Hall: Czy jest jeszcze szansa?

Ze zdziwieniem i irytacją przyjmowałem w ostatnich dniach medialne „informacje" głoszące, że zachęcałem PSL do samodzielnego startu w nadchodzących wyborach – odpowiada historyk, polityk i działacz opozycji antykomunistycznej w PRL.

Publikacja: 21.07.2019 18:16

Hall: Czy jest jeszcze szansa?

Foto: Fotorzepa/Piotr Wittman

Gdy dotarła do mnie wiadomość, że także mój przyjaciel Tomasz Wołek, występując w radiu Tok FM, traktuje tę plotkę jako fakt, postanowiłem zabrać głos, korzystając z gościnnych łam „Rzeczpospolitej".

Od 18 lat nie uczestniczę w polityce partyjnej i nie zabiegam o polityczne stanowiska. Staram się jednak zabierać głos w sprawach publicznych. Nie przeceniam jego znaczenia, ale bardzo nie lubię, gdy przypisuje mi się poglądy, które nie są moje. W szczególności w sprawach ważnych jak najbliższe wybory parlamentarne. Jeśli zwycięży w nich PiS, co obecnie jest bardzo prawdopodobne, możemy być pewni dalszych uderzeń w niezależność sądów i niezawisłość sędziów, w uprawnienia samorządów, w media niezależne od władzy i w organizacje pozarządowe. Zapewne będzie kontynuowana polityka ekonomiczna i społeczna przemieniająca dużą część obywateli naszego państwa w klientów partii rządzącej. W takiej sytuacji udzielanie opozycji złych rad oznacza wzięcie na siebie dużej odpowiedzialności moralnej.

Moje stanowisko sformułowałem na łamach „Rz" 1 lipca. Uważałem – i uważam w dalszym ciągu – że opozycja powinna pójść do wyborów w dwóch blokach. W pierwszym widziałem Platformę Obywatelską (z Nowoczesną), samorządowców i Polskie Stronnictwo Ludowe. W drugim partie lewicowe. Oczywiście sympatyzowałbym z tym pierwszym blokiem. Byłem przeciwnikiem jednego, wspólnego bloku opozycji z jednego powodu. Obecnie znakiem firmowym większości środowisk lewicowych jest dążenie do głębokiej przemiany cywilizacji zachodniej wyrażające się w niechęci do chrześcijańskiego dziedzictwa, traktowaniu polskiego Kościoła jako politycznego przeciwnika i domaganiu się, aby obyczajowe postulaty mniejszości seksualnych zostały wprowadzone do polskiego prawa. Uważam, że świętym prawem lewicy jest głoszenie takich poglądów, ale pod własnym szyldem i na własną odpowiedzialność, a nie na rachunek całej opozycji, tym bardziej że wyniki wyborów do Parlamentu Europejskiego pokazały, że dla PiS bardzo wygodne jest sprowadzenie wyborów do konfrontacji na tym właśnie polu.

Wśród moich przyjaciół i znajomych obecnie jest niewielu czynnych polityków. Jest wśród nich Jacek Karnowski, prezydent Sopotu, którego nie musiałem przekonywać do tej koncepcji, bo sytuację oceniał podobnie. Rozmawiałem również o niej z prezesem PSL Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem, którego uważam za jedną z najbardziej obiecujących postaci na naszej scenie politycznej. Jestem przekonany, że podobnie jak Jacek Karnowski, który włożył mnóstwo energii i serca, aby doprowadzić do sojuszu PO, samorządowców i PSL, prezes ludowców szczerze dążył do tego porozumienia. W tym kierunku działał też Zygmunt Frankiewicz, prezydent Gliwic i prezes Związku Miast Polskich.

Wiemy, że rezultat rozmów okazał się inny. PO i PSL zapowiedziały, że pójdą do wyborów osobno. Samorządowcy będą zapewne na obu listach. Przyjmuję do wiadomości te fakty, ale się nie cieszę. Przeciwnie. Mam poczucie porażki. Czego obawiam się najbardziej?

