"Poprosił ponadto ministra o przedstawienie wyników konkursów już rozstrzygniętych w 2018 r. - ze wskazaniem działalności wygrywających podmiotów, która uzasadnia przyznanie im środków z Funduszu Sprawiedliwości" - czytamy na stronie RPO.
Wyjaśnienie Ministerstwa Sprawiedliwości
Celem Funduszu Sprawiedliwości jest realna pomoc tym, którzy doznali krzywdy albo nieszczęścia. I zadania te Fundusz wypełnia sumiennie. Po raz pierwszy od jego utworzenia tak duże pieniądze - od 2017 r. 160 mln zł - tak szeroko trafiają do osób rzeczywiście pokrzywdzonych i służą zapobieganiu nieszczęść.
Fundusz rozporządza pieniędzmi, które sądy zasądzają od sprawców przestępstw. Środki te – pochodzące z kieszeni ludzi, za sprawą których stała się komuś krzywda – zaczęły czynić wyłącznie dobro. Wspomagają pokrzywdzonych w wypadkach i wskutek innych przestępstw, służą organizowaniu dla nich pomocy psychologicznej i prawnej, są to również środki, które mają zapobiegać przestępstwom, tak by ból i nieszczęście dotykały jak najmniejszą grupę ludzi.
Ministerstwo Sprawiedliwości oświadcza, że wszystkie środki z Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej – Funduszu Sprawiedliwości - zgodnie z przepisami ustawy, Kodeksu karnego wykonawczego oraz rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości – są przeznaczane wyłącznie na pomoc osobom pokrzywdzonym przestępstwami, ich rodzinom oraz świadkom, na działania prewencyjne i przeciwdziałanie przyczynom przestępczości oraz pomoc postpenitencjarną.
Działalność Funduszu Sprawiedliwości jest transparentna, jawna i powszechnie dostępna, a zasady przyznawania dotacji, szczegółowe warunki ogłaszanych konkursów czy naborów wniosków, a także listy beneficjentów konkursów wraz z przyznanymi sumami są publicznie prezentowane na stronach internetowych Ministerstwa Sprawiedliwości oraz w licznych komunikatach udostępnianych mediom.
Dotyczy to także wsparcia ze środków Funduszu Sprawiedliwości dla fundacji Lux Veritatis, Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu, Ochotniczych Straży Pożarnych czy CBA, co do których Rzecznik Praw Obywatelskich ma wątpliwości, czy działalność tych podmiotów uzasadniała przyznanie im środków z państwowego funduszu.
Ministerstwo Sprawiedliwości wyraża zaskoczenie, że Rzecznik Praw Obywatelskich swoje „wątpliwości” powziął – jak sam przyznaje – na podstawie doniesień medialnych, m.in. tygodnika „Nie” pod redakcją Jerzego Urbana, a pominął kwestie obowiązku realizacji zadań Funduszu, czyli działań prewencyjnych zapobiegających przestępczości.
Ministerstwo Sprawiedliwości wyjaśnia, że dotacje dla Fundacji Lux Veritatis i Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej udzielono na podstawie wyników otwartego konkursu ofert. W konkursie tym beneficjentami wsparcia z Funduszu Sprawiedliwości zostało kilkadziesiąt podmiotów, z których część otrzymało wyższe dotacje. Wśród ofert, które nie uzyskały w postępowaniu konkursowym wymaganej minimalnej liczby punktów, znalazły się także inne oferty zgłoszone przez fundację i toruńską szkołę.
Fundacja Lux Veritatis od kilkunastu lat prowadzi programy edukacyjne m.in. w szkołach, gdzie ostrzega dzieci i młodzież przed narkomanią. Dotację z Funduszu Sprawiedliwości przyznano fundacji na kolejne podobne programy prewencyjne, które mają przeciwdziałać przestępczości. Także toruńska szkoła otrzymała wsparcie na organizację konferencji i kampanii informacyjnych na temat przeciwdziałania przestępczości.
Z kolei program wsparcia dla Ochotniczych Straży Pożarnych skierowany jest do wszystkich, ponad 16 tysięcy takich jednostek w całej Polsce. Dzięki środkom z Funduszu Sprawiedliwości wszystkie jednostki, które złożą wnioski, otrzymają dotacje na zakup specjalistycznego wyposażenia do ratowania życia. W Polsce co o roku dochodzi do kilkuset tysięcy wypadków i kolizji, w których giną tysiące ludzi, a dziesiątki tysięcy odnosi poważne obrażenia. Ochotnicy z OSP są bardzo często pierwsi na miejscu wypadku, który w rozumieniu prawa jest przestępstwem drogowym, i tylko dzięki ich umiejętnościom wielu rannym, w rozumieniu prawa: pokrzywdzonym w wyniku przestępstwa, udało się uratować życie. Wyposażenie tych jednostek w specjalistyczny sprzęt medyczny jest wręcz obowiązkiem państwa, a obowiązek ten wypełnia właśnie Fundusz Sprawiedliwości.
Obecnie dzięki zreformowanemu Funduszowi Sprawiedliwości od stycznia 2017 r. na bezpośrednią pomoc osobom pokrzywdzonym przekazano i będzie nadal przekazywane ponad 160 mln zł. W ubiegłych latach pomoc ta była 10-krotnie niższa.
