Co mówią przepisy dekretu z 1945 roku
W sprawie tej Prezydent m.st. Warszawy decyzją z 23 lipca 2010 roku ustanowił na rzecz określonych osób fizycznych – Elżbiety M. – B. i Macieja M., prawo użytkowania wieczystego na 99 lat do niezabudowanego gruntu o powierzchni 7616 mkw. położonego przy ulicy Rozbrat w Warszawie. Jednocześnie w decyzji tej Prezydent m.st. Warszawy ustalił czynsz symboliczny z tytułu ustanowienia prawa użytkowania wieczystego do tego gruntu w wysokości 7616 złotych.
W ocenie prokuratury decyzja ta została wydana z rażącym naruszeniem prawa i nie można się z nią zgodzić.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 i 2 dekretu z 26 października 1945 roku o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy dotychczasowy właściciel gruntu, prawni następcy właściciela, lub osoby prawa jego reprezentujące, a jeżeli chodzi o grunty oddane na podstawie obowiązujących przepisów w zarząd i użytkowanie – użytkownicy gruntu mogą w ciągu 6 miesięcy od dnia objęcia w posiadanie gruntu przez gminę zgłosić wniosek o przyznanie na tym gruncie jego dotychczasowemu właścicielowi prawa wieczystej dzierżawy z czynszem symbolicznym lub prawa zabudowy za opłatą symboliczną. Gmina uwzględni wniosek, jeżeli korzystanie z gruntu przez dotychczasowego właściciela da się pogodzić z przeznaczeniem gruntu według planu zabudowania. W przypadku osób prawnych gmina uwzględni wniosek, jeżeli dodatkowo użytkowanie gruntu zgodnie z jego przeznaczeniem w myśl planu zabudowania nie pozostaje w sprzeczności z zadaniami ustawowymi lub statutowymi tej osoby prawnej.
Nie zbadano przesłanki posiadania gruntu
W toku postępowania prokuratura ustaliła, że zebrana przez Prezydenta m.st. Warszawy dokumentacja nie zawiera informacji pozwalających na ustalenie, czy właściciele hipoteczni, sprzed nacjonalizacji gruntu w dniu 21 listopada 1945 roku, mogli wykazać się przymiotem posiadania w chwili formułowania żądania dekretowego. Okoliczności tej nie zweryfikowano. Nie zgromadzono żadnej dokumentacji, w oparciu o którą można byłoby bądź to potwierdzić, bądź to zanegować spełnienie przez wnioskodawcę niezbędnej dla przyznania własności czasowej przesłanki posiadania nieruchomości.
Treść art. 7 ust. 1 dekretu z 26 października 1945 roku o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy, w przypadku rozpoznawania wniosku o przyznanie własności czasowej, nakłada na organ administracji obowiązek zweryfikowania m.in. przesłanki posiadania gruntu przez podmioty składające wniosek dekretowy. Wykładnia tego przepisu nakazuje spełnienie elementu posiadania nieruchomości – jako przesłanki sine qua non rozważania ustanowienia prawa własności czasowej – rozpatrywać w odniesieniu do dotychczasowego właściciela wykazanego w dawnej księdze hipotecznej oraz jego następcy prawnego.
