wtedy wyniosła 2049).

Najbardziej wzrosła liczba przestępstw z art. 228 § 3, dotyczących przyjęcia korzyści „za zachowanie stanowiące naruszenie przepisów prawa" – z 373 w pierwszym półroczu zeszłego roku do 2645 w tym samym okresie roku obecnego.

W praktyce chodzi o wszelkie sytuacje, w których funkcjonariusz publiczny bierze łapówkę np. za wydanie dokumentu poświadczającego nieprawdę – mogą to być różnego rodzaju zaświadczenia, za decyzję o umorzeniu podatku czy np. zachowanie dla siebie informacji o przestępstwie, które powinno się zgłosić organom ścigania.

To m.in. przypadek dolnośląskich diagnostów czy lekarza z Rybnika.

Za takie przestępstwa grozi podwyższona kara – do dziesięciu lat pozbawienia wolności, czyli o dwa lata więcej niż za zwykłą korupcję (czyli za przyjęcie korzyści w związku z pełnieniem funkcji publicznej, co miała uczynić dyrektorka z Białegostoku).

Znacznie mniej przypadków, bo 53, dotyczyło uzależniania wykonania czynności od otrzymania łapówki.