Niebawem się dowiemy, czy Wielka Brytania opuści UE z umową, czy bez. Zarówno Unia, jak i Zjednoczone Królestwo dążą do porozumienia, ale końcowego efektu prowadzonych rozmów nie da się dzisiaj przewidzieć. Jeśli za kilka tygodni się okaże, że jesteśmy w sytuacji „no deal", przewoźników udających się na Wyspy, a także firmy prowadzące działalność handlową z Wielką Brytanią czekają duże zmiany.

Powrót ceł i kontroli

Brexit bez umowy oznacza przywrócenie granic, wprowadzenie ceł oraz powrót do kontroli sanitarnych i fitosanitarnych towarów. Skutki dotkną wielu branż. Mimo że Francja przygotowuje się do nowej sytuacji i zatrudnia dodatkowych celników oraz służby weterynaryjne, należy się spodziewać dużych zakłóceń na granicy i znacznego obciążenia na przejściach granicznych. Kluczowe będzie przygotowanie polskich firm na ewentualne utrudnienia związane z koniecznością spełnienia dodatkowych formalności celnych.

5 mln ciężarówek rocznie przekracza granicę w Calais, z czego znaczną część stanowią pojazdy polskich firm. Z tego względu oraz z uwagi na wzrastające prawdopodobieństwo realizacji scenariusza bezumownego brexitu chcę zaapelować o przygotowanie się do nadchodzących zmian. Mając na względzie dobro polskich firm, apeluję do przewoźników oraz przedsiębiorstw prowadzących wymianę handlową z Wielką Brytanią o jak najlepsze formalne przygotowanie się do obowiązujących procedur oraz dokładne zapoznanie się z nowymi wymogami.

Zwracam uwagę przede wszystkim na powrót do granicznych kontroli sanitarnych i fitosanitarnych, które mogą stanowić utrudnienia na najbardziej obleganych przejściach granicznych pomiędzy Francją a Wielką Brytanią, takich jak Calais czy tunel pod kanałem La Manche.

Przygotowania Francji

Prace w Europie nad przygotowaniami do wyjścia Wielkiej Brytanii z UE trwają już od wielu miesięcy. Francja zapewnia o maksymalnym przygotowaniu prawnym i logistycznym przyszłych odpraw celnych. W tym celu ustanowiła „inteligentną granicę", do której przekroczenia niezbędne będzie przygotowanie formalności kontrolnych online. Jednocześnie francuskie służby celne przygotowują się do uruchamiania portalu dla firm na wypadek bezumownego brexitu, celem objaśnienia nowych procedur celnych na granicy francusko-brytyjskiej (formularze celne online będą dostępne w siedmiu unijnych językach, w tym w języku polskim).

W ostatnich miesiącach władze francuskie przeprowadziły specjalne testy na przejściach granicznych z Wielką Brytanią, mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa i jak największej przepustowości. Rozbudowano infrastrukturę oraz zwiększono liczbę przygranicznych miejsc parkingowych. Niezapoznanie się z nowymi zasadami handlu (i związanymi z tym procedurami oraz formularzami na zewnętrznej granicy UE) rodzi jednak poważne ryzyko dla naszych przedsiębiorstw i dla utrzymania swobodnej wymiany handlowej.

Polski rząd od początku przygotowań do bezumownego brexitu zwracał uwagę na potrzebę przygotowań przejść granicznych w krajach członkowskich UE sąsiadujących z Wielką Brytanią.

Współpraca między polską a francuską administracją zaowocowała m.in. organizacją przez francuskie służby celne spotkań informacyjnych dla polskich przedsiębiorców w Warszawie oraz wizytami polskich urzędników na granicy francusko-brytyjskiej. Działania te pozostaną jednak bezskuteczne, jeśli przedsiębiorcy handlujący ze Zjednoczonym Królestwem nie zapoznają się z nowymi procedurami i nie będą przygotowani do odpraw granicznych.

Zwracam więc uwagę, że wszystkie przedsiębiorstwa zaangażowane w wymianę towarów z Wielką Brytanią będą musiały legitymować się europejskim numerem identyfikacyjnym EORI (Economic Operator Registration and Identification), który umożliwi firmom obowiązkowe elektroniczne dokonanie zgłoszeń celnych w UE. Numer EORI jest bezpłatnie nadawany przez służby celne państw członkowskich UE, dlatego przedsiębiorcy, którzy tego jeszcze nie zrobili, powinni wystąpić o jego nadanie.

Przedsiębiorcy powinni także zapoznać się z nowymi procedurami obowiązkowymi dla firm przygotowanymi przez francuską służbę celną na wypadek realizacji scenariusza bezumownego brexitu oraz przygotować do nowych warunków prawno-politycznych swoich pracowników, w tym kierowców przekraczających granicę francusko-brytyjską.

Niezależnie od tego, jak przebiegnie brexit, Polska będzie zabiegać o utrzymanie bliskich kontaktów Wielkiej Brytanii ze Starym Kontynentem. To ważne zarówno dla polskich obywateli, jak i dla naszego bezpieczeństwa, rozwoju gospodarczego, przyszłości Unii Europejskiej i wspólnoty euroatlantyckiej.

Gdzie szukać informacji

Ministerstwo Spraw Zagranicznych opublikowało informator zawierający praktyczne wskazówki na wypadek bezumownego wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii. Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii uruchomiło specjalnie dedykowaną tym zmianom stronę www.brexit.gov.pl

Dodatkowe informacje dotyczące procedur na granicy pomiędzy Francją a Wielką Brytanią w przypadku bezumownego wyjścia znajdują się na stronach:

– https://www.gov.pl/web/dyplomacja/brexit-praktyczne-wskazowki

– http://www.douane.gouv.fr/Portals/0/fichiers/douane/brexit/dobrze-poinformowany-kierowca-madrze-przekracza-granice-pl.pdf (informacje w języku polskim dla kierowców dotyczące przekraczania granicy).

Tytuł i śródtytuły od redakcji