W czwartek Naczelny Sąd Administracyjny przesądził, że słusznie zabrano Stowarzyszeniu Polski Rynek Oprogramowania zezwolenie na zarządzanie prawami autorskimi. Cofnął je minister kultury i dziedzictwa narodowego. W trakcie kontroli resort doszukał się uchybień w informowaniu autorów programów o prowadzonych w ich imieniu sprawach o nielegalnie wykorzystywanie oprogramowania. Stowarzyszenie zostawiało sobie również większość wyegzekwowanych pieniędzy. Udało mu się uzyskać prawie 400 tys. zł, z czego tylko 2,5 tys. trafiło do uprawnionych. Część pieniędzy dostały dwie współpracujące ze stowarzyszeniem agencje ochrony praw autorskich, w których, jak wytknęło ministerstwo, zasiadali członkowie tego stowarzyszenia. Po kilku latach od kontroli resort kultury zdecydował zabrać organizacji zezwolenie na zarządzanie prawami autorskimi. Doszedł bowiem do wniosku, że większość uzyskiwanych pieniędzy stowarzyszenie wciąż przeznacza na swoje koszty, a tak nie powinno być.
Stowarzyszenie odwołało się do ministra kultury, a później do WSA w Warszawie. Broniło się, że po kontroli zmieniło swój regulamin i sukcesywnie obniża koszty. Poza tym specyfika oprogramowania komputerowego jest taka, że nie zarządza się prawami autorskimi, ponieważ producenci programów udzielają samodzielnych licencji. Stowarzyszenie skupiło się więc na ściganiu piratów.
WSA oddalił skargę. Wyjaśnił, że zezwolenie udzielone przez ministra kultury nie dotyczyło tylko ochrony praw do programów komputerowych, ale i zarządzania prawami autorskimi do nich. Tymczasem stowarzyszenie zajmuje się głównie ochroną praw poprzez inicjowanie i prowadzenie postępowań karnych, aby czerpać z tego korzyści w postaci prowizji od wyegzekwowanych należności.
Stowarzyszenie odwołało się do NSA, ale ten oddalił skargę. Jego zdaniem stowarzyszenie miało szansę prawidłowo unormować podział kwot z wywalczonych w sądzie należności. Nie skorzystało z tego. Dlatego ministerstwo słusznie cofnęło zezwolenie.
W Polsce działa 12 stowarzyszeń zarządzających prawami autorskimi. W NSA jest jeszcze jedna sprawa o cofnięcie zezwolenia. Chodzi o Stowarzyszenie Architektów Polskich.
Sygnatura akt: I OSK 409/17
