Rząd kupił "Damę z gronostajem"

To ułamek rzeczywistej wartości dóbr przejętych przez państwo. Bo szacunek przeprowadzony przez rzeczoznawców opiewa na 8 mld zł. Z kolei prof. Jan Święch, przewodniczący Rady Muzeum Narodowego w Krakowie, które kolekcję oraz nieruchomości właśnie przejmuje, ich wartość szacuje na 10 mld zł.

Majątek kupiony przez Skarb Państwa obejmuje około 86 tys. obiektów muzealnych i ok. 250 tys. bibliotecznych, ponadto budynki znajdujące się na Starym Mieście w Krakowie. Najbardziej znane dzieła zbioru to „Dama z gronostajem" Leonarda da Vinci oraz „Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem" Rembrandta. W kolekcji są też m.in. dzieła Rembrandta, Augusta Renoira, Albrechta Dürera.

Umowa zawarta w czwartek pomiędzy przedstawicielami Fundacji XX Czartoryskich (parafowali ją fundator książę Adam Karol Czartoryski-Borbon oraz członkowie zarządu Jan Lubomirski-Lanckoroński i Maciej Radziwiłł) a wicepremierem prof. Piotrem Glińskim obejmuje też ewentualne roszczenia związane z odzyskanymi w przyszłości, a dzisiaj uznanymi za zaginione dziełami sztuki. Ich lista obejmuje ok. 840 pozycji, w tym jeden z najbardziej poszukiwanych obrazów na świecie „Portret młodzieńca" Rafaela Santiego.

Dlatego przedstawiciele Fundacji utrzymują, że książę Czartoryski podpisał umowę sprzedaży i darowizny. Urzędnicy zapłacili za przejęcie wszystkich muzealiów i nieruchomości 100 mln euro (równowartość ok. 450 mln zł). Pieniądze te trafią na konto Fundacji XX Czartoryskich.

Akt podpisania umowy niewątpliwie stał się wydarzeniem kulturalnym roku. Uroczystość w świetle fleszy odbyła się na Zamku Królewskim w Warszawie. Obserwowali ją przedstawiciele rządu, m.in. wicepremierzy Mateusz Morawiecki i Jarosław Gowin, a także ministrowie, parlamentarzyści, przedstawiciele świata kultury, duchowieństwa i rodów arystokratycznych. Mistrzynią ceremonii była aktorka Małgorzata Kożuchowska.

– Wykonując formułowane od wielu lat postulaty środowiska polskich muzealników, historyków sztuki, wypełniona zostaje wola księżnej Czartoryskiej, by zbiory stały się nie tylko duchową, ale rzeczywistą własnością narodu – mówił wicepremier Piotr Gliński.

Mateusz Morawiecki przypomniał, że kolekcję stanowi „prawdziwy gwiazdozbiór dzieł sztuki". – Symbolicznie stała się ona własnością całego narodu – dodał wicepremier Morawiecki.

– Od 1991 r. z sukcesem starałem się zaprezentować na świecie „Damę z gronostajem", promując polską sztukę i zachęcając ludzi na całym świecie do tego, aby odwiedzili resztę kolekcji i resztę zbiorów w Polsce – mówił wzruszony książę Adam Karol Czartoryski.

W czasie uroczystości pojawił się też wątek polityczno-kulturalny. Wicepremier Gliński dziękował ze możliwość dopięcia sprawy Jarosławowi Kaczyńskiemu oraz premier Beacie Szydło, wicepremierowi Morawieckiemu i byłemu ministrowi finansów Pawłowi Szałamasze. Dziękował też oponentom politycznym („zainteresowani wiedzą, o kogo chodzi" – powiedział) za to, że nie wykorzystywali w bieżącej grze politycznej sprawy sprzedaży kolekcji. – Mam nadzieję, że Polska ponownie pokocha „Damę", oby łagodziła ona obyczaje – dodał.

Obiekty kupione w czwartek przez państwo zostały przekazane do Muzeum Narodowego w Krakowie. Od początku lat 90. Fundacja XX Czartoryskich eksponowała część kolekcji muzeum, ale od sześciu lat z powodu remontu obiektu nie była w całości pokazywana. Wicepremier Gliński zapowiedział, że znajdą się pieniądze na zakończenie remontu placówki.

Niejako w tle tego wydarzenia resort kultury kupił za 29 mln zł dla Muzeum Narodowego w Krakowie budynek po byłym hotelu Cracovia. Wykupił też od przedwojennych właścicieli zamek w Gołuchowie za 20 mln zł. Stał się on częścią Muzeum Narodowego w Poznaniu.

Rząd Premier Rzeczypospolitej Jarosław Gowin Piotr Gliński Mateusz Morawiecki

Pozostało 81% artykułu