Brak zaświadczenia z Izby to nie przeszkoda do powołania notariusza

Minister Sprawiedliwości miał prawo powołać notariusz, która zdała egzamin notarialny bez zaświadczenia o odbyciu aplikacji, i wybrała siedzibę swojej kancelarii w Warszawie.

Aktualizacja: 24.03.2016 10:34 Publikacja: 24.03.2016 10:04

Brak zaświadczenia z Izby to nie przeszkoda do powołania notariusza

Foto: Fotorzepa, Piotr Kowalczyk

Taki wniosek płynie ze styczniowego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Anna H. (dane zmienione) zwróciła się do Ministra Sprawiedliwości o powołanie jej na stanowisko notariusza i wyznaczenie siedziby kancelarii notarialnej w Warszawie.

Jej wniosek negatywnie zaopiniowała stołeczna Izba Notarialna, która uznała, że Anna H. nie spełnia przesłanki odbycia aplikacji notarialnej, bowiem nie uzyskała zaświadczenia o ukończeniu aplikacji, a mimo to została dopuszczona do egzaminu notarialnego. Dodatkowo Izba wskazała, że w zaproponowanej lokalizacji kancelarii, w promieniu 1 kilometra, swoje kancelarie prowadzi już 110 notariuszy.

Mimo negatywnej opinii, Minister powołał Annę H., uznając, że spełnia ona wszystkie przesłanki ustawowe.

Minister stwierdził, że skoro brak zaświadczenia o odbyciu aplikacji notarialnej nie stanowił przeszkody w dopuszczeniu do egzaminu notarialnego, to tym bardziej nie może stanowić przeszkody w powołaniu jej na stanowisko notariusza. W przeciwnym razie podważałoby to decyzję Przewodniczącego Komisji Egzaminacyjnej o dopuszczeniu do egzaminu notarialnego, do czego ani Minister, ani Izba nie są upoważnieni.

Co do możliwości wyznaczenia kolejnej siedziby kancelarii w Warszawie, Minister Sprawiedliwości wskazał, że w stolicy jest 454 notariuszy, działających w ramach 303 kancelarii, a liczba mieszkańców to 1,7 mln. Zatem na 3,8 tys. mieszkańców przypada jeden notariusza. Te zestawienie zdaniem Ministra dowodzi, że wyznaczenie siedziby kancelarii zgodnie z wnioskiem jest możliwe i przyczyni się do zmniejszenia liczby mieszkańców na jednego notariusza, a tym samym zapewni większą dostępność do usług notarialnych, co leży w interesie społecznym.

Izba nie dała za wygraną, i zaskarżyła powołanie do sądu administracyjnego. W skardze wskazała, że nie ma dowodu odbycia aplikacji notarialnej przez panią Annę H. Zdaniem Izby dowodem takim nie może być fakt dopuszczenia do egzaminu notarialnego przez Przewodniczącego Komisji Egzaminacyjnej, który przekroczył swoje uprawnienia. W uzasadnieniu powołując się na linię orzeczniczą Naczelnego Sądu Administracyjnego Izba stwierdziła, że niezaliczenie kolokwium uniemożliwia uznania, że doszło do odbycia aplikacji notarialnej. – Fakt złożenia z wynikiem pozytywnym przez kandydata egzaminu notarialnego nie jest zatem równoznaczny i nie zastępuje odbycia aplikacji notarialnej – wskazał samorząd notariuszy.

Za chybioną i dokonaną wbrew uznaniu administracyjnemu Izba uznała także argumentację Ministra odnoszącą się do celowości wyznaczenia siedziby kancelarii w Warszawie.

Minister Sprawiedliwości podtrzymał swoje stanowisko, że wbrew twierdzeniom Izby, uchwała o odmowie wydania zaświadczenia o odbyciu aplikacji notarialnej nie stanowi wiążącego dla Ministra urzędowego poświadczenia faktu. W opisywanym sporze Wojewódzki Sąd Administracyjny przyznał rację Ministrowi, i w całości oddalił skargę Izby Notarialnej.

W uzasadnieniu stwierdzono m.in., że z uprawnienia samorządu notariuszy do przeprowadzania kolokwiów i sprawdzianów (par. 13 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 grudnia 2005 r. w sprawie organizacji aplikacji notarialnej) nie sposób wywieść uprawnienia do odmowy wydania zaświadczenia o ukończeniu aplikacji, a w konsekwencji stwierdzenia, że aplikant aplikacji nie odbył.

Odnosząc się z kolei do miejsca siedziby kancelarii, sąd wskazał, że z przepisów Prawa o notariacie, jak i z przepisów rozporządzenia MS z 30 kwietnia 1991 r. w sprawie trybu wykonywania nadzoru nad działalnością notariuszy i organów samorządu notarialnego, nie wynikają obowiązki Ministra do przeprowadzenia badań w zakresie zaspokojenia potrzeb na usługi notarialne w danej miejscowości.

Jak jednocześnie zaznaczono, przepisy nie uzależniają utworzenia kolejnej kancelarii notarialnej od nieprzekroczenia określonej liczby kancelarii w danej miejscowości (wyrok NSA, sygn. II GSK 491/12).

- W tym zakresie Minister Sprawiedliwości w uzasadnieniu decyzji przeprowadził jednak analizę ilości kancelarii notarialnych w Warszawie stwierdzając, że celowe jest umiejscowienie kancelarii w tym mieście, gdyż będzie zaspokajać dostęp do usług notarialnych w zakresie odpowiednim do usług w innych dużych miastach – zauważył sąd.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 18 stycznia 2016 r. (sygn. VI SA/Wa 1859/15).

Taki wniosek płynie ze styczniowego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Anna H. (dane zmienione) zwróciła się do Ministra Sprawiedliwości o powołanie jej na stanowisko notariusza i wyznaczenie siedziby kancelarii notarialnej w Warszawie.

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego