Budżet zbyt mocno obciążony transferami

Ciekawe, że ryzyko związane z kondycją finansów państwa jest obecnie wymieniane przez ekspertów jako większe zagrożenie niż bariera podażowa na rynku pracy. Choć oczywiście problem ograniczonej dostępności pracowników, w efekcie zmian demograficznych i polityki migracyjnej, też jest bardzo poważny.

Wśród zewnętrznych zagrożeń dla rozwoju gospodarczego Polski na pierwszy plan wysuwa się pogorszenie koniunktury na świecie, w strefie euro oraz u naszych głównych partnerów handlowych. Te trendy może pogłębić narastający protekcjonizm w handlu międzynarodowym, czyli eskalacja wojen handlowych na linii USA – reszta świata.

Na czym w takiej sytuacji powinien skupić się rząd? Zdaniem ekspertów EKF jedną z kluczowych rekomendacji dla polityki gospodarczej jest pilne wzmocnienie dyscypliny budżetowej i reformy finansów publicznych. Ekonomiści proponują więc m.in. ograniczenie tzw. wydatków sztywnych oraz racjonalizację systemu transferów socjalnych. Warto rozważyć – czytamy w raporcie – choćby racjonalizację programu Rodzina 500+ i przejście od systemu dodatków dla wszystkich do systemu wsparcia w postaci zachęt podatkowych (co także byłoby zachętą do pracy).

Trzeba też – rekomendują specjaliści Kongresu – zwiększyć aktywność zawodową społeczeństwa i wprowadzić racjonalną politykę migracyjną. W ramach tych zaleceń pojawia się propozycja podwyższenia wieku emerytalnego czy ucyfrowienia usług publicznych, tak by pracownicy biurokracji przechodzili do bardziej produktywnych sektorów gospodarki.

Kolejne podpowiedzi to zwiększanie atrakcyjności inwestycji prywatnych i innowacji, wypracowanie długoterminowej strategii energetycznej i klimatycznej oraz odwrót od procesów nacjonalizacji. „Dalsza nacjonalizacja stanowi bowiem zagrożenie dla sprawnego, rynkowego mechanizmu rozwoju gospodarczego" – ostrzegają eksperci.