W naszym kraju dyskusja na temat skutków europejskiego zielonego ładu zasadniczo jeszcze się nie rozpoczęła. Nie sprzyja jej aktualna sytuacja epidemiologiczna, jednak kiedyś zagrożenie się skończy, a temat pełnej neutralności klimatycznej UE 2050 z nami pozostanie. Z kryzysu wywołanego Covid-19 nasza gospodarka wyjdzie mocno osłabiona, tym bardziej istotna jest rzeczowa dyskusja na temat kosztów realizacji agendy zielonego ładu w Polsce w najbliższych latach.
Neutralność klimatyczna UE w 2050 roku będzie miała wpływ na redukcję emisji CO2 znacznie wcześniej, niż do tej pory zakładano, a Polska nie stanie się neutralna w ciągu jednej dekady. W ostatnim czasie Komisja Europejska (KE) zaproponowała podwyższenie celu redukcyjnego na rok 2030 z 40 proc. do 50–55 proc. Dla Polski skutkowałoby to zmniejszeniem emisji CO2 o dodatkowe 40 proc. w stosunku do 2017 roku.
Problem kosztów
KE szacowała koszty dotychczas planowanej redukcji emisji o 40 proc. do 2030 na 260 mld euro rocznie. Dodatkowego wzrostu kosztów związanych z redukcją emisji w Unii do poziomu 50–55 proc. w 2030 nikt jeszcze nie policzył.
Brak wiarygodnego oszacowania kosztów nowych propozycji, źródeł ich sfinansowania, ich wpływu na gospodarki i społeczeństwa poszczególnych krajów UE to najpoważniejszy zarzut, z jakim musi się zmierzyć Komisja Europejska. W przypadku Polski, w której produkcja energii elektrycznej i ciepła opiera się w ponad 80 proc. na węglu, koszty gospodarcze i społeczne proponowanych redukcji emisji do 2030 roku będą ogromne. I niemożliwe do poniesienia przez społeczeństwo oraz firmy.
Nie znamy jeszcze całości skutków pandemii dla gospodarki, ale trudno sobie w obecnej sytuacji wyobrazić znalezienie przez gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa dodatkowych pieniędzy na inwestycje w samym sektorze ciepłownictwa. Polski Instytut Ekonomiczny szacował je na niemal 560 mld zł dla scenariusza obniżki emisji o 40 proc. w 2030, a nie o 50 proc. i więcej. Do tych inwestycji dochodzą koszty modernizacji i budowy nowych źródeł energii, a także modernizacji, rozbudowy i digitalizacji sieci.