GIODO kwestionuje przepisy ustawy antyterrorystycznej

Przepisy ustawy antyterrorystycznej mogą być sprzeczne z konstytucją - pisze generalny inspektor danych osobowych w odpowiedzi na pismo prezesa Trybunału Konstytucyjnego.

Aktualizacja: 20.11.2016 18:19 Publikacja: 20.11.2016 08:51

GIODO kwestionuje przepisy ustawy antyterrorystycznej

Foto: Fotorzepa/ Jerzy Dudek

Konstytucyjność przepisów ustawy z 10 czerwca 2016 r. o działaniach antyterrorystycznych  ma być  badana przez pełny skład Trybunału. Z wnioskiem do TK w tej sprawie zwrócił się w lipcu 2016 rzecznik praw obywatelskich. W październiku prezes Trybunału poprosił generalnego inspektora ochrony danych osobowych o stanowisko w sprawie kwestionowanych przepisów.  Odpowiedź GIODO z 7 listopada, opublikował rzecznik praw obywatelskich, który otrzymał  jej kopię od prezesa TK.

Jak ocenia ustawę GIODO Edyta Bielak-Jomaa? Jak pisze zdaje sobie sprawę, że ochrona bezpieczeństwa publicznego musi wiązać się koniecznością ograniczenia wolności i praw obywatelskich, lecz - jak podkreśla - ograniczenia te powinny być proporcjonalne do celu, a ich wprowadzenie musi się odbyć z poszanowaniem zasad prawidłowej legislacji.

Z tego punktu widzenia  ustawa antyterrorystyczna może być zdaniem GIODO sprzeczna z konstytucją.

Ustawa ma zawierać wykaz osób podejmujących działalność na rzecz organizacji terrorystycznych oraz osób "wobec których istnieje uzasadnione podejrzenie, że mogą prowadzić działania zmierzające do popełnienia przestępstwa o charakterze terrorystycznym". Zgodnie z art. 6 ust. 3 ustawy dane o tych osobach ma przetwarzać szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, a podstawowe regulacje dotyczące wykazu (zakres informacji tam gromadzonych, tryb udostępniania informacji z wykazu) szef ABW ma określić w niejawnym zarządzeniu. Jak wskazuje GIODO w myśl art. 51 ust. 5 Konstytucji zasady i tryb gromadzenia oraz udostępniania informacji o osobach mogą regulować wyłącznie ustawy.

- Organ do spraw ochrony danych osobowych nie może przyjąć założenia, iż fakt umieszczenia informacji o danej osobie w wykazie o takim charakterze, jakim jest wykaz z art. 6 ust. 1 ustawy o działaniach antyterrorystycznych, nie będzie skutkować podejmowaniem wobec takiej osoby określonych decyzji przez polskie organy władzy publicznej - pisze GIODO kwestionując art. 6 ust. 3 ustawy antyterrorystycznej.

GIODO uważa także, że ustawa umożliwia nadmierną ingerencję w prawo człowieka do prywatności. Chodzi o pobieranie materiału biologicznego na potrzeby oznaczenia profilu DNA obcokrajowców będących pod lupą służb. Zdaniem GIODO wystarczającym sposobem identyfikacji jest  pozyskiwanie przez funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Policji i Straży Granicznej obrazu linii papilarnych i utrwalanie wizerunków twarzy tych cudzoziemców. Poza ty ustawa nic nie mówi o  prawie odwołania się od decyzji funkcjonariuszy o pobraniu materiału genetycznego, zasadach postępowania z zebranym materiałem, ani prawie do żądania usunięcia zebranego materiału oraz oznaczonych profili DNA.

Ostatnia uwaga GIODO dotyczy tzw. blokady dostępności, którą sąd wprowadza na wniosek szefa ABW, jeśli dane informatyczne "miały związek ze zdarzeniem o charakterze terrorystycznym". W opinii GIODO tak niejednoznaczne kryterium powoduje niebezpieczeństwo wydawania orzeczeń nakazujących blokowanie danych informatycznych związanych nawet  z legalną działalnością.

- Osoba (podmiot) „dotknięty" blokadą danych informatycznych lub określonych usług teleinformatycznych pozbawiony został możliwości zaskarżenia postanowienia Sądu Okręgowego w Warszawie o blokadzie, a nawet nie istnieje obowiązek poinformowania go o niej. Znajduje się więc w sytuacji nierównej wobec organów państwowych, w której nie może w żaden sposób bronić się przed niesłusznymi rozstrzygnięciami godzącymi w jego prawa - wyjaśnia GIODO Edyta Bielak-Jomaa.

Konstytucyjność przepisów ustawy z 10 czerwca 2016 r. o działaniach antyterrorystycznych  ma być  badana przez pełny skład Trybunału. Z wnioskiem do TK w tej sprawie zwrócił się w lipcu 2016 rzecznik praw obywatelskich. W październiku prezes Trybunału poprosił generalnego inspektora ochrony danych osobowych o stanowisko w sprawie kwestionowanych przepisów.  Odpowiedź GIODO z 7 listopada, opublikował rzecznik praw obywatelskich, który otrzymał  jej kopię od prezesa TK.

Jak ocenia ustawę GIODO Edyta Bielak-Jomaa? Jak pisze zdaje sobie sprawę, że ochrona bezpieczeństwa publicznego musi wiązać się koniecznością ograniczenia wolności i praw obywatelskich, lecz - jak podkreśla - ograniczenia te powinny być proporcjonalne do celu, a ich wprowadzenie musi się odbyć z poszanowaniem zasad prawidłowej legislacji.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Rosati: Manowska blokuje posiedzenie Trybunału Stanu
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Sądy i trybunały
Jest nowy prezes sądu w Olsztynie. W miejsce Macieja Nawackiego
Prawnicy
Prokurator Ewa Wrzosek: Nie popełniłam żadnego przestępstwa
Prawnicy
Rzecznik dyscyplinarny adwokatów przegrał w sprawie zgubionego pendrive'a