Po pierwsze, demobilizacji wielu samorządowców, gotowych iść do wyborów w obronie praw wspólnot lokalnych i w imię realizacji testamentu Pawła Adamowicza, tragicznie zmarłego prezydenta Gdańska.

Po drugie, ryzyka podejmowanego przez PSL. Plan Kosiniaka-Kamysza zmierzający do nadania stronnictwu charakteru chadeckiego, bez utraty ludowej tożsamości uważam za słuszny. Polska potrzebuje prawdziwej centroprawicy. Realizacja tego planu wymaga jednak czasu. Może się okazać, że potencjalni wyborcy polskiej chadecji (moim zdaniem liczni) nie rozpoznają już w najbliższych wyborach, że oferta PSL jest przeznaczona dla nich.

Wreszcie po trzecie, konfliktu między PO i PSL. Obie partie deklarują, że prawdziwym przeciwnikiem jest PiS, i zapewniają o woli współpracy po wyborach. Po fiasku koalicyjnych rozmów pozostały jednak wzajemne pretensje i urazy. Trzeba także pamiętać o logice kampanii wyborczej. PSL deklaruje, że tworzy „umiarkowane centrum", a Grzegorz Schetyna buduje „szerokie centrum". Trzeba będzie pokazywać, czym te centra się różnią. Już teraz politycy PSL mówią o skręcie w lewo Platformy. Z PO płyną ostrzeżenia, że głosy oddane na PSL mogą zostać zmarnowane, a nawet sugestie, że PSL rozpoczyna manewr zmierzający do zawarcia sojuszu z PiS. Nie są to dobre sygnały. W przyszłości nie ułatwią współpracy.

Może więc jest jeszcze czas, aby szukać porozumienia? Tym bardziej że nie ma już głównej przeszkody, jaką była dla PSL obecność lewicy w koalicji. Główne siły lewicy pójdą przecież w wyborach własną drogą.

Gdy dotarła do mnie wiadomość, że także mój przyjaciel Tomasz Wołek, występując w radiu Tok FM, traktuje tę plotkę jako fakt, postanowiłem zabrać głos, korzystając z gościnnych łam „Rzeczpospolitej".

Od 18 lat nie uczestniczę w polityce partyjnej i nie zabiegam o polityczne stanowiska. Staram się jednak zabierać głos w sprawach publicznych. Nie przeceniam jego znaczenia, ale bardzo nie lubię, gdy przypisuje mi się poglądy, które nie są moje. W szczególności w sprawach ważnych jak najbliższe wybory parlamentarne. Jeśli zwycięży w nich PiS, co obecnie jest bardzo prawdopodobne, możemy być pewni dalszych uderzeń w niezależność sądów i niezawisłość sędziów, w uprawnienia samorządów, w media niezależne od władzy i w organizacje pozarządowe. Zapewne będzie kontynuowana polityka ekonomiczna i społeczna przemieniająca dużą część obywateli naszego państwa w klientów partii rządzącej. W takiej sytuacji udzielanie opozycji złych rad oznacza wzięcie na siebie dużej odpowiedzialności moralnej.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Opinie polityczno - społeczne
Jędrzej Bielecki: Czy Polska będzie hamulcowym akcesji Ukrainy do Unii Europejskiej?
Opinie polityczno - społeczne
Stefan Szczepłek: Jak odleciał Michał Probierz, którego skromność nie uwiera
Opinie polityczno - społeczne
Udana ściema Donalda Tuska. Wyborcy nie chcą realizacji 100 konkretów
Opinie polityczno - społeczne
Michał Szułdrzyński: Przeszukanie u Zbigniewa Ziobry i liderów Suwerennej Polski. Koniec bezkarności
Opinie polityczno - społeczne
Aleksander Hall: Jak odbudować naszą wspólnotę