Jakie sondaże, taka ordynacja

Najnowsze badanie preferencji partyjnych przeprowadzone przez IBRiS na zlecenie „Rzeczpospolitej" przynosi dobrą wiadomość dla Nowoczesnej i powody do niepokoju dla PiS.

Poparcie dla partii rządzącej stoi w miejscu, z widoczną jednak tendencją spadkową. PiS osiąga w grudniu 36,4 proc.: jest to nieznaczny spadek w porównaniu z wynikami z listopada, ale znacznie wyraźniejszy na tle sondażu październikowego, w którym PiS osiągało rekordowe poparcie 39,8 proc.

Szef IBRiS Marcin Duma łączy tę tendencję z umacnianiem się PSL. – Ludowcy, jeszcze latem spadający pod próg wyborczy, po raz kolejny otrzymują poparcie powyżej 6 proc. – mówi. – To może być oznaka trwałej tendencji i biorąc pod uwagę różne dane, nie tylko te publicznie ogłaszane, można powiedzieć, że wzrost poparcia dla PSL nie jest przypadkowy; jest czymś bardziej stabilnym niż margines błędu w pomiarach.

Duma podkreśla, że partii rządzącej szkodzi błyskawiczny rozwój choroby ASF (afrykański pomór świń) i niewyjaśniona kwestia dopłat bezpośrednich. – Mam wrażenie, że twierdza PiS, jaką jest polska wieś, może zrobić partii rządzącej psikusa – analizuje Duma. – Szczególnie że w wyborach samorządowych można to zrobić „bezkosztowo": beneficjenci 500+ niczego nie stracą, głosując na opozycję. A większość samorządów to jednak są wsie, gdzie mieszka 40 proc. ludności. Być może to właśnie poparcie na wsiach w roku 2014 zostało już przez PiS przeanalizowane i przełożyło się na forsowane propozycje zmian w prawie wyborczym.

Komisja na całe zło

W poniedziałek kolejny raz spotka się nadzwyczajna sejmowa komisja powołana, jak podkreśla PiS, w celu „zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych". Czy jednak proponowane zmiany w kodeksie wyborczym będą działać na rzecz PiS?

Tu wiele zależy od opozycji – jeśli pójdzie do wyborów samorządowych rozbita, PiS będzie mogło liczyć, że zmniejszenie okręgów wyborczych do trzymandatowych przyniesie mu dwa mandaty na trzy możliwe. Ale tak być nie musi.

Zgodnie z grudniowym badaniem preferencji poparcie dla PO niezmiennie oscyluje wokół 20 proc., za to Nowoczesna notuje zwyżkę o 3,6 proc., co może być odzwierciedleniem nadziei elektoratu po zmianie przywództwa i objęciu funkcji przewodniczącej przez Katarzynę Lubnauer. To, czy ten efekt okaże się trwały, jest kwestią otwartą. Daje jednak Nowoczesnej mocniejszą pozycję przetargową przy ewentualnym tworzeniu wspólnych list. A wtedy w okręgu trzymandatowym PiS mogłoby się znaleźć w defensywie.

– Gdyby ugrupowania opozycyjne poszły razem, to nawet jeden głos więcej w małym okręgu przyniesie im zwycięstwo nad PiS – uważa Marcin Duma. – Obecna sytuacja powinna więc zachęcać PiS, by nie gmerać przy ordynacji.

Szef IBRiS zwraca też uwagę, że wyniki poprzednich głosowań – samorządowych w roku 2014 czy parlamentarnych z 2015, na podstawie których PiS formułowało propozycje zmian w kodeksie wyborczym, nie są już miarodajne.

Czas najważniejszy

– Budując okręgi na podstawie danych z 2015 roku, PiS może się opierać na rzeczywistości, której już nie ma – konkluduje Duma.