Urzędnicy sprawdzą czy był podatek od spadku

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie uwzględnił skargę podatniczki, której fiskus odmówił wydania zaświadczenia w sprawie podatku spadkowego. I choć zgodził się, że urzędnicy w postępowaniu zaświadczeniowym zajmują się potwierdzaniem określonej sytuacji prawnej, to nie mogą się uchylać od ustosunkowania się do niej.

Podatku nie będzie

Kobieta w styczniu 2019 r., wystąpiła do naczelnika urzędu skarbowego o wydanie jej zaświadczeń, że podatek od spadków i darowizn po jej zmarłych rodzicach się nie należy. A to dlatego, że upłynął termin przedawnienia.

Do wniosków podatniczka dołączyła kopie odpisu postanowień sądu z kwietnia i października 2013 r., stwierdzających nabycie spadku. Co istotne do momentu wystąpienia z wnioskami o wydanie zaświadczeń nie dokonała zgłoszeń nabycia spadków po swoich rodzicach, jak również nie złożyła zeznania podatkowego SD-3.

Fiskus odmówił wydania zaświadczeń. Wskazał, że w spornej sprawie bez wątpienia nie doszło do zapłaty podatku. Spadkobierczyni nie mogła też skorzystać z nielimitowanego zwolnienia dla tzw. zerowej grupy z uwagi na niezgłoszenie nabycia spadku w terminie.

Urzędnicy nie dopatrzyli się też w sprawie podstaw do przedawnienia w rozumieniu art. 68 ordynacji podatkowej. W obu przypadkach momentem powołania się przez podatniczkę na fakt nabycia spadków, jest złożenie przez nią wniosków o wydanie stosownych zaświadczeń. To miało zaś miejsce w styczniu 2019 r. W konsekwencji prawo do wydania decyzji ustalającej zobowiązania nie uległo przedawnieniu.

Kobieta nie dawała za wygraną. Zauważyła, że fiskus już w 2013 r. dysponował odpisami postanowień stwierdzających nabycia spadków. Tak więc to w tym roku powstały obowiązki podatkowe. W jej ocenie pięcioletni termin do wydania decyzji ustalających zobowiązania podatkowe, w momencie składania wniosków o wydanie zaświadczeń, co miało miejsce w styczniu 2019 r., już upłynął. Wobec tego zaświadczenia o żądanej treści powinny były zostać wydane.

Rzeszowski WSA uwzględnił jej skargę. Przypomniał, że zaświadczenie potwierdza stan faktyczny lub prawny istniejący w dniu jego wydania, a przy tym wydaje się go w granicach żądania wniosku. Fiskus ustosunkowując się do każdego wniosku zobowiązany jest odnieść się do niego, w oparciu o posiadane lub dostępne dla niego dane.

WSA zgodził się z fiskusem, że w postępowaniu o wydanie zaświadczenia nie ma miejsca na rozstrzyganie o konkretnych prawach i obowiązkach, a także tworzenie określonej sytuacji prawnej. Niemniej jednak zdaniem sądu w jego ramach fiskus nie może się uchylać od ustosunkowania się do określonej sytuacji prawnej, co do której posiada wystarczające informacje.

Sąd wytknął fiskusowi, że jego twierdzenia są wewnętrznie sprzeczne. Z jednej strony twierdzi bowiem, że niedopuszczalnym było rozważanie, jako merytorycznej, kwestii przedawnienia prawa do ustalenia zobowiązań podatkowych. Z drugiej zaś przyznaje, że miał do tego prawo.

Potrzebna ocena

Zdaniem WSA urzędnicy mylą się też, że możliwość rozważenia kwestii m.in. upływu terminu do wydania decyzji, zachodzi jedynie w postępowaniach wymiarowych. Sąd zauważył, że skarżąca wystąpiła o wydanie zaświadczeń, bo w jej ocenie, prawo do ustalenia zobowiązań podatkowych wygasło na skutek upływu terminu przedawnienia. I nie można wymagać od niej aby występowała o wszczęcie tego rodzaju postępowań, skoro konsekwentnie utrzymuje ona, że nie jest to zasadne. Sąd podkreślił, że fiskus musi w sposób wyraźny i jednoznaczny zająć stanowisko w sprawach żądań skarżącej, odnosząc się m.in. do kwestii ewentualnego prowadzenia postępowań w przedmiocie ustalenia zobowiązań podatkowych. Dopiero wówczas możliwa będzie ocena jego, pod kątem zgodności z prawem. Wyrok nie jest prawomocny.

Sygnatura akt: I SA/Rz 333/19

Podatki Podatek od Spadków i Darowizn Spadki Darowizny

Podatku nie będzie

Pozostało 91% artykułu

2 / 3

artykułów

Czytaj dalej. Subskrybuj