Niedopuszczalne w świetle zasady pogłębiania zaufania do państwa jest takie działanie organu, które prowadzi do wykorzystania niewiedzy i w efekcie tego, zaniechania podjęcia określonego działania – stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w ostatecznym wyroku z 23 stycznia 2017 r. (sygn. akt II OSK 1525/16) i oddalił skargę kasacyjną Komendanta Wojewódzkiego Policji (KWP) w przedmiocie opłaty za przechowywanie broni w depozycie. Pani Agata uniknęła więc niesprawiedliwej dodatkowej opłaty. Sąd uznał bowiem błąd administracji. Jak do tego doszło?
25 tys. zł za 11 lat
Policja naliczyła pani Agacie blisko 25 tys. zł opłaty za przechowywanie broni w depozycie za okres ponad 14 lat. Jej ojciec był myśliwym. Po jego śmierci (nie mając stosownego pozwolenia na broń) pani Agata wspólnie z konkubiną ojca przekazała broń do depozytu w pobliskiej jednostce Policji. W tym czasie przechowywanie broni w depozycie było bezpłatne. Później wprowadzono przepisy nakazujące naliczanie opłat za każdy dzień przechowywania (ok. 2,4 zł za dzień). O obowiązku poniesienia opłaty pani Agata dowiedziała się po 11 latach.
W tej sytuacji wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skargę na naliczenie przez KWP opłaty za przechowywanie broni w depozycie. Wyrokiem z 6 kwietnia 2016 r. WSA (sygn. akt III SA/Łd 1270/15) stwierdził bezskuteczność zaskarżonej czynności, wskazując między innymi, że organ miał obowiązek poinformowania pani Agaty o zmianie przepisów dotyczących warunków przechowywania broni. Co więcej, z akt sprawy wynika, że organ miał świadomość takiego obowiązku, ponieważ poinformował o tym konkubinę zmarłego. Zrobiono to w sposób prawidłowy, jednak zawiadomienie zostało skierowane do niewłaściwej osoby, bowiem to pani Agata była osobą deponującą broń i to do niej powinno być dostarczone.
Brak powiadomienia osoby deponującej o zmianie warunków przechowywania sąd I instancji ocenił negatywnie w świetle ogólnych zasad postępowania administracyjnego, a zwłaszcza obowiązku organów udzielania informacji faktycznej i prawnej (art. 9 Kpa) oraz zasady pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa (art. 8 Kpa). Podsumowując WSA wskazał, że skoro organ nie poinformował skarżącej o zmianie warunków przechowywania broni, to nie powinien też obciążać jej kosztami z tego tytułu.
KWP wniósł skargę kasacyjną. Zarzucił m.in.: naruszenie art. 8 i 9 Kpa przez przyjęcie, że Pani Agata powinna być powiadomiona o zmianie przepisów i zostać poinformowana o konieczności ponoszenia opłat oraz ustalenie, że nie powinna zostać obciążona kosztami przechowywania, bo w tej sprawie nie toczyło się postępowanie administracyjne regulowane Kpa.