Gmina zrealizowała w przeszłości inwestycję polegającą na budowie infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej. Inwestycja została oddana do użytkowania w 2015 r. Gmina następnie samodzielnie wykorzystywała infrastrukturę do celów odpłatnego świadczenia usług i odliczyła w całości podatek naliczony od poniesionych wydatków. Powstały w wyniku inwestycji środek trwały, od momentu centralizacji jest wykorzystywany do czynności mieszanych, tj. odprowadzania ścieków od osób fizycznych i przedsiębiorców oraz odprowadzania ścieków z jednostek organizacyjnych gminy.
Gmina zadała we wniosku pytania, czy i w jaki sposób należy dokonać korekty podatku odliczonego od wydatków na wytworzenie środka trwałego w postaci infrastruktury wodno-kanalizacyjnej. Zdaniem gminy jest ona zobowiązana do dokonywania korekt podatku odliczonego od wydatków na nabycie środka trwałego powstałego w wyniku inwestycji, zaś do ustalenia kwoty korekty VAT naliczonego od nabycia środka trwałego powinna posłużyć się udziałem procentowym, o którym mowa w art. 86 ust. 7b ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2015 r. Zdaniem gminy w przedstawionej sytuacji nie mają natomiast zastosowania nowe przepisy dotyczące prewspółczynnika obowiązujące od 1 stycznia 2016 r., tj. sposób określania proporcji, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, ani przepisy wykonawcze wprowadzone na podstawie art. 86 ust. 22 ustawy o VAT (rozporządzenie MF z 17 grudnia 2015 r.).
Dyrektor KIS w wydanej interpretacji indywidualnej uznał stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe w zakresie obowiązku dokonywania korekty podatku naliczonego odliczonego od wydatków na nabycie środków trwałych powstałych w wyniku inwestycji, natomiast za nieprawidłowe w zakresie sposobu dokonania korekty. Zdaniem dyrektora KIS, wnioskodawca jest zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego odliczonego uprzednio w pełnej wysokości. Wynika to z faktu, że inwestycja była pierwotnie wykorzystywana do odpłatnego świadczenia usług i gmina odliczyła w całości podatek naliczony od poniesionych wydatków, a od 1 stycznia 2017 r. nastąpiła zmiana wykorzystania infrastruktury w odniesieniu do stanu sprzed centralizacji rozliczeń VAT, gdyż przedmiotowa sieć jest wykorzystywana zarówno do działalności opodatkowanej w zakresie usług zaopatrzenia w wodę oraz odprowadzenia ścieków na rzecz podmiotów zewnętrznych, jak również innej działalności, wykonywanej poza zakresem podatku VAT, tj. zaopatrzenia w wodę oraz odprowadzania ścieków na rzecz jednostek organizacyjnych gminy.
Dyrektor KIS stwierdził, że korekty tej należy dokonać na zasadach określonych w art. 90c ustawy o VAT, stosując odpowiednio regulacje art. 91 ust. 2–9 tej ustawy. Nie przychylił się on do stanowiska gminy odnośnie do sposobu dokonania korekty i uznał, że korekcie podlega 1/10 odliczonego podatku, przy uwzględnieniu sposobu określenia prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, obliczonego zgodnie z § 3 ust. 2 rozporządzenia ministra finansów z 17 grudnia 2015 r., a nie jak wskazała gmina – na podstawie art. 86 ust. 7b ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2015 r.
Janina Fornalik doradca podatkowy, partner w MDDP
Stanowisko zaprezentowane przez dyrektora KIS w omawianej interpretacji jest moim zdaniem kontrowersyjne. Przepisy przejściowe związane z wprowadzaniem do ustawy o VAT prewspółczynnika nie regulują jednoznacznie sytuacji, która jest przedmiotem wniosku o interpretację. Bezsporny jest fakt, że od momentu centralizacji gmina jest zobowiązana do dokonywania korekty podatku VAT, który pierwotnie został odliczony w całości od inwestycji wodno-kanalizacyjnej zrealizowanej w 2015 r. Od 2017 r. zmieniło się bowiem przeznaczenie nieruchomości na „mieszane". Nie ma jednak podstaw prawnych do tego aby – jak chce tego organ – korektę obliczać przy zastosowaniu prewspółczynnika wynikającego z klucza dochodowego przedstawionego w rozporządzeniu MF z 17 grudnia 2015 r. Gmina może zastosować dowolną metodę wyliczenia wskaźnika, która obiektywnie odzwierciedla wykorzystanie przedmiotowych wydatków do wykonywania działalności gospodarczej podlegającej VAT. W kwestii ustalania prewspółczynnika w działalności w zakresie dostawy wody i odbioru ścieków zapadło już szereg korzystnych dla gmin orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego (np. wyroki w sprawach I FSK 425/18 z 19 grudnia 2018 r., I FSK 444/18 z dnia 10 stycznia 2019 r. oraz I FSK 1391/18 z 16 stycznia 2019 r.).
